Your research : 2 Results for բ

Entries' title containing բ : 8176 Results

Բարեվիճակ

adj.

well settled, fortunate.


Բարեվստահութիւն, ութեան

s.

good assurance, certainty, boldness.


Բարետաւիղ

adj.

that sounds well, sweet, harmonious, well adjusted or organized.


Բարետեսակ

adj.

having a good prospect, aspect or countenance, handsome, charming, graceful, genteel, delicate, pretty, agreeable.


Բարետեսիլ

adj.

cf. Բարետեսակ.


Բարետիպ

adj.

becoming, proper;
of good figure, genteel.


Բարետոհմ, ից

adj.

that is of good family, noble, illustrious.


Բարետոհմիկ

cf. Բարետոհմ.


Բարետոհմութիւն, ութեան

s.

nobility;
noble birth;
grandeur;
fertility.


Բարետրութիւ, ութեան

s.

gratification;
production, fruit, profit, advantage.


Բարերար, աց

adj.

beneficent, benefactor, friend, obliging, indulgent, favourable, kind.


Բարերարեմ, եցի

vn.

to do good, to gratify, to favour, to oblige.


Բարերարութիւն, ութեան

s.

benefit, bounty, good, beneficence, kindness, favour, service, pleasure, gratification, liberality.


Բարերջանիկ

adj.

blissful.


Բարերջանկութիւն, ութեան

s.

blissfulness;
good fortune, happiness.


Բարեփառ, աց

adj.

glorious, illustrious, splendid, magnificent.


Բարեփառութիւն, ութեան

s.

splendour, grandeur, magnificence, majesty.


Բարեփորձ

adj.

well tried, — proved.


Բարեքեմ, եցի

va.

to hide, to veil, to dissimulate.


Բարեքի

adj.

personable, genteel, agreeable.


Բարեքիկ

cf. Բարեքի.


Բարէ

conj.

at least, at the least.


Բարժանեմ, եցի

va.

cf. Բաժանեմ.


Բարի, րւոյ, րեաց

adj.

good, nice, kind, indulgent;
fit;
fine, handsome;

adv.

well, right;

s.

good, benefit, favour, goods;
— է, it is good;
— առնել, to do well;
— or բարեաւ եկիք, be welcome ! համբաւ բարեաց, good reputation;
գիտել զ— կամ զչար, to ignore the difference between good and evil;
զինչ — գործեցից, what shall I do well ? հատուցեր ինձ —ս, you have done me good;
ընկալար անդէն զ—ս քո, you have received good in your life;
յորժամ — լինիցի քեզ, when will you be happy;
բարեօք, cf. Բարւոք;
բարով իմն, cf. Սիրելապէս, cf. Մարդասիրապէս;

cf. Բարեաւ.


Բարիոք, աց

adj.

good;

adv.

well, softly, leisurely;
ծածկել — է, it is better to hide it;
— է, it is well;
որպէս եւ —թուի քեզ, as you like it, if you please.


Բարկ

adj.

sharp, pungent, acrid;
acid, sour, rough.


*Բարկածին

s. chem.

oxygen;
cf. Թթուածին.


Բարկանամ, ացայ

vn.

to be angry, provoked, to storm, to rage.


Բարկասիրտ

adj.

passionate, apt to be angry, fretful, pettish, peevish, impatient.


Բարկացայտ

adj.

angry, vexed, enraged.


Բարկացող

cf. Բարկասիրտ.


Բարկացողութիւն, ութեան

s.

irascibility, ire.


Բարկացուցանեմ, ուցի

va.

to exasperate, to irritate, to anger, to displease, to offend, to enrage.


Բարկութիւն, ութեան

s.

anger, wrath, ire, indignation, passion;
harshness;
disgrace;
զիջանել, ցածնուլ, դառնալ ի բարկութենէ, to be appeased, to allay one's anger;
թափել զ—, to give vent to one's anger;
— or հրացան —, thunder-bolt;
սրտմտիլ բարկութեամբ, to rage, to get into a passion;
— սրտմտութեան, սրտմտութիւն բարկութեան, furry, ire, wrath.


Բարձ, ից

s.

cushion;
bolster, pillow;
squab, mattress, divan;
bench, sofa;
hip, thigh;
dignity, degree, throne;
floor or board of a ship;
փետրալից —, downy pillow;
— երեսաց, pillow;
առաջին —, first place, place of honour;
— տալ ումեք, to confer a dignity of some one.


