Your research : 4 Results for մ

Entries' title containing մ : 10000 Results

Թշուառացուցանեմ, ուցի

va.

to render miserable.


Թոթովեմ, եցի

vn.

to stammer, to stutter;
to lisp, to speak thick.


Թողանամ, ացայ

vn.

to be left, given, conceded;
to be abandoned, outcast, rejected, derelict, forlorn, permitted, allowed, conceded, lawful;
to relent, to slacken;
— ի հաւատոց, to waver or vacillate in the faith;
— ի մտաց իւրոց, to change opinion;
բղջախոհութեամբ թողանալ, to give one's self up to luxury, to lead a dissolute life;
թողացեալ կին, divorced woman.


Թողացուցանեմ, ուցի

va.

to permit, to let, to allow, to concede, to forego, to relax.


Թողում, ղի, ղայ

va.

to let, to permit, to allow;
to commit, to abandon, to resign, to yield, to give up, to forsake, to cast off, to leave, to desert, to get rid of;
to deliver, to free, to pardon, to remit, to release, to acquit, to forego, to pass over, to tolerate;
to repudiate;
to renounce;
— ասել, to omit, to leave out, to pass over in silence;
— զմեղս, to pardon, to absolve, to remit;
to expiate;
— զիմն ի գլուխ ուրուք, to let one go one's own way;
ձայն —, to cry out;
— առնել, to permit, to allow;
— առ ժամանակ մի, to suspend;
— զոք ի մահուանէ, to free from death;
չ-, to refuse, to hinder, not to allow;
սիրտ իմ եթող զիս, my heart failed me;
ի բաց թողցուք զայս, let us leave that aside;

vp.

-, թողանիմ, ղայ, to be left, abandoned.


Թողումն, ման

s.

abandonment, resignation, desertion, cession, renunciation, alienation, estrangement;
permission.


Թոյլանդամ

adj.

whose limbs are weak, feeble, languid, faint.


Թոշակեմ, եցի

va.

to hire, to keep in pay;
to pension;
to purvey.


Թոշոմիմ, եցայ

vn.

cf. Թառամիմ.


Թոպամահ

adj.

that suffered a violent death, that died a death of torture;
— լինիմ, to be beaten to death;
— առնել, սպանանել, to belabour, to maul, to beat to death.


Թոպեմ, եցի

va.

to torment, to torture, to vex;
to treat with violence, to beat, to strike, to cudgel, to hit, to bemaul, to beat, to death.


Թոպիմ

vn.

to be cruelly beaten;
to be killed by blows;
— ի սուր սուսերի, to be slain.


Թոպումն, ման

s.

cf. Թոպիւն.


Թովեմ, եցի

va.

cf. Դիւթեմ.


Թորացուցանեմ, ուցի

va.

cf. Թորեցուցանեմ.


Թորգոմածին

adj.

descended from Togarmah, Armenian.


Թորգոմական

cf. Թորգոմածին.


Թորգոմեան

cf. Թորգոմածին.


Թորեմ, եցի

va. vn.

to distil;
to flow down, to drop;
to sweat;
— արութեանց մարմնոյ, to suffer gonorrhea.


Թորեցուցանեմ, ուցի

va.

to distil;
to cause to drop or sweat.


Թորթորիմ, եցայ

vn.

to distil;
to drop, to fall drop by drop.


Թորումն, ման

s.

distillation, ejection, evacuation.


Թորեցումն, ման

s.

cf. Թորումն.


Թուագրեմ, եցի

va.

to number.


Թուակցեմ, եցի

va.

to aggregate.


Թուահամար, ոյ

s.

number;
enrolment.


Թուանշանեմ, եցի

va.

to number, to mark.


Թուարկեմ, եցի

va.

to number, to count.


Թուեմ, եցի

va.

to number, to count, to calculate;
to rank, to range, to reckon;
եւ զի մի մի —, in a word.


