bottom;
depth, profound depth, abyss;
fury, passion;
fire, spirit;
impetuosity, violence;
effort, furious attempt, struggle;
—ք, sheath, scabbard;
—, ընդ —, or զ— անցանել, to penetrate, to pierce, to run through, to bore;
to thread, to spit;
— անկանիլ, մտանել, to run rapidly, to pass through, or traverse with impetuosity, to enter with violence or impetus;
ընդ — անցուցանել՝ — հանել, to pass, to bore, to pierce, to transfix, to thread, to run through;
զ— առեալ շրջել, cf. Թափառիմ;
զ— առնուլ, to prepare for an effort, to gather one's self up;
— տալ, to hurl, to launch, to fling, to throw;
— կրից, fit, outbreak, hurst of passion;
ի —ս դժոխոց, in the depths of hell;
թափն ընդ թափն, penetrative, piercing, with penetration.
πέταυρον profunditas (լծ. թ. դիփ, դափան. տիպ, տապան) Ներքոյք. յատակ. խորք. տակերը.
Ի թափս դժոխոց հասանեն. (Առակ. ՟Թ. 18. ա՛յլ ձ. յատակս։)
Քանզի թափք դժոխոց է տուն նորա. (Լաստ. ՟Ի՟Գ։)
Իսկ (Ուռպել. ՟Ժ՟Ա.)
Հանեալ ի թափուցն զփոքրիկ զդան. իմա՛ հանել հեծելոյն ի ներքոյց նստուածոյն, կամ ի խորոց քսակի թամբին կամ հանդերձին զդանակ կամ զխթան։
ԹԱՓ (լծ. պ. դապ. հյ. տապ) Ուժգնութիւն եւ ջերմութիւն բերման, շարժման, զարկուածոյ եւ այլն.
Քննէ զյաջողուած ձեռին, զթափս բազկի. (Շ. ՟ա. յհ. ՟Ծ՟Ե։)
Ըստ կրկին նշանակութեանցս երեւի յարիլ ի բայս՝ պէսպէս առմամբ. զոր օրինակ.
ԹԱՓ ԱՆՑԱՆԵԼ, կամ ԸՆԴ ԹԱՓ կամ ԶԹԱՓ ԱՆՑԱՆԵԼ. διήκω, διϊκνέομαι pervado, pertranseo, permeo, penetro որ եւ ԹԱՓԱՆՑԱՆՑ ԼԻՆԵԼ. ռմկ. թափանցել. այսինքն Ուժգնութեամբ անցանել մինչեւ ի խորս, ի յատակս, կողմնէ ի կողմն. ընդմտանել. միջամուխ լինել անցանել. կամ մինչեւ ցափն եւ ցմիւս ծայրն հասանել.
Հասանել հատանել թափ անցանել մինչեւ յորոշումն ոգւոյ. (Ագաթ.։)
Թափ անցանելով ընդ ամենայն բնակութիւնս եւ դիմահարս. (Շ. բարձր.։)
Արդարութիւն առաւելագոյն է քան զայլ առաքինութիւնս, որպէս թափ անցեալ ընդ այլսն. (Սահմ. ՟Ժ։)
Նետն՝ թափ կարանէ ի կարան անցեալ էր. (Բուզ. ՟Ե. 43։)
Զօրութիւն նորա (Աստուծոյ) ընդ ամենայն աշխարհ թափ անցանելով, (եւ յառաջ՝) Ընդ ամենայն թափ անցանել բնաւորեալ է Աստուածային զօրութիւնն ... իբրու ընդ թափ անցանելով. (Արիստ. աշխ.։)
Ըզլայնալիճըն լի քարշեալ, եւ շեշտ կրծիցն ըզթափ անցեալ. (Շ. վիպ.։)
ԹԱՓ ԱՆԿԱՆԻԼ, ՄՏԱՆԵԼ. Նոյն ընդ վ.
Վազս առեալ, եւ թափ անկեալ ընդ նեղ եւ ընդ նուրբ խոխոմս քարանձաւի. (Յհ. կթ.։)
Ժողովեալ առ տէրն Մամիկոնէից Վարդան, եւ հանդերձ նովաւ մտին թափ զգրոց հրամանին բոլորեքեան առ իշխանն Սիւնեաց Վասակ. (Փարպ.։)
ԹԱՓ կամ ԸՆԴ ԹԱՓ ԱՆՑՈՒՑԱՆԵԼ, ՀԱՆԵԼ, ՀԱՍՈՒՑԱՆԵԼ. Մխել ուժգին մինչեւ ի խորս կամ յայնկոյս. խորունկը խօթել ուժով, մէկ դիէն մեկալ դին անցընել.
Եւ զեռնական արեամբ մխեալ, տիգաւ ընդ թափ իմն անցուցեալ. (հին տպ. ըզթափ. Շ. վիպ.։)
Յետոյ յառաջ նետիւ հարկանէր զմէջ ներքինւոյն, անդէն թափ հանեալ զնետն։ Կարանէ ի կարան թափ հանեալ զնետն. (Բուզ. ՟Դ. 14։ ՟Ե. 43։)
Թափ ընդ լեարդն զնիզակատէգն հասուցանէին. (Փարպ.։)
ԹԱՓ ԱՌՆՈՒԼ. որ եւ ԹԱՓԱՌԻԼ. Միջամուխ լինել անխորհրդաբար կամ ուժգնութեամբ ոգւոյ. վայրապար յածիլ յայլոյ խելս.
Մօրից եւ եղեգնապուրակաց թափ առեալ շրջէր. (Խոր. ՟Բ. 21։)
ԹԱՓ ՏԱԼ. Ոյժ տալ ճգամբք. ուժգին ներգործել. մղել մխել.
Ելից ի մտաց երիվարն ... եւ թափ տաց ուշի բազկացս, եւ ձգեցից ի կորովս գրչի մատանց. (Ագաթ.։)
Մանուկն Նեստորիոս զօրացեալ հոգւով, թափ տուեալ զգետնեաց զլէոս (ըմբիշն). (Ճ. ՟Ա.։)
Յարշաւել երիվարին՝ թափ տուեալ բազկին նիզակաւ, զի հարցէ զնշաւակն. (Հ=Յ. դեկտ. ՟Ժ՟Գ.։ եւ Ճ. ՟Ա.։)
ԹԱՓՆ ԸՆԴ ԹԱՓՆ, կամ ԹԱՓՆԹԱՓ. մ. իբրու Թափանցանց լինելով։ (Վստկ.։)
ԹԱՓ cf. Զ. ԶԱՌ Ի ԹԱՓ
ԹԱՓ ԶԹԱՓ ԱՆՑԱՆԵԼ. cf. ԹԱՓ ԱՆՑԱՆԵԼ։
ԶԱՌ Ի ԹԱՓ.
Ելցուք ի վերայ նոցա ի կողմանէ ծովուդ զառ ի թափի. (Պտմ. վր.։)