Բարձաբեկութիւն, ութեան

s.

fracture of the leg, broken leg.


Բարձակից, կցաց

adj. s.

that sits on the same mattress, that is partaker of the same banquet or dignity;
colleague.


Բարձակռիւ

s.

competitor.


Բարձաձգութիւն, ութեան

s.

search of dignity, pursuit of honour;
competition, rivalry, ambition.


Բարձապան, աց

s.

cuish


Բարձարու լինիմ

sv.

to obtain some dignity.


Բարձերես

s.

pillow-beer, — case.


Բարձերէց

s.

president;
— տեղի or —ք, the first place, honourable place.


Բարձընտիր

adj.

that seeks the first place, fixed in an honourable place;
— լինել, to seek the first place.


Բարձի թողի առնեմ

sv.

to abandon, to leave, to forsake entirely.


Բարձիկ

s.

small cushion, bolster;
compress.


Բարձկնեար, ներոյ

pl. s.

small cushions, pillows.


Բարձուենեակ

bot. s.

southernwood.


Բարձումն, ման

s.

act of raising;
carriage;
subtraction;
exception;
suppression, repeal, derogation;
degradation, dissolution, extinction;
deduction, defalcation.


Բարձուցանեմ, ուցի

va.

to load, to burden.


Definitions containing the research բ : 1319 Results

Կով, ուց

s.

cow;
շառագոյն՝ խայտաբղէտ —, russet, spotted or speckled —;
— վտիտ՝ պարարակ կամ գէր, lean, tat —;
կաթնտու՝ կաթնաւէտ —, milch cow, dairy cow;
կթել զկով, to milk a -;
ծանր —, a — with or in calf;
ծնանել կովու, to calve;
միս կովու, cow-beef;
կաշի, մորթ կովու, neat-leather, cowhide;
ստեւ կովու, cow hair;
կու, քակոր կովու, cow dung;
կոգի կովուց, butter of kine;
բչիւն՝ բառաչիւն կովու, bellowing, lowing of a -.


Կործանումն, ման

s.

overthrow, overturning;
ruin, waste, devastation, desolation, destruction, demolition;
tumbling, crumbling, sinking;
fall, downfall, decay;
rout;
extermination;
համաշխարհական —, universal deluge;
— ի վերայ ածել, to ruin, to destroy, to waste;
ի — բերիլ՝ անկանել, to be on the brink of ruin, to be ready to fall, to fall or go to ruin or to decay;
կանգնել ի կործանմանէն, to rebuild, to recover from ruin, to build up again, to restore, to repair;

fig.

to recover from disaster or misfortune, to raise again.


Կորովախօս

adj.

cf. Կորովաբան.


Կորովութիւն, ութեան

s.

ability, dexterity, address;
cf. Կորովամտութիւն;
բանից, eloquence, fluency of speech;
բբաց, piercing sight.


Կորուսանեմ, ուսի, րո

va.

to lose;
to miss, to mislay, to be without;
to ruin, to undo, to destroy;
to put to death, to kill;
to exterminate, to annihilate;
— զճանապարհն, to lose one's way, to be lost, to stray;
— զհամբաւ, to lose one's reputation or good name, to be defamed, disgraced;
— զթել բանին, to lose the clew or the thread of one's speech;
— յաչաց, to lose sight of;
— զպատեհն, to lose or let slip an opportunity;
— զգրաւն՝ զխաղն՝ զդատն, to lose a wager;
to lose the game;
to be cast.


Կորուստ, րստեան

s.

loss;
waste;
damage;
disadvantage;
misfortune;
perdition, ruin, destruction;
lost thing;
ի — մատնել, to perish, to be lost;
ի — մատնիլ, to lose, to cause to perish;
to kill;
անձամբ զանձն ի — մատնել, to cause one's own ruin;
ի — ընթանալ, to hasten to one's destruction;
լինել մերձ ի — or յափն կորստեան, to be upon the brink of ruin or destruction;
մեծամեծ —ս տուժել, to suffer heavy losses;
*կորստով վաճառել, to sell at a loss;
դիմէ ի — իւր, he hastens to his ruin.


Կուլիվայ

cf. Կուլիբայ.