Թուիմ, եցայ

vn.

to be numbered, counted, enumerated;
to be numbered among, aggregated;
to seem, to appear;
to esteem, to believe, to imagine, to fancy;
թուի իմն, թուի թէ, it seems, it appears that;
թուէր զի, it seemed, it appeared that;
թուի ինձ, ինձ այսպէս թուի, it seems to me, I think, I fancy, I believe;
զիա՞րդ թուի քեզ, what do you think of it ? բարուք թուի ինձ, I think it good, I think well of it;
բարւոք թուեցաւ նմա, he thought it proper, right, fit, meet, he deemed it expedient;
չար թուեցաւ առաջի աչաց նորա, he did not approve of it, he was very indignant at it;
եթէ բարւոք թուի քեզ, if you agree to it, if you think fit;
արա որ ինչ բարի թուի առաջի աչաց քոց, do as you think fit;
որպէս ճշմարտութեանն եւ ինձ թուի, as it is in fact, so it seems to me;
չար —, to displease;
չար թուեցաւ նմա or յաչս նորա, it displeased him.


Թուեցուցանեմ, ուցի

va.

to cause to appear, or to seem;
to show, to make believe.


Թուլամիտ

adj.

weak of mind, spiritless, effeminate, pusillanimous.


Թուլամորթ, աց

s.

effeminate, delicate, feeble.


Թուլամորթութիւն, ութեան

s.

effeminacy, feebleness, delicateness, softness.


Թուլամտութիւն, ութեան

s.

weakness of mind, want of spirit, cowardice.


Թուլանամ, ացայ

vn.

to grow fainthearted, to be dispirited, to grow weak, to abate, to slacken, to be loosened, relaxed;
to decrease.


Թուլասրտեմ, եցի

vn.

cf. Վատասրտեմ.


Թուլացուցանեմ, ուցի

va.

to loosen, to relax, to slacken, to unbend, to untie;
to enfeeble, to enervate, to effeminate, to debilitate;
to let, to permit;
— զաղեղն, to unstring the bow;
— ի խնամոց, to neglect, to abandon;
առանց Աստուծոյ —նելոյ, without God's permission.


Թումբ, թմբի, թմբոց

s.

bank, mole;
causeway, pier, dam;
— նաւի, gunwale breast-works.


Թունաթափ լինիմ

cf. Թոյն;
cf. Թափեմ.


Թունաւորեմ, եցի

va.

to poison;
to envenom.


Թունեմ, եցի

va.

cf. Թունաւորեմ.


Թուրմ

s.

bath;
infusion;
ի — արկանել, դնել, to bathe, to infuse, to steep, to soak.


Թռանիմ

vn.

cf. Թռչիմ.


Թռթռեմ, եցի

vn.

to flutter, to flap, to fly about.


Թռթռամ, ացայ, ացի

vn.

cf. Թռթռեմ.


Թռուցանեմ, ուցի

va.

to cause to fly;

fig.

to elevate, to raise, to exalt the mind;
— զթեւս, to spread out the wings.


Թռչիմ, թռեայ

vn.

to fly, to take flight, to soar;
— ի մտաց, to escape one's memory, to go out of one's mind, to be forgotten;
— բանին , to divulge immediately, to make public.


Թռչնահմայութիւն, ութեան

s.

ornithomancy.


Թռչումն, ման

s.

the flight, the flying.


Definitions containing the research մ : 1901 Results

Վերաշնչութիւն, ութեան

s.

cf. Վերաշնչումն.


Վերեռակ

cf. Մակեռակ.


Վերերգակ

adj.

to be sung aloud;
— սաղմոսք, gradual psalms.


Վերնագիր, գրոց, գրաց

s.

epigraph, inscription, title;
— նամակի, superscription or direction of a letter.


Վերոյ, ի —

adv. prep.

up, upon, above;
beyond;
over, aloft;
ի — կողմանէ, from above;
ի — քան, above, over;
— գրեալ, written above.


Վերջ, ից, ոց

s.

end, finish, conclusion, close;
end, extremity, bound, limit;
tail;
back;
the rear of the army;
cadence, fall;
—ք, cf. Վերջաւոր;
ի —, ի —է, ի —ոյ, after, behind, at last, after all, in conclusion, finally, lastly;
ի — կոյս, backwards, back, behind;
ի — նահանջել, to draw back, to repress, to hold in, to check, to restrain;

fig.

