hydrographical.
hydrography.
that voyages or goes by sea, sailing;
ploughing the sea;
— լինել, to sail, to navigate;
— ընդ երկիր բերեալ լինել, to pass over the sea as if by a bridge.
cf. Ծովագնաց.
sea-voyage;
navigation.
sea-green;
blue, sky-coloured;
ultramarine.
cormorant.
sea-weed.
great lake, inland sea, lagune, loch.
sea-wrack.
lobster.
very deep, bottomless.
stretching like a sea.
born of or produced by the sea.
sea-girt or surrounded.
gulf, port.
tempestuous, very agitated, stormy, billowy;
tempestuous as the sea;
— նաւ, tempest-tossed ship;
— լինել, to be agitated by waves;
to be harassed or tossed about, to turn on all sides.
heaving, undulation.
sea-pool, lake, pond;
կաթ մի խելք ինձ մանւանդ եւ ոչ —ս բախտից, a drop of sense rather than a sea of fortune.
cf. Ծովակ.
lord of the sea;
sea-king;
admiral;
մեծ —, փոխան —ի, երորդ —, high, vice-admiral, rear-admiral;
ատեան, խորհրդարան —աց, admiralty-board;
նաւ —ի, flag-ship.
to be master or lord of the sea;
to command a fleet or squadron of ships of war.
the empire of the sea;
admiralty, navy office;
պաշտօնեայ ծովակալութեան, first lord of the admiralty;
խորհրդական ատենի ծովակալութեան, lord commissioner of admiralty.
balanus, glans marina.
cf. Ծովային;
—ք, aquatic animals.
wrecked;
shipwrecked.
wreck, shipwreck.
sea-cost.
cf. Ծովակողմն.
cf. Ծովակողմն.
engulphed by the sea;
— լինել, to be swallowned up by the sea.
immersed, drowned, wrecked, lost;
— լինել, to be the prey of the sea;
— կորնչել, to perish among the waves.
facing the sea, that looks towards the sea, maritime, marine;
— քաղաք, maritime town.
sea-sick.
drowned;
— առնել, to drown;
— լինել, to be drowned.
cf. Ծովահեղձ.
cf. Ծովահեղձ.
cf. Ծովահեղձ.
that cuts, divides, cleaves or ploughs the sea.
corsair, pirate, sea-robber or rover.
hippocampus, sea-horse.
sea-weed, algae, kelp.
combatting by sea;
naval;
— զօրութիւն, navy, naval service.
sea-fight, battle by sea.
casting into the sea.
the offing, the open sea.
to plunge into the sea, to drown.
submerged in the sea;
— լինել, to go to sea;
to stand out to sea.
wandering on the sea (Neptune).
cf. Ծովայած.
soft, mild, gentle, agreeable, tranquil;
—, —ով, softly, mildly, gently, agreeably.
going slowly;
— երագութիւն, goods or luggage train, slow train.
honey;
խորիսխ —, honeycomb.
cf. Մեղրահոս.
sin, crime, iniquity, transgression, trespass;
fault, error;
offence, evil, malice;
— փոքր, թեթեւ, peccadillo, venial fault;
եօթն մահուչափ —, the seven capital sins;
մահուչափ or մահացու, սկզբնական, ներգործական, վերապահեալ —, deadly or mortal, original, actual, reserved sin;
վկայք մեղաց, false witnesses;
վասն մեղացն, sin-offering or trespass-offering;
անկանել ի մեղս, մեղս առնել, գործել, to sin, to transgress;
ի մեղս արկանել, to cause to sin;
խոստովանել զմեղս իւր, to confess one's sins;
թողուլ զմեղս, to remit, to absolve sin;
մեռանել ի մեղս, to die in sin;
ի մեղս գրել զիմն, to impute a thing as a crime to;
մեղս դնել, cf. Մեղադրեմ.
gladiatorial;
relating to duels;
gladiator;
duelist;
cf. Մենամարտութիւն.
gladiator, wrestler, gymnast, athlete;
— կռիւ, cf. Մենամարտութիւն;
— լինել, cf. Մենամարտիմ;
— ոգորել, cf. Մենամարտիմ.
to die, to expire, to breathe one's last, to give up the ghost, to depart this life, to pay the last debt to nature;
to mortify one's body;
մահու —, to be punished with death, to suffer capital punishment;
— ի մարտ պատերազմի, to die on the breach, to be slain in action;
— ի վերայ ազգին, ի սէր հայրենեաց, to die for one's country;
— քաջութեամբ, պատուով, to die on the field of honor;
մերձ է ի —, he is at the last gasp, he is expiring, dying;
որպէս կեայ ոք այնպէս եո մեռանի, people generally die as they live.
dead, deceased, defunct;
dead body, corpse;
ընդ —ս համարել, to believe or take for dead;
օր մեռելոց, All Soul's day;
ցուցակ մեռելոց, register of the dead;
պաշտօն մեռելոց, office for souls in purgatory;
cf. Ննջեցեալ.
cf. Մեռելահարցուկ.