Կուռ

s.

condensing, thickening;

adj.

condensed, compact, firm, solid, hard;
beaten, trodden, frequented;
massive, large, heavy;
carved, sculptured, hammered;
pure, refined;

adv.

vehemently, forcibly;
unceasingly, unremittingly, incessantly;
— վառեալ, armed with a cuirass, armed cap-a-pie, from head to foot;
— զմիմեամբ, — զմիմեանց զհետ, — զմիմեանց զկնի ou կնի, continually, one after the other;
blow after blow.


Կուսակրօնութիւն, ութեան

s.

unmarried state, single life, celibacy;

s.

bachelorhood;
spinsterhood;
կեալ կուսակրօնութեամբ, to live single.


Կուսութիւն, ութեան

s.

virginity;
maidenhead, pucelage;

fig.

pudicity;
բառնալ զ—, արկանել ի կուսութենէ, to defile, to ravish, to violate, to deflour;
ի կուսութենէ իւրմէ, from her youth;
cf. Կնիք.


Կուտակական

adj.

cumulative;
բանք, exaggeration.


Կուրծ

s.

gnawing;
core;
— կաղամբի, cabbage-stump;
— անկոց, ծառոց, pith;
sap-wood.


Կուրութիւն, ութեան

s.

blindness, cecity, excecation;

fig.

blindness, ablepsy, delusion;
հարկանել կուրութեամբ, to strike blind;
աբրէ մեծի կուրութեանս, what a strange blindness !


Կուրօրէն

adv.

cf. Կուրաբար.


Կռածագ

adj.

crooked or bent at the point;
բեւեռ, hook, crook.


Կռէզ

cf. Խիժ արաբացի.


Կռուիմ, ուեցայ

vn.

to take offence, to wrangle, to strive, to contend, struggle or dispute with, to debate, to contest, to quarrel;
to skirmish, to grapple with each other, to clash together, to fight, to come to blows;
to take hold of, to cleave to, to cling, adhere or stick to, to hold fast by, to catch or grasp at, to get entangled in;
— ընդ միմեանս, to beat one another, to fight together;

fig.

to quarrel;
թօթափել զփոշին կռուեալ, to shake the dust off one's foot;
ի բեւեռ կռուեցաւ հանդերձ նորա, his coat is caught by a nail.


Կսկծանք, նաց

s.

cf. Կսկիծ;
causticity, bitterness, sarcasm, taunt, scoff, mockery;
կսկծանաց բանք, sharp, cutting, outrageous expressions.


Կսկծելի

adj.

biting, cutting, satiric, poignant, tart;
witty, sarcastic, mordacious, keen, venomous, taunting, virulent, grievous, harrowing;
բանք —ք, keen words, bickering, teazing, taunt, rub, wipe.


Կսկծեցուցանեմ, ուցի

va.

to smart, to make smart, to cause pain;

fig.

to peck at, to bite, to taunt, to scoff;
— զսիրտ, to break a persons heart, to grieve most deeply, to wound, to rend, to harrow;
— զոք բանիւք, to nettle, to sting, to pique one with taunting or satirical words.


Կրակատեղաց

adj.

raining fire;
բարկութիւն, thunderbolt.


Կրաւորական, աց

adj.

passive;
բայ, — verb;
— քուեայ, — voice.


Կերպարան, ի, աց

s.

form, figure, visage, countenance, face, aspect, look;
presence, appearance, mien, bearing, deportment;
attitude, posture;
image, effigy;
semblance, representation;
state, condition;
character, temper, comportment;
rudiment, first element, idea;
idle fancy, whim, crotchet;
feint, pretext;
coat, dress;
cf. Կենդանագիր;
—ք բանից, sense, meaning or interpretation of a word;
անպաճոյճ —ք, a simple exterior;
անյողդողդ, աղաչաւոր —, firm countenance;
supplicating posture;
մեղկ —, an effeminate manner;
— լուրջ անժպիտ, cold, frigid, reserved, constrained air;
լուրջ եւ խիստ —, serious air, severe manner;
— սէգ եւ սպառնական, haughty, disdainful, proud, threatening air or manner;
ի —ս ծառայի, in the form of a servant;
առնուլ զ—ս ուրուք, to counterfeit the character of;
ունել զ—, զ—ս իրիք բերել յանձին, to appear like, to seem, to resemble;
ածել ի —ս, to shape, to form;
to figure;
զկերպարանս ճշմարտութեան ի ներքս բերել, to be probable, to have some truth in it;
կերպարանս տալ մտացածինս, to give false a idea of, to create an erroneous or exaggerated impression;
ընդունել զ—ս վանականութեան, to take the crowl.


