present life, world, temporal things;
youth, young people, yonng folks;
vigour, force, freshness;
firm, sure;
vehement, impetuous, strong;
յ—ս մանկութեան, in the flower of age;
յ—ս երիտասարդութեան, in all the vigour of youth.
ἕνθεν, ἑντεῦθεν hinc Յայսմ տեղւոջէ.ի տեղւոջէս յայսմանէ. եւ յայսմ բանէ. աստից, ասկից, ասկէ, սկից, հոսկից.
Աստի առ ձեզ անցանել։ Բարձին աստի։ Երթիցու՛ք աստի. եւ այլն։
Եւ ոչ ի տուն իմ դարձայց. բայց ի նոյն (այս ինքն միանգամայն) աստի իսկ ի վանս երթայց. (Վրք. հց. Դ։)
Աստի սկսաք լինել առանց թագաւորի. (Լմբ. ատ.։)
Զի մի՛ խնղճ ինչ աստի երեւեսցի. (Ոսկ. յհ. Ա 3։ Ռամկական է ասելն.)
Ես այլ աստից ոչ գնացից. (ՃՃ.։)
ԱՍՏԻ ԵՒ ԱՆՏԻ. ἑντεῦθεν καὶ ἑντεῦθεν hinc inde Յայսմ եւ յայնմ կողմանէ. մէկ դին. մէկալ դին
Երկուս եւս այլս աստի եւ անտի, եւ ի միջի զՅիսուս. (Յհ. ԺԲ 18։)
Աւուր գնաց աստի, եւ աւուր գնաց անտի։ Ցանգ աստի, եւ ցանգ անտի. (Թուոց. ԺԱ 31։ ԻԲ 24։)
Անտի մերժումն ի տանջանս, եւ աստի մերձումն յարքայութիւնն. (Իսկ Ագաթ.) իմա՛, յիրէ անտի, ի բանէ աստի։
ԱՍՏԻ ԱՆՏԻ. Որպէս Յամենայն կողմանց. չորս դիէն.
Վասն յաճախութեան ազգի ազգի մտացն (այս ինքն իմաստից) որ աստի յորդին. (Սեբեր. Ե։ ա.)
ԱՍՏԻ ԱՆՏԻՔ, տից. Գտեալքն յերկոսին կողմանս. յն. երկաքանչիւր. ἐκάτερα utraque
(ԶԱվ եղեալ) աստի անտիքն՝ պատուականքն եւ առաջինք եւ հուպք եւ մերձաւորք անուանին զօրութիւնք։ Պաշտօն առնլով միջինն յերկաքանչիւրց յաստից անտից զօրութեանցն. (Փիլ. իմաստն.։)
դերանուն ԱՍՏԻ. Իբր դերանուն, Յայսմանէ. կամ որպէս յօդ. ս. ὀ, ἠ, τὸ
Յիշխանուենէ աստի զմեզ ի բաց մերժել, եւ յոգւոց աստի մերոց։ Յաշխարհէ աստի. ի մարմնոյ աստի. զայսպիսեաց աստի. եւ այլն։
Ի մերոց աստի. (Ագաթ.։)
Ի միջոյ աստի մերմէ։ Ի հեռաստանէ աստի. (Յհ. կթ.։)
Ի յերկրածնացաստի։ Ի ստորնայնոցս աստի։ Ի ներքոյ աստի հոսեալ. (Նար.։)
Յախտէ աստի յայսմանէ։ Յազգէ աստի խոտորելոյ յայսմանէ. եւ այլն։
ὀ, ἠ, τὸ ἑντεῦθεν կամ ἑνταῦθα quod est hic vel hinc, hujus vitae, terrenus, temporalis Որ ինչ է աստի ծագեալ. կամ որ ինչ գտանի աստ, մանաւանդ եղեալն յայսմ աշխարհի. ժամանակաւոր. երկրաւոր. այս. սոյն
Յայտարարեալ զանտի վնասն, եւ զաստի օգուտ։ զի այսպէս յաստի եւ յանտի բարութիւնսն վայելեսզուք. (Ոսկ. մ. Բ 20։)
Հայցեսցուք զանդ հանգիստն, ընկեսցուք զաստի ճոխութիւնս. (Ածաբ.)
Մեծաօտունն զրկեցաւ ի դրախտէն վասն աստի փափկութեանն. (Բրս. հց.։)
Ամբարտաւանութիւն աստի կենաց. յն. լոկ, կենացս. (Ա յհ. Բ 16։)
Զաստի կարծիս։ Աստի յաւիտենիս. Յաստիս բերկրիցիք յաւիտենի. (Ագաթ.։)
Ոչ վասն աստի աստի ինչ իրաց. (Պիտ.։)
Յետ աստի փառացս. (Խոսր.։)
Աստի սգովս անդ մտնեմք ժառանգել. (Լմբ. սղ.։ Յորմէ ա. գ.)
ԱՍՏԻՔ, աստեաց. ա. գ. Երկրաւորքս. մահկանացուք. ժամանակեայք. մարդիկ. աշխարհ. արդիքս. այսոքիկ.