ի — հասանել, to have already one foot in the grave;
ի — կոյս գնալ, to go backwards;
ի —ի թեւոյն անկեալ, assailed the army in the rear;
հասէք ի —ս նոցա, destroy the enemy's rear;
ի — or ի —է եկեալք, survivors, posterity;
ժամանակաւ ի —է, latest or nearest;
ի —ոյս երթեալ զօրէն չար գազանի, given to perversity as a beast;
— բանիս այս, the pith of my discourse is this;
եկն ի —ն, he was at his life's end.


Վերջին, ջնոյ, ջնոց

adj.

posterior, ulterior;
last, extreme, final;
չորք —ք մարդոյ, the four last things, (death, judgment, heaven and hell).


Վէգ, վիգաց

s.

dispute, debate, contest, discussion, variance, contestation, quarrel, wrangling;
ի — գալ ընդ ումեք, to dispute or wrangle, to debate, to contest, to discuss;
knucklebones, cockal.


Վէտ

s.

scratch, incision, cut;

fig.

rippling, gentle motion;

chem.

մետաղական, moire metallic, crystallized tin-plate;
rippling, waving gently, flowing, undulating;
—ս —ս, curling, rippling gently, playfully;
— —, — ի — խաղալ, to ripple, to undulate, to rise in small waves, to swell with a gentle breeze;
ալիք կուտակին —ք —ք, the surging waves accumulate.


Վէր, վիրաց

s.

sore, wound;
ulcer;
—, հիւթ վիրի, sanies, matter, pus, gore;
կեղեւ վիրաց, scab, scurf;
cf. Պատրոյգ;
— սրտի, heart-sore, heart-ache, heart-break, heart-burn;
—ս առնել, —ս ի վերայ դնել, to wound, to cover with sores, to ulcerate;
—ս ընդունել, to be wounded;
դարմանել զ—ս, to dress, to cure a wound;
ցաւ վիրին խստանայր, the pain caused by the wound became insupportable;
տայ —ս եւ ինքն ոչ առնու, he wounds others but receives no hurt.


Վթարութիւն, ութեան

s.

cf. Վթարումն.


Վիզ, վզի

s.

neck, crag;
— ամբառնալ, to become rebellious, proud, insubordinate.


Վիճակ, աց

s.

lot, chance, destiny, fate, fortune;
ballot, suffrage, vote, voice;
lot, state, condition;
lot, portion, share;
lottery;
sorcery;
inheritage, possession;
fief, farm;
department, district, liberties, precinct, extent of jurisdiction, territory;
diocese;
clergy;
situation, condition, fortune, rank, quality, dignity, office, employment, profession;
—ս արկանել, to draw or cast lots, to ballot, to vote;
to practise witchcraft;
— արկանել ի վերայ իրիք, to cast lots or to draw for anything;
—աւ տալ, to give through lottery;
ետուն —ս նոցա, they drew their names by lot;
եւ ել վիճակն մատաթեայ, and the lot fell upon Matthias.


Նա, նորա, նոքա, նոցա

pron.

he, she;
that, it;
ուտէ նա, he or she eats;
ուտեն նոքա, they are eating;
խնդրեմ զնա, I am looking for him, her or it;
ասեն նոքա, they say;
նա է, it is he or she;
անուն նորա, his, her or its name;
ետու նոցա, I have given them;
նոքա նոքին, they;
նմա, to him or her;
նորա, to him or to her;
նոցա, to them;

conj.

but, however, nevertheless, yet;
indeed, really, in fact;
նա՛ է, that is, that is to say, i.e.;
նա աւանիկ, նա աւասիկ, look there, look here;
but, yet;
նա եւ, also, even, likewise, again;
moreover, besides;
նա զի, նա մանաւանդ թէ, above all, the more;
rather;
նա եւ ոչ, neither, nor;
not even;
նա եւ արդ իսկ ոչ, not even now;
նա ուրեմն, certainly;
perhaps, it may be that;
well;
now, then.


Նազելի

adj.

excellent, praiseworthy, egregious, honourable, respectable;
honest, brave, gallant, reserved, grave, serious;
delicate, nice, pretty, genteel, charming, gracious;
գնացք —ք, majestic port or bearing;
ճեմք —ք, languishing or languid air.


Նախ

adj.

first;

adv.

firstly, in the first place, at first;
— քան, before, ere;
— քան զամենայն, first of all.