Կէս, կիսոյ, ով

s.

half;
middle;

adj.

half, semi, demi;

adv.

half, in halves, in part;
ի —, կիսով չափ, by half;
half done;
— ի —, in part, half, by halves, imperfectly;
— ժամ, half an hour;
զտասն եւ — ժամաւ, at half past ten;
— գիշեր, midnight;
ի — ճանապարհին, half way;
հեռի իբր երկու եւ — խրասախօք, about two leagues a half distant;
ի կանգնոյ եւ ի կիսոյ, a cubit & a half;
ի տարւոջ եւ ի կիսում, in a year & a half;
ի —ն վերածել, to reduce to half;
— ի — բանիւ խոստանալ, to make a half promise;
to promise with the lips, insincerely;
ի — աւուրց մեռանել, to die early, in the flower or bloom of youth;
եթէ կիսոյ — ի մէնջ մեռանիցիմք, if half of us die;
մեծ — աշխարհին աւերեցաւ, half the country was ruined;
եւ ահա ի — չէ or ոչ է ի — զոր պատմեցին ինձ, not half the truth was told me;
that which was told me was not half the truth;

s.

—ք, կիսոց, the one, the others;
—ք..., այլք... some..., others...


Կթոտիմ, եցայ

vn.

to totter, to languish, to grow weak;
կթոտէին բարձք նորա, he could hardly keep on his legs;
կթոտէին դողդոջուն ծունկք նորա, his trembling knees sank beneath him, or failed under him.


Կին, կնոջ, կնաւ, կանամբ

s.

woman;
wife, spouse;
ազգ կանանց, womankind, women, the fair sex;
թշնամի կանանց, woman-hater;
cf. Կնատեաց;
— առնակին, married woman, wife;
մանկահասակ — գեղեցիկ, a young beauty;
— այրասիրտ, heroine, courageous woman, championess;
գեղեցիկ՝ նազելի՝ առաքինի՝ բարեպաշտ՝ ամօթխած՝ ողչջախոհ՝ հաւատարիմ —, pretty, charming, virtuous, pious, modest or bashful, chaste, faithful -;
տգեղ՝ սոսկալի՝ զարդասէր՝ թեթեւամիտ՝ կամագնաց՝ փոփոխամիտ՝ անհաւատարիմ՝ լկտի՝ տռփոտ —, ugly, frightful, coquette, giddy or volatile, capricious, fickle, faithless, immodest, lewd -;
հարկանիլ ի սէր կնոջ, to be enamoured, smitten, in love with a -;
— առնել՝ առնուլ, to take a, wife, to wed, to marry, to take in marriage;
— լինել ումեք, to get married, to be spouse of;
— ածել զդուստր ուրուք, to marry the daughter of;
կեալ ընդ կնոջ, to live with a —;
պատրել՝ մոլորեցուցանել զկին, to deceive or seduce a -;
բռնադատել, ապականել զ—, to force, to dishonour a -;
ծանր նստել կնոջ, to be with child, pregnant, in the family way;
եւ առ նմա մայր նորա — յերկրէն եգիպտացւոց, & her mother gave him an Egyptian wife;
եւ եղեւ ինձ —, & I took her to wife;
կամաց տուն cf. Կանանոց.


Կիսահագագ

adj.

half uttered;
բերան, half-open mouth.


Կիր, կրի

s.

wooden bowl, vat, trongh;

med.

albura, morphew (a malignant itch).

s.

the suffering, passion, any exterior influence;
—, ի — արկումն, use, usage, common practice;
ի — ածել՝ առնուլ՝ արկանել, to put to use, to make use of, to employ, to use;
to practise, to put into practice;
to exercise;
չարաչաբ ի — արկանել, to abuse, to misuse.


Կիցք

s.

joint, conjunction, union;
kick, kicking;
բանից, composition, texture;
— ճանապարհի, place where four roads meet or cross, cross-road or cross-street;
— անդրեաց, group of statuary;
կիցս արձակել՝ ընկենուլ, to kick, to fling out or kiok up the heels.


