natural;
—, — իմաստասէր, այր, philosopher;
physician;
—ն, physics;
—ք արուաց, genitals;
—ք, — լոյս, օրէնք, light of nature, natural law.
φυσικός, -κή, -κόν naturalis, -le;
physicus, -ca, -cum Սեպհական եւ յանկաւոր բնութեան. բնաւորական. բնածին. յառաջ եկեալ ի բնութենէ. որ ինչ է ի բնէ.
Փոխանակեցին զպետս բնականս ի պէտս անբնականս։ Թողեալ զբնական պէտս. (Հռ. ՟Ա. 26. 27։)
Ի վերայ բնականացն, ի վերայ արուեստականացն։ Բնական ասի չարամերձութիւն հոգւոյ եւ մարմնոյ։ Բնական մահ է անջատումն հոգւոյ ի մարմնոյ. (Սահմ. ՟Դ. ՟Ը։)
Կիրքս՝ բնակա՛ն մարմնոյ եւ ոգւոյ կարիք։ Ես զբնականացն ասեմ, դու զանբնականսն ի ներքս մղես։ Բնականք ասին՝ ըստ բնութեան (այսինքն ի բնէ) ի եզ տրամադրեալք. (Յհ. իմ. երեւ.։)
Բնական գութ, կամ իմաստութիւն, կամ տկարութիւն. (Եղիշ.։ Կորիւն.։ Փարպ.։)
Զօրէնսն յաւելուած բնականացն արարեալ։ Իմանալ զԱստուած ի նիւթականացս բնականօք։ Ծովու եւ կղզեաց օրհնել եւ ցնծայ ասեն՝ բնականաւ, եւ ոչ բնականաւ. (Արշ.։)
Օրէնք բնական, գրաւորական, աւետարանական։ Բնականն տուաւ Ադամայ. (եւ այլն. Վրդն. քրզ.։)
Եւ որպէս Բո՛ւն, իւրական, սեպհական. բնիկ. եւ Հարազատ. ընտանի.
Բնական բարոյից ընտանի սովորութիւնք. (Նար. խչ.։)
Երթեալք հանգչէին ի բնական ոստանին հայոց. (Փարպ.։)
Իբրեւ հատանին ի բնական մօրէն. (Վրդն. ել.։)
Որով եւ բնականդ իսկ էք նորա (Աստուծոյ) ընտանութեամբ, ըստ քրիստոնեական հաւատոցն։ Բնական սփոփանօք լցուսցէ զձեզ. (Յհ. կթ.։)
Չորեքշաբաթն եւ ուրբաթն՝ բնական պահք են քրիստոնէից. Տօնակ.։
ԲՆԱԿԱՆ. որպէս Բնախօս. եւ Բնաբանական.
Ըստ բնականին եմպեդոկլեայ, Արիստ. (աշխ.։)
Բնական իմաստասէրն. (Սահմ. ՟Ե. ՟Ժ՟Բ։)
Լուայ եւ ի բնական արանց։ Ըստ քաջ բժշկացն եւ բնականաց։ Ի բնականց(այսինքն ի բնականաց) ոմանք ասացին։ Իմաստասիրութիւն ի ձեռն երից մասանցն իւրոց, բանականին, բարոյականին եւ բնականին. (Փիլ.։)
Որք ի բնականէն յաստուածաբանականն ամբառնան. (Մագ. ՟Ծ՟Է։)
ԲՆԱԿԱՆՔ. գ. Բնութիւն որոշիչ սերի. ամօթոյք.
Զարուացն բնականսն կրճատէ ի պաշտօն իգակեր դիւին. (Լմբ. իմ.։)