to cast, to smelt, to found;
to freeze, to harden by cold;
to solidify;
—եսցեն զսուսերս իւրեանց ի խոփս, they shall turn their swords into ploughshares.
ՁՈՒԼԵՄ χωνεύω, χύω conflo, fundo, formo. որ գրի եւ ՁՈՒՂԵԼ. ՁԻՒՂԵԼ. Հալել զհրահալելիս, եւ հեղլով ի կաղապար՝ թանձրացուցանել ի ձեւ ինչ. կազմել ձոյլ ինչ. պնդացուցանել. մածուցանել. սառուցանել. միացուցանել. թափել.
Որպէս ընդունիցի ոք զարծաթ եւ զպղինձ, զերկաթ եւ զկապար ի մէջ հնոցի, փչել ի նա հուր, եւ ձուլել։ Հաւաքեցից եւ ձուլեցից զձեզ։ Եւ ձուլեսջիք ի մէջ նորա, զոր օրինակ ձուլեսցի արծաթ ի մէջ բովոյ։ Ձուլել խարիսխ պղնձի, կամ օղամանեակս ոսկիս, սիւնս. կամ զսուսերս ի խոփս. եւ այլն։
ՁՈՒԼԵԼ. Նմանութեամբ. կամ որպէս στερεόω solido. Պնդել. կարծրացուցանել. սառուցանել. զօդել.
Զլոյծ ջուրն յորդանանու քարակարկառ ձուղեցեր. (Ճշ.։)
Ի դառնահոտ փչմանէ հիւսիսոյ պաղացեալ ձուլեալ վտակն. (Խոր. ՟Բ. 36։)
Ի ձուլել պատուական մարմնոցն ի դժնդակ օդոյն. (Շար.։)
Որ ի լըճին սառնամանեաց զմարմին սրբոցն պաղ ձուլեաց. (Գանձ.։)
Իբրեւ զպարիսպ քարեայ ձուլեալ արձանացոյց. (Երզն. մտթ.։)
Շինեաց կոփածու քարամբքն, եւ կրով զնա ձուլելով։ Կրով ձուլեալ ի մի. (Յհ. կթ.։)
Վերստին ձուղէ ճարտարապետն զհնացեալ մարմինս, եւ կապեալ միաւորէ զերբեմն իւր հոգին. (Նանայ.։)