Կլանեմ, կլի, կուլ

va.

to swallow;
to devour;
to ingulf, to absorbe;
զօդ՝ զշունչ or ոգի to breathe, to take breath;
— զբանս, to listen eagerly.


Կնաւոր, աց

cf. Կանամբի.


Կնիք, նքոց

s.

seal;
signet;
stamp, impression ot a seal;
signature;
mark, figure, sign, character;
proof, witness;
confirmation, sentence;
sign of the cross;
baptism;
— Հօր, the only Begotten Son;
— — անմահութեան, the seal or stamp of immortality;
անփակ —, flying seal;
— կուսութեան, maidenhead, hymen;
— դրամոյ, die, stamp;
բանից, conclusion, end;
— հարկանել, to affix one's seal to, to seal;
լուծանել՝ քակել զ—, to unseal, to break the seal;
— տալ, to baptize;
to seal up, to terminate, to finish;
— առնուլ to receive baptism, to be baptized;
առնուլ զոք ի կնքոյ, to stand godfather or godmother to;
բանիս, after all, in fine, in short, in a word;
— դնել բանից, to wind up a speech, to conclude a discourse.

mus.

tone, sound.


Կնճիռն, ճռան

s.

knot, tie;
pucker, wrinkle;
frowning, frown;
embarrassment, entanglement, complication, intrigue, scrape, difficulty, hinderance, hitch;
— ծնանել յերեսս, to contract or knit one's brows, to frown;
to look gruff, to put on a surly look;
to turn up one's nose, to make wry faces;
հատանել՝ բառնալ զ—, to decide a question, to solve or set at rest a disputed point;
— կտաւոյ, plaits, folds;
— խաղողոյ, husks of pressed grapes;
cf. Կոխած.


Կշիռ, կշռոց

s.

balance;
steel-yard, weighing machine;
weight, heaviness, ponder-ousness;
equilibrium, poise;
equivalent, equal value, counterpoise;
proportion;
parallel, comparison, likening;
trial examination, ponderation, judgment;

adj.

equal, just, tantamount, equivalent, proportional;

adv.

equally, justly, exactly, proportionately;
perpendicularly, directly over, vertically;
ծանրոցք կշռոյ, counterpoise, the weights of a steel-yard or beam;
— դահեկանաց, money-scales;
— անօթոց, tare, tare & tret;
— հաւասարութեան, equilibrium, counterpoise;
— տեսակարար, յարաբերական, բացարձակ, specific, relative, absolute weight;
— քաղաքական, balance of power;
— տաղաչափական, the scan or measure of verses, prosody;
— գտակաւ, exactly, precisely;
— վերուստ ի վայր, in equilibrium;
perpendicularly, vertically;
կշռով, by weight;
զնոյն կշռով, as much, equally, of like measure or weight;
պաշտօնեայ կարգեալ յուղղութիւն կշռոց, officer appointed to mark weights & measures;
սահմանել զ—ս, to stamp with the public mark;
— արդար, correct balance, scales;
just weight;
— նենգութեան, false weight;
— ստութեան առնել, to falsify weights or scales;
զմէտ կշռոյն անայլայլակ ունել, to hold the balance evenly;
to counter-balance, to counter-poise, to counter-vail, to equipoise, to equilibrate;
դնել ինչ ի — ոսկւոյ, to pay exceedingly dear for, or at an extravagant rate;
դնել զգլուխ իւր ի կշիռս, to risk oneself, to incur danger, to run into jeopardy, to expose oneself to death, to carry one's life in ones hand, to encounter danger or death;
ի — մտանել, to be weighed, carefully pondered or considered;
ի — դնել զոք ընդ ումեք, ի — ընդ միմեանս արկանել, to compare with;
ի — բերեալ համեմատել, ի — համեմատութեան բերել ընդ ումե, to be compared with, to compare oneself with;
զ—ն ընդունել, առնուլ անդրէն զ—ն, to receive the equivalent, or in exchange;
կորուսանել զ— կայից, to lose the balance or equilibrium;
— հաշուի, balance, balance-sheet;
առնել զ— հաշիւ, to strike the balance;
— առնել զհաշիւ, to balance or settle an account;

ast.

Libra, the Balance.


Կշռագիտութիւն, ութեան

s.

cf. Կշռաբանութիւն.


