to construct, to build, to found, to erect, to set up, to raise, to edify;
to establish, to fix;
to place, to put;
to fasten, to attach;
to thicken;
— զաչս յիմն, to fix eyes on, to gaze at, to stare at.
(լծ. թ. գուռմագ ). ἑφίστημι, ἑνιδρύω constituo, colloco, fundo, firmo ἁνορθόω surrigo, erigo, instauro. Կանգնել, տնկել. ամբառնալ. կայացուցանել. հաստել. հաստատել. կազմել. շինել.
Կառո՛ զսանն, կամ զկաթսայդ. (՟Դ. Թագ. ՟Դ. 38։ Եզեկ. ՟Ի՟Դ. 3։)
Ի վերայ աւազոյ շինուածս յիմարութեան կառուցի։ Համբարտակն վստահութեան դարձեալ կառուսցի։ Կոթող կամկարկառ քարանց կառուցեալ։ Կառոյց նպատակ։ Արձանքն կառուցան։ Կառո՛ ինձ սահման։ Բազուկ կառուցի բաժակս մանրելի. (Նար.։)
Երկիրս ի միջոցի երկնի կառուցաւ. (Շիր.։)
Տնկագործն ծառ յերկնի կառուցանէ. (Ոսկ. գծ.։)
Ի միջոցին կառուցեալ ունելով զծառն կենաց. (Երզն. ՟ժ. խորան.։)
Կառուցից զգարշապար մտացս ի յոյսն անկարծելի. (Ուռպ.։)
Զաչսն ի նմա կառուցանեն. (Փիլ. տեսական.։)
Ի հասարակաց արգահատելով մարդկային բնութիւն՝ զնոյն կառուցեալ ընդ միտ ածէք. իբր ակնկառոյց լինելով. (Պիտ.։)
Առ ի կառուցանել ամբոխ աղմկի ի վերայ փրկչին։ Ի ծնէ կուրի աչք հաստատ կառուցանել. (Զքր. կթ.։ Ընդդեմ ձմերայնոյ կառուցին զարօրս. Համամ առակ.։)
Այսպիսիքս զդատապարտութիւն խօթանան, եւ բազում ժահահոտութիւն կառուցեալ ի նոսա. (Մեկն. ղեւտ.։)
ԿԱՌՈՒՑԱՆԵԼ. (ի կառչելոյ, կամ կռուելոյ) Մածուցանել. պնդել. պնդացուցանել. փակցնել, կպցընել.
Կառուցեալ ի ճակատն զքարտն՝ այնպէս շրջէր. (Նոննոս.։)
Ի վերայ ճակատին կառուցանել ի ձեռն ծաղկահոտ մոմոյ. (Մագ. ՟Լ՟Զ։)
Ջուրք զօրէն պարսպաց կառուցեալ եղեն. յն. մածեալ պնդեալ կամ պաղեալ կացին. (Փիլ. տեսական.։)
Ցրտահար կառուցեալ ի ձմերայնի լինէր, եւ տապախարշ արեւակեզ յամարայնի. (Յհ. կթ.։)
| Présent | |
|---|---|
| ես | կառուցանեմ |
| դու | կառուցանես |
| նա | կառուցանէ |
| մեք | կառուցանեմք |
| դուք | կառուցանէք |
| նոքա | կառուցանեն |
| Imparfait | |
|---|---|
| ես | կառուցանեի |
| դու | կառուցանեիր |
| նա | կառուցանէր |
| մեք | կառուցանեաք |
| դուք | կառուցանեիք |
| նոքա | կառուցանեին |
| Aoriste | |
|---|---|
| ես | կառուցի |
| դու | կառուցեր |
| նա | կառոյց |
| մեք | կառուցաք |
| դուք | կառուցէք |
| նոքա | կառուցին |
| Présent | |
|---|---|
| ես | կառուցանիցեմ |
| դու | կառուցանիցես |
| նա | կառուցանիցէ |
| մեք | կառուցանիցեմք |
| դուք | կառուցանիցէք |
| նոքա | կառուցանիցեն |
| Aoriste | |
|---|---|
| ես | կառուցից |
| դու | կառուսցես |
| նա | կառուսցէ |
| մեք | կառուսցուք |
| դուք | կառուսցջիք |
| նոքա | կառուսցեն |
| Prohibitif | |
|---|---|
| դու | մի՛ կառուցաներ |
| դուք | մի՛ կառուցանէք |
| Impératif | |
|---|---|
| դու | կառո՛ |
| դուք | կառուցէ՛ք |
| Exhortatif (thème du présent) | |
|---|---|
| դու | կառուցանիջիր |
| դուք | կառուցանիջիք |
| Exhortatif (thème du passé) | |
|---|---|
| դու | կառուսջի՛ր |
| դուք | կառուսջի՛ք |