Your research : 2 Results for վ

Entries' title containing վ : 3861 Results

Դանակավաճառ, աց

cf. Դանակագործ.


Դաշտավայր, աց

s.

plain, heath, country ntry, field.


Գահավէժ

adj.

precipitated;
— առնել, to precipitate, to throw from a precipice;
— լինել, to be precipitated, to fall from above;
— տեղի, precipice;

adv.

—, — բերմամբ, precipitately, hurriedly.


Գահավիժեմ, եցի

va.

to precipitate.


Գահավիժութիւն, ութեան

s.

precipitation;
high precipice.


Գավարս, ի, ից

bot. s.

cornel.


Գավին

s.

theorbo.


Աստուածավայելուչ

adj.

that befits, becomes God.


Ատամնավէր

adj.

bit or bitten;
— առնել, to bite, to wound with the teeth.


Արագավախճան

adj.

that is soon ended or dead.


Արգելավանք, վանից

pl. s.

cloister.


Արդարակորով

adj.

very just, upright.


Արդարավճիռ

adj.

sentenced or judged equitably;
who sentences justly.


Արժանագով

adj.

laudable, praise-worthy.


Արժանավայել

adj.

worthy, just;
very suitable, becoming.


Արծաթավաճառ, աց

s.

silversmith, who sells silver-plate;
money-changer.


Անվախճան, ից

adj.

endless, eternal.


Անվաճառ

adj.

unsaleable.


Անվայել

adj.

unbecoming, indecent, unsuitable, improper, unfit;
dishonourable;

adv.

—ս, indecently, improperly;
dishonourably.


Անվայելուչ

cf. Անվայել.


Անվայելչութիւն, ութեան

s.

indecency, impropriety;
deformity.


Անվայրափակ

adj.

unlimited, unbounded;
incomprehensible.


Անվան

adj.

that cannot be repulsed or put to flight, invincible, impregnable.


Անվանելի

cf. Անվան.


Անվաստակ

adj.

indefatigable;
idle, lazy;

adv.

without fatigue.


Անվար

adj.

uncultivated.


Անվարժ, ից

adj.

inexperienced, rude, unpractised, unskilled, unexercised.


Անվարժութիւն, ութեան

s.

unskilfulness, inexperience.


Անվարկ

adj.

unforeseen, unexpected;
vile, without esteem.


Անվարձ

adj.

without salary, unpaid;
without merit or recompense.


Անվաւեր

adj.

invalid, null, illegal, insufficient;
apocryphal;
— առնել, to invalidate.


Անվաւերական

cf. Անվաւեր.


Անվաւերաբար

adv.

illegally, insufficiently.


Անվաւերութիւն, ութեան

s.

invalidity, nullity, illegality.


Անվեհեր

adj.

intrepid, fearless, courageous, bold;

adv.

intrepidly, fearlessly, boldly.


Անվեհերութիւն, ութեան

s.

intrepidity.


Անվերակացու

adj.

without inspector, without superintendent.


Անվերարկելի

adj.

inconcealable, with out pretext.


Անվերարկու

adj.

without cloak or mantle.


Անվերծանելի

adj.

illegible.


Անվերնագիր

adj.

without title or inscription.


Անվէր

adj.

unwounded, invulnerable.


Անվթար

adj.

exact, precise, perfect;

adv.

exactly, precisely.


Անվթարելի

cf. Անվթար.


Անվթարութիւն, ութեան

s.

exactness.


Անվիճելի

adj.

indisputable.


Անվիշտ

adj.

without pain, that has nothing to suffer.


Անվիրաւոր

adj.

invulnerable


Անվիրաւորելի

cf. Անվիրաւոր.


Անվկայ

adj.

unwitnessed.


Definitions containing the research վ : 904 Results

Թանգուզեմ, եցի

vn.

to shun, to elude, to set one's self free, to steal, or to get away, to escape, to fly from, to avoid;
to be ashamed, to shuffle, to use chicanery;
-զելով խօսել, to speak with respect or reverence.


Թանկ

adj.

dear, high priced;
precious;
— է, it is dear;
փոքր մի —, rather dear;
— մարմնով, corpulent.


Բանկագին

cf. Թանկ;
— առնել, to make dear;
վաճառել, գնոյ տալ, to sell dear;
— գնոյ առնուլ, գնոց ստանալ, to buy at a high price.


Թանձրանամ, ացայ

vn.

to thicken, to grow thick;
to grow hard;
to curdle, to coagulate, to clot;
to augment, to increase, to accumulate;
— ի մարմնի, to become incarnate;
թանձրացաւ սիրտ ժողովրդեանս, this people's heart is waxed gross;
թանձրանայր աղաղակն, the uproar increased;
the fear redoubled.