Կոխեմ, եցի

va.

to tread under foot, to trample on;
to rack, to grind;
to press, to crush, to squeeze;

fig.

to trample upon, to grind down, to ride roughshod over, to set at nought;
to invade, to make an invasion;
առ ոտն —, to trample under foot, to stamp upon;
— մարդկան զմիմեանս, to crowd or crush one another;
— զբանակս, to surprise, to make oneself master of, to take possession of the enemy's camp;
— զտուն ուրուք, to make a descent on, to invade;
յիշխանութեան —, to attain to dignity or honour, to be invested with power.


Կոկոզանք

s.

cf. Կոկոզաբանութիւն.


Կոկոզումն, ման

s.

cf. Կոկոզաբանութիւն.


Հասակ, աց

s.

shape, stature, size, height;
age, years, time of life;
կաթնաբոյծ —, babyhood;
անտիական, մատաղ, տխեղծ —, tender age, infancy, childhood;
ի սկզբնաբոյս —ին, from one's earliest years;
ի տղայութեան —ի նորա, in his infancy;
ի ծաղկեալ —ի, in the prime of life;
աճումն — ի, growth, growing;
երիտասարդ —աւ, young;
կայտառ, սթափ —, a slender waist;
— անձնեայ, large stature;
ուղղորդ —, straight figure;
բարձր —աւ, of lofty stature, tall;
միջակ —աւ, middle-sized;
վայելուչ —աւ, good-sized;
չափաւոր —աւ, middling-sized;
կարճ —աւ, short, little;
հասուն —, in ripe years, years of discretion;
այրական —, man's estate, manhood;
ծերացեալ —, — ծերութեան, old age, age, years;
ծերացեալ —աւ, aged, in years, old, stricken in years;
ի — եւ ի տիս հասանել, to reach, to attain, to grow to man's estate;
զարգանալ —աւ, to increase in age;
ի — գալ, to arrive at the age of puberty;
ի միտս եւ ի — լինել, to be of age;
— նորա բարւոք կերպարանի, his figure is becoming well developed;
եւ մեռաւ ի —ի երեսուն եւ երից ամաց, he died at the age of thirty three;
— գարնայնոյ, spring-time, spring.


Հասարակ, աց, ուց

adj.

common, ordinary, usual, trivial, vulgar, low;
common, public;
equal, alike;
half, semi, demi;

adv.

in common, together, equally, generally;

gr.

appellative;
— անուն, common gender;
բայ, deponent verb;
—, —օր, noon, noon-tide, midday;
ի — աւուրն, զ— աւուրբ, at noon;
ց— օր, till noon;
— գիշեր, midnight;
— տարի, one year with another;

rhet.

— տեղիք, the common places, general topics;
—աց կեանք, common life;
թշնամի —աց, the common enemy;
միտք, կարծիք, —աց, common sense;
—աց հաւանութեամբ, with one accord;
օգուտ —աց, the public interests;
իրք —աց, public affairs;
ծախիւք —աց, at the public expense;
—աց վարել կեանս, to live in common;
—աց ունէին զինչս, they had every thing in common.


Հասուցանեմ, ուցի

va.

to cause to arrive, reach or attain;
to bring, to refer;
to cook, to dress, to get ready, to prepare;
to ripen, to mature;
հասոյց ինձ անբաւ աշխատութիան այս բառգիրք, this dictionary has cost much labour.


Հաստատական

adj.

firm, solid, immutable;

s.

բան, affirmative.


Հաստատութիւն, ութեան

s.

stability, firmness, solidity, fixedness, consistence;
constancy, resolution;
strengthening, consolidation, confirmation;
prop, stay, support, base;
affirmation, assertion, acknowledgment, authorization, certifying, approbation, ratification;

chem.

solidification;
— երկնից, the firmament;
— մտաց, constancy, firmness of purpose;
— առնուլ, to be vouched for, of a certainty, to prove true, to be confirmed, attested, certified;

adv.

հաստատութեամբ, cf. Հաստատ;
հաստատութեամբ եդեալ էր ի մտի, he was resolved, he has taken a resolution, he decided to.


Հաստեմ, եցի

va.

to create, to produce, to make;
to strengthen, to confirm, to consolidate;
— զոք ի բարիս, to confirm in the right way.


