Քաղաքավարեմ, եցի

ն.

πολιτεύω administro, curo. Վարել զտնտեսութիւն քաղաքական, եւ անցուցանել զկեանս առաքինի քաղաքավարութեամբ.

Մեծաւ ճռխութեամբ եւ յաղթութեամբ բազմաւ քաղքավարէր զիշխանութիւնն ամս ՟Գ։ ըստ ամբիծ հաւատոյ քաղքավարեցեր զտնտեսութիւնն։ Այսպէս քաղքաքվարեաց զկեանսիւր սուրբ հայրապետն։ Զկեանս քո՝ որ առաջի նորա է, ուղղութեամբ քաղքավարէ՛. (Յհ. կթ.։ Գանձ.։ Ճ. ՟Բ.։ Լմբ. ժղ.։)

չ.

ՔԱՂԱՔԱՎԱՐԵՄ, եցի. չ. ՔԱՂԱՔԱՎԱՐԻՄ, եցայ. ձ. πολιτούμαι, συμπολιτεύω, -ομαι rite versor (in civitate), conversor. վարիլ արժանաւոր քաղքականութեամբ. բարւոք կեալ կամ կենցաղավարիլ. առաքինանալ.

Բարւոք քաղաքավարեաց ըստ հաճոյից կամցն Աստուծոյ։ Անմեղկելի վարուք քաղաքավարէր։ Ճգնազգեաց առաքինութեամբ քաղաքավարեցին. (Վրք. հց.։ Շ. բարձր.։)

Մարդ եղեալ՝ քաղաքավարեցաւ ընդ մարդկան։ Սուրբք կոչին՝ որք ըստ հաճոյիցն Աստուծոյ քաղաքավրիցիմք ի կենցաղումս։ Արիստոտէլ ասէ, թէ զիարդ քաղաքավրեցան առաջինքն. իսկ պղատովն ասէ, թէ զիա՛րդ պարտ է քաղաքավարել։ Յաշխարհիս քաղաքավրի ըսի աշխարհիս բերմանց. (Աթ. ՟Ը։ Խոսր.։ Սահմ. ՟Ի։)

Ըստ կամացն Աստուծոյ քաղաքավարիլ ... Հրեշտակական կրօնաւորութեամբ քաղաքավարեալք։ Քաղաքավարեալ ի մարմնի անարատ վարուք։ Որ ըստ անմարմնոցն ի մարմնի քաղաքավարեալ առաքինութեամբ ի մանկութենէ։ Ի չարիս մաշին անկարգ քաղաքավարեալքն. (Սարգ.։ Շար.։ Նախ. ժող.։)

Որպիսի պարտ է լինել քաղաքին, կամ որո՛վք բարոյիւք քաղաքավարիլ։ Ըստ արդար դատարանիս հաւանեա՛ քաղաքավարիլ։ Ոչ է հնար քաղաքավարիլ անգործ. (Նոննոս.։ Ճ. ՟Ա.։ Մխ. առակ.։)