(ակոնիտոն) aconite, wolf's bane.
silk;
անգործ —, raw silk;
գործարան —ի, silk-manufactory.
our;
ours;
our own;
սրտիւք մերովք, with our heart;
ի ձեռաց մերոց, from our hands;
ի տան մերում, in our house, at home;
կերպացեալ զմերս ի սրբոյ կուսէն, Christ took our nature upon him from the Virgin Mary.
our;
ours;
—ս ազգի, to our nation;
զ—ս սիրեմք, we love our own;
ի մերայնո՞ց իցես, are you one of ours?.
of our nation, national;
of our nature, our;
— բնութիւն, humanity;
—ք, our conationals, fellow-countrymen, compatriots;
mankind, the human race.
cf. Մերժեցուցանեմ.
gymnic;
— ագոն, — games, wrestling, gymnastics.
to undress oneself, to strip, to strip naked, to denude, to uncover, to unveil, to pull off, to throw off, to be discovered;
to undress, to unclothe, to strip, to lay bare, to disrobe;
to bereave, to unfurnish;
— զսիրտ, to unbosom oneself to, to pour out one's feelings, to open oneself to;
ի բաց —, to cast, put or leave off;
ի բաց — զամօթ, to cast aside all sense of shame;
— յընչից, to deprive oneself of one's property;
— զսուրն ի պատենաից, to draw, to bare or unsheathe a sword;
— օձից, to cast the skin;
այն ինչ կամէր առաւօտն ի գիշերոյն —, իբրեւ այգն զառաւօտն մարկանայր, at dawn, at day-break, in the grey of the morning, at the peep of day;
յայսմ օրինակի զբանս իւր —նայր, he this expressed, or explained himself.
quite naked;
unarmed;
nakedly, openly, ingenuously;
— պտուղք, drupa.
cf. Մերկութիւն.
blind to, conniving at;
ընդ — առնել, —անելոյն առնել, close the eyes to, to pass over, to wink at.
the twenty sixth letter of the alphabet and the twentieth of the consonants;
eight hundred;
eight hundredth;
It is sometimes used instead of the letters բ and փ as : ամպ — ամբ, ոսպն — ոսբն, ամպարիշտ — ամբարիշտ, սեպհական — սեփական, կարապ — կարափ.
to kiss;
to adore;
cf. Երկիր;
cf. Համբուրեմ.
to fail;
to want, to be wanting in, to lack, to run short;
to lessen, to grow less, to diminish, to cease;
to weaken, to swoon;
to die;
— լուսնի, wane —եալ ի մտաց, mad, foolish;
—եալ են ոգիք նոցա, they are exhausted, worn out;
—եցին աչք իմ յարտասուաց, my eyes are weary with weeping;
մի թէ —եցա՞յք իմիք, have you perhaps wanted for any thing ?
զի՞նչ այլ —սէր ինձ ի բարեբաստութիւն, what was wanting to my happiness ?
to be eclipsed.
cf. Պակնում;
to feel giddy, dizzy or stupefied with fear.
guard, guardianship;
guard, sentry, mounting guard;
watch;
watching;
hour, moment, time;
guard, guard-house, post, vedette;
prison;
occupancy;
siege;
— դուռն, cf. Պահակ;
— ընդ —, from time to time;
յայնմ —ու, then, at that time;
ի —ուն յորում, at the time when;
յառաւօտուն —ուն, it was already the morning watch;
ի չորրորդում —ու գիշերոյն, about the fourth watch at night;
ի — աշխարհին, to keep the country;
ի — անձին, to save his life;
— ունել, to guard, to defend;
to mount guard;
ի — արկանել, ունել, ի —ու առնուլ զոք, to arrest, to put in prison;
— արկանել, ի — առնուլ, to besiege, to occupy;
դնել ի — to keep or place in reserve.
keeper, guardian, warden;
guard, garrison;
guard, sentry;
— դուռն, Gates, straits;
pass, defile;
fortress, fortified place;
— մեղաց, մահու, կորստեան, the Genius of death, Satan;
— ունել, վարել, to compel, to constrain, to task, to force to villein service.
overseer, surveyor;
tutor;
cf. Պահայոյզ.
credit-side, credit;
cf. Պահանջումն.
cf. Պահանջումն.
to exact, to recover, to require, to claim, to lay claim to;
to examine, to discuss;
— զինչս, to claim, to challenge, to demand;
— ի դատաստանի, to require;
ի բաց — յումեքէ զոգին, to require one's soul of one;
— զամբարիշտս, to punish or chastise the impious;
վրէժս —, to avenge, to be avenged.
