the seizing, taking, laying hold on;
detention;
relation, dipendance;
constitution, composition.
κατάσχεσις occupatio, retentio. Ունողութիւն. ընբռնումն. կալանք. կալողութիւն.
Զանկիրթն վարժից՝ կալամբ կապանաց եւ այլն. (Նար. խչ.։)
Առանց հողոյ ոչ լինի թանձրութիւն, եւ առանց ջրոյ կալումն եւ ըմբռնումն. (Վրդն. ծն.։)
ԿԱԼՈՒՄՆ. κατάστασις constitutio. Բաղկացութիւն. կացուցումն.
Ծաղիկ եւ շուշանն յերկնուց ունի զկալումն գոյացութեան, յանոյշ հոտոյն (եւ ի մարմնոյն). (Զքր. կթ. եկեղ.։)
Եվ այս ըստ ներտաղական երից ծայրիցն կալմանց. (Անան. եկեղ։)
ԿԱԼՈՒՄՆ. σχέσις habitus, habitudo, relatio, affectio. Ունելութիւն, ունակութիւն ստացեալ. կջրք. յոժարութիւն. եւ Յարաբերութիւն առ այլ. կապակցութիւն. ազգակցութիւն. ընտանութիւն, կախումն.
Աստուած ո՛չ ըստ կալման, որպէս մեք, այլ առանց կալման ունի զբարերութիւնն. իսկ մեք կալմամբ։ Կալմունք նոցա են չարք, այսինքն սրտմտութիւն, ցանկութիւն եւ այլն. (Մաքս. ի դիոն.։)
Բնակեաց ի նմա ամենայն լրումն աստուածութեանն մարմնապէս. այսինքն ո՛չ ըստ հաղորդութեան կամ կալման։ Ո՛չ փոխադրութեամբ, կամ կալմամբ, այսինքն տրով շնորհի, այլ մարմնապէս, որ է էապէս. (Պրպմ. ՟Ի՟Ա. ՟Լ. եւ այլն։)
Առնուլ զմարմին՝ ոչ կալմամբ, որպէս մարգարէքն, այլ՝ միաւորութեամբ. (Մեկն. ղեւտ.։)
Հերակլեանցն ասի սեռ ի միոջէն կալմանէ։ Ունին երկուս կալմունս. առ ի յառաջ քան զսոսայն, ըստ որում տեսակք. իսկ առ զկնի սոցայն՝ ըստ որում սեռք. բայց ծայրքն մի ունին կալումն. (Պորփ.։)
Ենթագրութիւն, որպէս առ իրս. իսկ սահման, որպէս առ կալմունս իրաց, զորս առ միմեանս ունին. (Անյաղթ պորփ.։)
Singulier | Pluriel | |
---|---|---|
nominatif | կալումն | կալմունք |
accusatif | կալումն | կալմունս |
génitif | կալման | կալմանց |
locatif | կալման | կալմունս |
datif | կալման | կալմանց |
ablatif | կալմանէ | կալմանց |
instrumental | կալմամբ | կալմամբք |