Զփափկութիւն եւ զկամս աստիս քան զյաւիտենականն լաւ համարեցար. (Գրք. հց. Բ։)
Խնդրեսցուք զանտի զհանգիստն աստօք աշխատութեամբ(ք). (ԽՃԽ. ԺԶ։)
Յիշատակ աստեացս պարտեաց։ Ի ստորիցս աստեաց. (Նար. ԾԴ. եւ Նար. մծբ.։)
Ամենայն ինչ աստիքս իբր զստուեր երեւի. (Ոսկ. յհ. Բ 41։)
Զներքնովք եւ զվերնովքն, զաստեօքս եւ զհանդերձելովքն։ Զաստեացս հոգամք, եւ զերկնից եւ ոչ երբէք. (Ոսկ. մ. Ա 6. 22։)
Աստիս (այս ինքն աստի կեանք) է ձիր եւ շնորհ։ Զոր յաստիս կրեն մարդիկ։ Յաստիս տալիով եւ այլով. (Լմբ. էր ընդ եղբ. եւ Լմբ. սղ.։)
Աստեացս խնամ ածէ. (Սահմ. ԺԱ։)
Մին աստեացս, եւ միւսն ապառնեացն։ Զաստեացս միշտ հոգացեալ դիպուածս։ Կնքելոց յիմաստից աստեացս։ Ի կենցաղ աստեացս։ Զաստեաց կենցաղոյս պատկեր։ Զհոգին յաստեացս փրկեաց. (Նար. Լ. ԽԶ. ՀԹ. ՁԱ. ՁԵ. եւ Նար. մծբ.։)
Տե՛ս եւ զայջորդ բառս։ ԱՍՏԻ 2 (աստւոյ, ւոջ, տիք, տեաց կամ տից.) ա. որ եւ ԱՍՏԻՆ, ԱՍՏԵՒՈՐ, ԱՍՏՈՅ, ԱԶԴՈՅ. Հաստատ. հաստատուն. անյողդողդ. պինդ. տոկուն. առաքինի. եւ Սո՛ւր. սաստիկ.
Իմաստունն եւ աստին. աստին, եւ վատթարն։ Աստի իմաստունն ողորմութեամբ վարի առ ամենեսին։ Առաքինութիւնն ազգակից է աստւոյ եւ իմաստնոյ բարուց։ Ընդ աստուածպաշտութիւն, եւ ընդ այլ եւս ընդ աստի առաքինութիւնս։ Անորդութիւն աստի իմացուածոց կարգաց։ Առաքաինութեան, զոր գաւառ ոդւոցն աստեաց եւ առաքինեաց կարծելի է. (Փիլ. ստէպ։)
Աստի՛ է զայրումն բարկութեան քան զամենայն բոց. (Ոսկ. յհ. Ա 3։ Ի Հին բռ. դրի.)
Աստի. հաստատամիտ, կամ զօրաւոր։ գ. ԱՍՏԻ. գ. Հաստատութիւն. պնդութիւն. զօրութիւն. առոյգութիւն. cf. ԱԶԴ, cf. ՅԱԶԴՈՋ։
Արձանացելոց հաճոյ օրինացն է ինչ, որ յաստւոջն է. որոց եւ արժան է կանգուն կալ, եւ հաստատուն ունել զնիստ կայանին. (Փիլ. ել. Բ 17։)
Պէսպէս սպառնալեօք յաստւոջ պահէ ի նոսազերկիւղն. (Ոսկ. ես.։)
Յաստւոջ (կամ յաստիոջ) հալածանացն էր յագարակն ուրեմն ղօղեալ. (Ճ. Ա.։)
Եւ եւս յետոյ առաւել աստիք առ կռնաւն. (Եզնիկ.։)
Զի մի՛ անկանիցիք յաստեաց հաստատութենէ. (Բ. Պետ. Գ 17. յն. ի բնիկ կայից. ըստ հյ. իբր ի վիճակէ կայից։)
Յորժամ յաստիս յուժի զօրացաւ կեղծաւորական բարի համբաւն. (Լաստ ԻԱ. ԻԲ։) Ուստի եւ Արբունք. հասակ առոյգ.
Յաստիս մանկութեան. (Բուզ. Դ 3։)
Աստեօք մանկութեան ծաղկեալ. (Ասող. Գ 5։)
Զանց է արարեալ զաստեօք ի մանկութենէ, եւ ի ծերութեան դար հասեալ. (Յհ. կթ.։)
Յայնմ մանկութենէ աստեաց՝ հասանէ յաստիս երիտասարդութեան. (Լմբ. սղ.։)
Աշխատութիւն յաստիս մարմնոյ, պտուղն եւ վայելք ի ծերութեան յանցեալ ժամանակի։ Յետ աստեացն մանկութեան անցանելոյ ապա առ զկինն. (Ոսկ. մ. Գ 14։ եւ եբր. ԻԴ։)
Երինջ երեմեան է, այս ինքն յաստիսս յուժի զօրութեան, ի մեծութեան ի փափկութեան. (Ոսկ. ես.։)
Առ հակառակն աստեօք երիտասարդութեանն արիապէս մարտնչի։ Մինչեւ յաստուածպաշտութեանն եւ արդարութեանն եւ սրբութեան ած յաստիս. (Շ. ա. յհ. ԻԳ։ Ի պէսպէս միտս ձգի ասելն.)
Ո՞ւր այն իմ ժամանակ, յորում ընդ ասել բանին եւ ես (երկիրս) յոքնազան վերաբերէի բուսակաս ի կենցաղաւէաս աստից։ Օդ քաղցրաշունչ ի ձեռն արեւելեան ցօղոյ, եւ բազմագութ խնամով սնուցանէին զիմ աստիցն զարմ. (Պիտ. Ժ 5։)
աստիք, աստեաց. Իբր Երկրաւորք, եւ իբր Աստեւորք. եւ իբր Արբունք. տե՛ս ի վեր անդր ԱՍՏԻ. ա. գ.։