Նախագահ

adj. s.

cf. Յառաջագահ;
— արքեպիսկոպոս, primate;
— նստել, բազմել, լինել, to preside, to be the president, to hold the first place;
—ք, cf. Նախաթոռք.


Նախագրաւութիւն, ութեան

s.

cf. Նախագրաւումն.


Նախադաս

adj.

set over, put above, promoted, preferred, superior;
— առնել, համարել, to prefer.


Նախահոգակ

adj.

provident;
— խնամք, foresight;
— զգուշութիւն, precaution.


Նախաճաշ

s.

early breakfast;
ճաշակերպ —, meat breakfast;
a late substantial breakfast;
— առնել, cf. Նախաճաշեմ.


Նախանձ, ու

s.

envy, jealousy;
rancour, hatred;
emulation, rivalry;
zeal, fervour, warmth;
տիրասէր —, attachment, affection;
zeal;

adv.

առ —ու, enviously, invidiously;
— կրել յումեքէ, to be envied;
—ու մաշիլ, to pine away with envy, to be eaten up with;
ի —բարկութեան բրդիլ, to burst with envy;
ի — բարկութեան բրդիլ, to burst with envy;
առնուլ, բերել, ի — բերիլ, մտանել, to envy, to be envious of, to grow jealous, to bear envy, cf. Նախանձեմ;
to rival, to vie with;
— արկանել յոք, ի — ածել զոք, to fill with jealousy or envy, cf. Նախանձեցուցանեմ;
to move, excite or provoke to emulation;
ի — գրգռել զոք, to arouse the jealousy of, to create envy;
խնդրել զ—, to revenge, to take vengeance;
վառիլ —ու ընդ, to become jealous;
ի — վառիլ ընդ ումեք, to be jealous of;
— դնել, to emulate, to rival;
ի — նմանութեան ուրուք կրթիլ, to emulate a person, to desire to imitate him;
— առաքինութեան դնել ընդ ումեք, to desire to emulate a person's virtues;
— առնել, to fascinate, to charm, to bewitch, to cast a spell on;
ո՜ անմիտ գաղատացիք, ո՞ — արար զձեզ, o foolish Galatians, who hath bewitched you?.


Նախանձաբեկ

adj.

dying with envy, full of envy, envious, jealous;
— առնել, to move to envy, to provoke to jealousy, cf. Նախանձեցուցանեմ.


Նախապատիւ

adj.

worthy of the greatest honours, of greater consequence, first in dignity, most esteemed, honoured, preferred;
— լինել ումեք, to be preferred to another, to obtain the preference.


Նախատինք, տանաց

s.

wrong, affront, injury, offence, outrage;
blame, reproach, censure;
shame, dishonour, opprobrium, infamy, ignominy;
—նս դնել, գործել ումեք, to affront, to wrong, to insult, to disgrace, to dishonour, cf. Նախատեմ;
լինել — ազգաց, to become the scorn of nations;
բառնալ զ—նս, to wipe off the ignominy;
ի —նս քո, for thy shame.


Նախճիրք

s.

slaughter, carnage, blood;
great loss, prejudice, waste;
—րս արեան գործել, to slaughter;
—րս գործեցին դժնդակս ընդդեմ թշնամեաց, they made a dreadful slaughter of the enemy.


Նախնի, նւոյ, նեաւ

adj.

first, primitive, ancient, old;

s.

ancient, chief;

s.

—ք, the ancients, ancestors, antecessors, forefathers;

adv.

ի —նումն, anciently, formerly, in times past, in former ages.


Նահանջ, ից

s.

retreat, rout, defeat;

adj.

bissextile;
— ամ, leap-year.


Նանիր, նրոց, նրաց

adj.

vain, useless, futile, frivolous;

adv.

ի —, in vain, vainly, to no purpose, uselessly;
ի — աշխատ լինել, to labour in vain;
ի մոտօյ, ի նանիր, cf. Մօտ, cf. Նանիր.


Նապաստակ, աց

s.

hare, puss;

ast.

Lepus, the hare;
արու —, buck-hare;
մատակ —, doe-hare;
ձագ —ի, levret;
հետք —ի, form, prick;
գետնափոր —, rabbit, cony;
cf. Ճագար;

bot. s.