to be exacted, claimed;
դատաստան —, to be compelled to give account of;
հզօրք հզօրագոյնս պահանջեսցին, the rich shall suffer great torments.
object serving to contain another or others, trunk, box, case, scrutoire, sheath, scabbard, cover;
*vestry-room;
— նամակի, envelope, cover;
— թղթոյ, pocket-book, portfolio.
to preserve, to keep, to maintain;
to guard, to watch over;
to preserve, to guarantee;
to keep, to observe;
to hide, to keep secret, to conceal;
to abstain from, to fast;
լռութիւն, — to keep silence;
— զանձն յիմեքէ, to refrain, to forbear, to avoid;
նմա պահեալ կայ or է, it is reserved or destined for him to;
cf. Խոստումն.
to guard, to preserve, to keep;
to protect, to guarantee, to sustain, to defend;
to shield, to screen, to secure or shelter from;
to maintain, to entertain;
— զանձն, to guard, to preserve oneself from;
— ի ցրտոյ, to screen from the cold.
cf. Պահպանող.
abstinence;
fast;
մեծ, քառասնորդական —, Lent;
օր պահոց, fish-day, fast-day;
պահս պահել, to abstain from meat;
to fast.
frost, ice;
sleet;
cold, icy, glacial, freezing;
հալիլ, լուծանիլ —ին, to thaw, to melt, to liquefy;
— ձուլել, to freeze, to ice.
grotto;
— վերին, stalactite;
— ստորին, stalagmite.
cf. Պաղատումն.
cf. Պայթուցանեմ;
to burst, to crack, to split, to shiver, to break, to cleave;
to be transported by pride, to be puffed up.
condition, nature, state, quality, circumstance;
condition, term, measure, rule, limitation, close;
part, article, proposition, transaction;
stipulation, agreement, treaty, bargain, compact, pact;
— անհրաժեշտ, condition, sine qua non;
— ժամանակի, appointment, assignation;
— կենաց, condition, state, circumstance;
— նամակ, original draft of a treaty or contract;
հայցուածոյ —աւ, in an interrogatory manner;
—աւ, upon condition, on terms;
— դնել, to place or impose conditions, to make a contract, to contract, to bind oneself by contract;
cf. Ժամանակակէտ.
debate, dispute, quarrel, strife, controversy;
գալ, մատչիլ, մտանել ի — ընդ ումեք, to open a question or controversy, to debate, to dispute.
cf. Յովազ.
cheese;
գործել մածուցանել —, to make cheese;
to curdle milk.
well provisioned or furnished;
— առնել, to victual, to provide, to store, to stock, to equip;
— լնուլ, to stock or furnish with all sorts of provisions.
to adore, to worship;
to minister, to serve, to wait on;
to administer, to confer;
to officiate;
to provide, to furnish;
to exercise, to employ;
— զխորհուրդս, to administer the Sacraments;
— զծառայութիւն, to serve.
defender, patron, protector, favourer;
minister, servant;
— սուրբ, patron saint, patron;
— դատի, advocate, attorney;
— կալ, լինել ումեք, to defend, to protect, to assist.
worship, adoration, latria, religion;
service, office, ministry;
ceremony, mystery;
service, office;
employment, function, duty, post, place;
— աստուածային, divine worship;
— կռոց, idolatry, the worship of idols;
սնոտի —, superstition;
— ննջեցելոց, burial service;
burial;
— բարի, piety, religion, fear of God;
հասարակաց պաշտամունք, public functions;
—, պաշտամունք, Olympic or public games;
ի պաշտամանէ, by profession;
պաշտօնեայ հասարակաց պաշտամանց, the Minister of Public worship;
— առնել, to pay one's court to, to court, to flatter;
— առնուլ, to be honoured or adored, to be ministered to;
— հարկանել, տանել, to serve;
ի պաշտաման կալ, to be in the ministry;
պաշտել զ—, to exercise one's trade or calling;
— տանել, to serve, to worship, to adore;
ի — առնուլ, to adore;
— մատուցանել, to worship, to perform a service agreeable to God;
աստուածական առնուլ —, to cause oneself to be adored like a god;
ի — մտանել, to enter a person's service;
— կատարել, to fulfil a function;
կորուսանել զ—, to lose one's place;
ունել, ժառանգել զ— ուրուք, to take a person's place, to replace one;
— կատարել վասն հոգւոյ ուրուք, to celebrate a mass for the repose of a person's soul;
—ս երգոց կատարել, to sing psalms, to praise;
— ինչ առնելով, — ինչ առնելոյ վասն, through respect, for regard, by adulation.