Հատանեմ, հատի

va.

to cut, to cut off, to break;
to carve, to cut;
to divide, to separate;
to retrench, to diminish, to curtail;
to castrate;
to resolve, to decide, to determine;
to cross, to traverse, to pass;
to stop, to interrupt;
— գծից զմիմեանս, to cross one another;
— զծով, to plough, cross or traverse the sea;
— զծով եւ զցամաք, to run over, to over-run or scour both sea and land;
— ճանապարհ, to open, to pave away or road;
to progress towards, to bend one's steps to, to traverse, to travel;
— անցանել, to cross, to traverse, to pass, to travel over or through, to go over;
— ի ստենէ, to wean;
— զծառս, to fell, to cut down;
to clear;
դատ —, to sentence, to judge, to decide;
ական —, to mine, to dig, to hollow;
— զգլուխ, to cut off the head, to behead, to decapitate;
— զանդամս, to cut off limbs, to amputate;
— յարքունիս, to confiscate, to forfeit;
— ի կենաց, to slay, to deprive of life, to kill;
— զանձն ի փափկութիւն, to give oneself up to effeminacy;
ի վատութիւն —, to make a coward of;
— զծարաւ, to quench, to slake the thirst;
— զանձն յիմեքէ, to abstain, to keep from, to refrain, to forbear, to deprive or debar oneself of, to do without, to dispense with;
ակօս —, to plough, to furrow;
— գունդ մի, to detach, to form a detachment;
— լուսոյ զգիշեր, to drive away darkness;
— զբոց հրոյ, to spark, to sparkle, to emit sparks;
— զբանակն, to fray a way, to pass through, to cross;
— զգրիչ, to make a penpop;
գետն զդաշտն —նէ, the river traverses the plain.


Հատանիմ, տայ

vn.

to be cut, separated, divided;
to be exhausted, to decline, to fail, to desist;
to abstain, to refrain;
to shine, to glitter, to sparkle;
to yield, to give way, to fall into;
— գունոյ, to turn pale;
to be discoloured, tarnished, to lose colour, to fade, to grow pale;
— ի յուսոյ, to lose hope, to cease to hope, to despair;
յանգործութիւն —, to foment, to cherish idleness;
յանմտութիւն —, to be without even the shadow of common sense;
ի զեղխութիանս —, to plunge into debauchery;
ի չարութիւն —, to abandon oneself to wickedness;
բոցոյ, to flame, to cast a glare, to shine;
զհետ —, to apply oneself to;
ի վաճառս —, to deal, to traffic;
ի գինեվաճառս —, to keep a wine-shop, a tavern;
իբրեւ զկարկուտ հատեալ յամպոց, like hail fallen from the clouds;
ամենայն ուրեք ոսկւոյ եւ ականց նշոյլք —նէին, all was brilliant with gold and precious stones;
փայլատակունք —նէին, thunderbolts fell;
գունդ մի հատեալ, a detachment of troops;
հատեալ ի յուսոյ, desperate;
բան հակիրճ հատեալ, brief, succinct discourse.


Հատընտիր

adj.

select, chosen, choice;
—, — բանք, chrestomathy, anthology, collection;
— լինել, to gather, to collect, to make a collection of authors.


Հատուած, ոց, ից

s.

cut, shape, fashion;
section, division;
part, portion;
bit, piece, fragment;
retrenchment, separation;
emigration, transmigration, colony;
article, head, point;

geom.

segment;
—ք կոնի, conics;
առաջանիւթ — օրագիր, leading article;
— գնալ ուրեք, to emigrate;
գրել —, to write an article;
— տալ բանին, to interrupt, to break in upon.


Հատուցանեմ, ուցի

vn.

to render, to restore, to give back;
to pay, to discharge, to acquit;
to disburse, to lay out;
to recompense, to satisfy, to make amends, to compensate, to indemnify;
to cut;
— ի ստենէ, to wean, to take from the breast;
— զփոխարէնն, to render like for like, to requite;
— զվնասն, to make up for, to indemnify for;
— չար փոխանակ բարւոյ, չար — երախտեաց, to render evil for good;
— զմեղս հարանց՝ որդւոյ, to revenge the sins of the fathers upon the children;
—ցեր ինձ բարիս, եւ ես —ցի քեզ չարիս, I have rendered you evil for good;
աստուած հատուսցէ քեզ ի բարիս, may God reward you;
cf. Հատուցումն.


Հարազատիմ, եցայ

vn.

to be legitimated;
to become familiar or brotherly;
to contract an alliance with;
եղբայր —տեալ, own brother.