—ի ականջ, hare's ear;

bot. s.

—ի ոտն, hare-foot, hare-wort.


Նարնջենի, նւոյ

s.

orange-tree;
ջերմանոց —ջենեաց, orange-conservatory.


Նաւ, ուց, աց

s.

ship, vessel, boat;
cf. Նաւակ;
cf. Լաստ;
water-vessel, pitcher, urn, jar, earthen-vessel;
— քարեղէն, basin or vase of stone;
cf. Քարենաւ;
— պատերազմիկ, three benched galley, trireme;
մեծ, line of battle-ship, man of war;
— հրձիգ, fire-ship;
— հինից, privateer, corsair;
— զօրագլխական, admiral's ship, flagship;
— զրահեալ, armoured ship, armour-plated ship;
— վաճառական, merchant-man, merchant-ship, trading-vessel;
— շոգեմուղ, steam-ship, steamer;
— առագաստաւոր, sailing-boat;
— թեւճակաւոր, row-boat;
գումարտակ —ուց, fleet;
վարձ —ու, freight;
վարձել զ—, to freight or charter a vessel;
կպրով օծանել or կպրաձիւթել զ—, to tar, to careen, to caulk a ship;
կպրաձիւթող —ուց, caulker;
մտանել or ելանել, երթալ ի —, to embark, to go on shipboard, to go on board a ship, to take a shipping;
ելանել ի —է, to land, to go a-shore, to disembark;
դնել ի —, to embark, to ship, to export;
հանել ի —է, to disembark, to put a-shore, to unload goods.


Նաւակառոյց, ռուցի

cf. Նաւագործ;
— լինել, cf. Նաւակառեմ;
to navigate;
to steer.


Նաւակատիք, տեաց

s.

inauguration, dedication, consecration;
feast, festival, rejoicing;
cf. Խթումն;
առնել զ—իս շինուածոյ, to inaugurate a building;
—իս առնել սեղանոյն, to dedicate or consecrate an altar.


Նաւակռիւք

s.

cf. Նաւամարտութիւն.


Նաւակռուութիւն, ութեան

s.

cf. Նաւամարտութիւն.


Նաւահանգիստ, գստից, գստաց

s.

port, haven, harbour, sea-port;

fig.

the port of salvation;
cf. Նաւակայք;
ընդարձակ, անքոյթ, գեղեցիկ —, a spacious, safe, fine harbour or port;
— գետոյ, wharf, quay;
հրամանատար — գստից, harbour-master;
դիւրամերձենալի —, port accessible at any time of the tide;
դժուարամուտ —, harbour with a bar;
մտանել, հասանել, իջանել ի —, to harbour;
(նաւ) to sail into or enter harbour;
(շոգենաւ) to steam into harbour;
հասանել ողջամբ ի —, to get safe into port;
to arrive safe;
նաւաբեկ լինել ի —գստեան, to be wrecked in port.


Նեխ, ոյ

s.

putrefaction, rottenness, putrescence, corruption;
infection, bad smell, stench, stink, fetidness;

chem.

brome;

adj.

corrupt, spoiled, putrid, stinking;
չարաթոյն —, foul smell;
— անկաւ ի մարմինն, it has begun to putrefy.


Ցոլք

s.

reflections;
flashes;
cf. Ցոլացումն.


Ցոյց, ցուցից

s.

showing, indication, mark, index, sign, testimony;
demonstration, evident proof;
show, appearance, parade, ostentation;
spectacle, laughing-stock, butt;
հաստատուն —, plain proof;
— բարեկամութեան, show of friendship;
մեծարանաց, demonstration of respect;
ի —, ի —ս, ի —ս ինչ, only for show, for pretence, for ostentation;
—ս առնել, to shew, to show off, to make parade or display of, to display;
առնել ինչ ի —ս մարդկան, to do any thing so as to be seen of men, ostentatiously, for mere shew, to obtain applause fraudulently;
լինել ի —ս, to be exposed to mockery or contempt, to be the laughing-stock, the butt of;
զոմանս — առնել ի խրատ այլոց, to hold up to opprobrium for example to others.


