to live, to be alive, to breathe;
to exist, to subsist;
to be;
կելով կեալ, to be saved, to enjoy eternal life;
բարւոք —, to be well, to be in good health;
— բարեբաստիկ, առատութեամբ —, to live happily;
to be comfortable, at one's ease, to have a competency;
— ի ստացուածոց իւրոց, to live or subsist on one's property, or on one's income;
— յնչից այլոց, to live at the expense of another;
— անառակութեամբ, to lead a dissolute life;
աշխարանաց արժանի կեանս —, to lead a sad life;
զարժանի քահանայութեան զճշմարիտ կեանս —, to live like a true priest;
կեցցե՜ս, hail! God save you, good morning;
good bye;
զիա՞րդ կեաս, how do you do ? how are you ? ո՞պէս կեայ նա, how does he do? կեցցէ արքայ, long live the king;
յաւիտեան կեաց, may you live for ever;
cf. Կեցցես.
ζάω, ζώ, ζωάω, βιόω vivo περιβιόομαι in vita conversor καταβιόομαι vitam transigo, dego παροικέω accedo, commoror. Արմատ Կեանք բառին. (եբր. խա՛յ, խայա՛. Յորմէ եւայ, ի մեզ Կին. այսինքն կենդանին։ եւ յն. զա՛օ. զին. պ. զիսթէ, զինտէ. դաղմ. ժի՛թի. թ. սաղ օլմագ, եազամագ ). Վարել զկեանս. ապրիլ. կենդանի կալ մնալ.
Կեալ ասասցուք զսա, յորժամ ինքն զինքն շարժէ. (Պղատ. օրին. Ժ։)
Կեցցուք, եւ մի մեռցուք։ Կելով կեցցես։ Ամենայն աւուրք, զորս եկեաց։ Ընդէ՞ր իցէ ինձ կեալ։ Մի՛ կեցջիր։ Կեցցէ՛ արքայ։ Հայէր ընդ օձն պղնձի, եւ կայր։ Մխիթարեցայ, եւ կեցի։ Կէին վտարանդեալք։ Կեայր անառակութեամբ։ Յանմտութեան կեանս կէին։ Բազում ժամանակս կեցից։ Զօրհասաւ անցեալ հրէայքն՝ եւ զա՛յս օր կեցեալ գտանին։ եւ այլն։
Լալեաց եւ աշխարհանաց արժանի կեանս կեան։ Ումեք բարւոք կեցելոյ. (Փիլ.։)
Ի մանկութենէ աշխատութեամբ կեցեալ։ Յաղագս անշարժ խաղաղականն կելոյ շնորհիւ։ Չարաւ կեցելոյ. (Պիտ.։)
Կեցից քրիստոսի։ Յանհոգս կէին։ Մեղօք կեցելոյս. (Նար.։)
Կելով կեցցէ զարդար կեանս. (Յճխ. ԺԵ։)
Որ ոչ զարժանի քահանայութեանն զճշմարիտ կեանս կեայ. (Վրք. ոսկ.։) (Ի գրչաց շփոթին երեմն կալ եւ կեալ, եկաց եւ եկեաց. որպէս եւ ռամկօրէն կեցաւ, նշանակէ՝ եկաց, եւ եկեաց. եւ ըստ վերջոյս գտանի ի Հ=Յ. յնվր. ԺԵ.։)
ԿԵԱԼ. ἁναζάω revivisco. Կենդանանալ. Տե՛ս (Ղկ. ժե. 24. 32։ Հռ. ժդ. 9։ Յայտ. ի. 5։)
ԿԵԱՄ 2 (կեմոյ.) cf. ԿԵՄ։ Ուստի յաջորդ բառդ։ (=ԿԵԱՄԱՏԱՐԱԶ)