sober-mindedness.
φρόνησις prudentia. Խոհականութիւն (ըստ ՟ա նշ).
Եւ է խոհեմութիւն՝ առաքինութիւն բանականին։ Գործ է խոհեմութեանն խորհելն ընտրել զչարն եւ զբարին. (Արիստ. առաք.։)
Խոհեմութիւն կատարումն բանի (բանականութեան) է։ Չորք առաքինութիւնք են հոգւոյ. արութիւն, արդարութիւն, ողջախոհութիւ, խոհեմութիւն. (Սահմ. ՟Ժ։)
Օրինադրին պարտ է ջանալ՝ խոհեմութեան քաղաքացն, որչա հնար իցէ. նախախնամել, եւ զանխոհեմութիւնն ի բաց բառնալ. (Պղատ. օրին. ՟Գ։)
Եւ ըստ ՟բ նշ.
Արք բարիք եւ աստուածասէրք՝ խոհեմութեամբ հանճարոյ առաւելեալք. (Նար. խչ.։)
Պարտ վարկանիմ վերլուծական բացատրութեամբ զքո խոհեմութիւնն երեւակայացուցանել. (Մագ. ՟Լ՟Զ։)
ԽՈՀԵՄՈՒԹԻՒՆ ԽՈՀԵՄՈՒԹԻՒՆՔ. φρένες membrana praecordiorum. Թաղանթ ուղղոյ՝ որպէս ընդունարան խելաց եւ խոհեմութեան. զոր ոմանք ի հին փիլիսոփայից համարէն թաղանթ ախոնդանաց առ պորտով, ուր նստեալ իցէ միտքն՝ որպէս սարդն ի միջավայրի ոստայնին, ի դիմել ընդ ամենայն կողմն մարմնոյ մարդոյն.
Զխոհեմութիւն միջնահարիսպ աստանօր ի մէջ սոցունց եդեալ։ Եւ զայն իսկ մասն հոգւոյն՝ որ հաղորդեալ էր արութեան եւ զաւման մարտական գոլով, բնակեցուցին հպագոյն ի գլուխն՝ ի մէջ խոհեմութեանցն եւ պորտոյն սերտեալ. (Պղատ. տիմ.։)
| Singulier | Pluriel | |
|---|---|---|
| nominatif | խոհեմութիւն | խոհեմութիւնք |
| accusatif | խոհեմութիւն | խոհեմութիւնս |
| génitif | խոհեմութեան | խոհեմութեանց |
| locatif | խոհեմութեան | խոհեմութիւնս |
| datif | խոհեմութեան | խոհեմութեանց |
| ablatif | խոհեմութենէ | խոհեմութեանց |
| instrumental | խոհեմութեամբ | խոհեմութեամբք |