Ցուլ, ցլուց

s.

bull;
— վայրի, ure-ox, urus;
միս, մորթ ցլու, bull-beef;
bull's-hide;
բառաչ, պոչիւն or պոռոչիւն ցլու, bellowing, lowing;
— բառաչէ, the bull bellows;
զոհ ցլուց, taurobolium;

ast.

Taurus, the Bull;


Ցուպ, ցպոյ

s.

stick, switch, rod;
beams or rays of light;

fig.

— ծերութեան իմոյ, the staff of my old age;
— պանդխտաց, Jacob's-staff;
— հովուի, shepherd's crock;
— կտղաց, crutch;
— հնդիկ, ebony;
— եպիսկոպոսական, pastoral staff, crosier;
— ի ձեռին, stick in hand;
շրջիլ ի ցպոյ, to go or walk with crutches.


Ցուրտ, ցրտոյ

adj.

cold;

fig.

cold, senseless, silly, stupid, insipid;
vain, frivolous, trifling;

s.

cold, chill;
մարդ, cold, frigid, unconcerned, indifferent person;
— ցաւ, piercing cold;
— պատճառք, poverty of argument;
մահահամբոյր, chill of death;
— սաստիկ, a violent or biting cold;
սոսկալի, խիստ, անտանելի, թափանցող —, horrible, bitter, insupportable, piercing cold;
— է, it is cold;
սարսռացեալ դողալ ի ցրտոյ, to tremble all over with cold, to be benumbed with cold;
պատսպարիլ ի ցրտոյ, to provide against the cold;
վարժիլ ցրտոյ, to be inured to cold;
— առնուլ, to take cold, to catch cold;
դի — յերկիր ընկենուլ, to kill on the spot, to strike, a cold corpse, to the ground;
cf. Ընդարմանամ.


Ցուցակ, աց

adj.

showing, indicating;

s.

indicator, sign, mark, token;
catalogue, index, table, list;
repertory;
Ritual;
hand, index;

math.

coefficient;
— վաճառուց, inventory;
մեռելոց, table of mortality;
— կերակրոց, bill of fare;
— արգելեալ գրոց, index ex-purgatorius, list of prohibited books.


Ցուցական, աց

adj.

demonstrative, indicative;
— առնել, to demonstrate, to evince, to evidence, to prove, to show;
cf. Մատն;

gr.

— դերանուն, demonstrative pronoun


Ցռկանաւ, ու

mar. s.

rostral, beaked ship, galley;
մեծ, galeas;
— փոքր, galiot;
cf. Հնգաթի.


Ցրտահար

adj.

struck, benumbed with cold;

bot.

blasted, spoiled by cold;
— առնել, to chill, to benumb with cold;
to dazzle, to blast;
— լինել՝ հարիմ, to become rigid, stiff, benumbed with cold, to be frozen.


Ցցահար

adj.

pile-driving;
cf. Մեքենայ;

s.

pile-driver;
— ոլորանաւոր, pile-driving engine with pincers;
— չուանաձիգ, ringing pile-engine.


Ցօղաւոր

adj.

full of or sprinkled with dew;
ոմպ —, mist, fog.


Ւ (ioune)

s.

the thirty fourth letter of the alphabet and the seventh of the vowels;
seven thousand;
seven thousandth;
It is used both as a vowel & as a consonant. As a vowel for example in the words իւրաքանչիւր, ուխտ, etc., and as a consonant in the words հաւատ, սեաւ, հիւանդ, etc.;
It is only used as a medial final letter, sometimes serves for the consonant վ, for instance : օթեւան — օթեվան, երիւար — երիվար, վաւաշ — վավաշ, etc, or for the diphthong u, as, հւսւտ instead of հիւսիւս;
There is no proper word beginning with this letter, but on account of its affinity with the letter հ, it is sometimes substituted for it;
Joined with ի (իւ), it is generally pronounced like the French u as : դիւր, հիւր, դիւթ, & preceding the ո (ու) is pronounced like the English ou. Preceded also by ա (աւ), was anciently pronounced o as : աւրհնեմ — օրհնեմ, աւր — օր;
It is sometimes used instead of the suffixes ի & յ as : ւայդմանէ — յայդմանէ, ւիւրաքանչիւր — յիւրաքանչիւր;
In poetry, it is sometimes used instead of the conjunction եւ or ու.