Թատերախաղ, ուց

s.

dramatic representation, play, piece;
հարկանին —, բանի վարագոյրն, the play-begins, the curtain rises.


Թափեմ, եցի

va.

to overturn, to cast down, to fling or throw down;
to spill;
to empty, to exhaust;
to take away, to take by force, to possess one's self of;
to cast off;
to disengage, to deliver, to release, to relieve;
թափել զատամն, to extract, to pull out, to draw a tooth;
թափել զդրունս, to unhinge the doors;
բեւեռովք զբեւեռ թափել, one nail drives out another (new things or persons make old ones forgotten);
cf. Բեւեռ;
թափել կապուտ, աւար բազում, զկապուտ սաստիկ, to make a great booty, to pillage, to sack;
թափել զոք յիմեքէ, to despoil, to deprive of;
թափել զոգի ուրուք, to harass, to hold in suspense;
թափել զքուն, to rouse one's self, to awaken;
թափել զգինի, to get sober again, to sleep off drunkenness or debauch, cf. Աթափեմ, cf. Զգաստանամ;
թափել զոք ի ձեռաց ուրուք, to save one from the hands of another, to liberate, to rescue;
թափել զբարկութիւն յումեքէ, to free from the effects of another's resentment, to pardon;
թափել ի բաց զոգի, to die, to perish;
թափել զցասումն, զոխս ի վերայ ուրուք, to vent one's anger, to wreak one's vengeance;
թափել զթոյնս յոք, to give vent to one's angry passions;
թափել զմաղձն, to discharge ones bile, to vent one's spleen;
ածել —, to add, to subjoin;
to conclude;
թափել զտունն, to remove, to change habitation, to empty a house of its furniture;
թափել զսուր իւր յոք, to draw the sword against, to brandish the sword;
թափել զբաժակ, to drink off the cup to its dregs;
to drink up;
թափել զանձն, to escape, to disengage one's self, to get rid off, to abscond, cf. Նուաստանամ;

fig.

to humiliate, to abase, to lower one's self to;
թափել զինքն ի գրաստէն, to dismount, to leap from horseback;
թափել զինչս, to spend, to dissipate, to waste, to squander;
թափել զոյժ եւ զզօրութիւն, to make great efforts, to employ all one's energy, to do any thing in the world;
to strive with all one's heart, to sharpen one's tools, to prepare one's self;
թափել ի լծոյ, to throw off the yoke;
թափել զոք ի կենաց, to deprive of life, to massacre;
թափել ի միմեանց (զարս ի կռուի), to separate the combatants;
թափել զբանն յումեքէ, to interrupt a discourse;
թափեաց նաւն զբեռն, the ship is unloaded.


Թափիմ, փեցայ

vn.

to pour out to, spread, to flow, to throw down, to overturn;
to take refuge, to emigrate;
to be deprived of;
to get rid of, to free one's self from, to disentangle one's self, to flee, to save one's self by flight;
— ի վերայ, to fall on (the enemy);
to rush against;
to dash, to dart, to rush upon;
— յումեքէ ի բաց, to leave, to desert, to abandon;
— ի մտաց, ի խելաց, to grow foolish, to become mad, to lose one's mind;
թափել տրտմութեան յարտասուաց, to vent one's grief in tears;
թափել աման յամանէ, to be decanted, poured from one vessel to another;
թափել գինւոյ, to recover from intoxication;
թափել յերկնից յերկիր, to descend from heaven;
թափել հրոյ յերկաթոյ, to strike fire, to produce sparks;
— գունոյ, to lose colour, to fade;
թափել գբոց, to be dried up, exhausted;
ի բաց թափերուք յինէն, ե՛րթ թափեաց յինէն, be off ! get out ! go away ! ծունր կրկնեսցի թափեցելումն վասն մեր, let every knee bend before the incarnate Word.


Թափիչ

s.

bleacher;
washerwoman, laundress;
fuller;
a washerwomans heetle;
stick for gathering fruit;
վարոց, the penis of animals;
— համոզակեր, a judge, arbiter, he who confers rewards;
he who separates combatants.


Թեթեւ, աց, ոց

adj.

light;
active, nimble;
slender;
venial;
frivolous;

s.

ease, leisure;
— ոտիւք, light-foot;
light-footed, nimble;
— ձեռն՝ վէրք՝ քուն, light hand;
slight wound;
light sleep;
— սուրճ՝ չայ՝ գինի, կերակուր, light wine;
weak tea;
slight repast;
weak coffee;
—ս յանցանել, to commit slight faults;
—ս կացուցանել, to lighten, to facilitate;
— լինել առ երդումն, to take an oath lightly or inconsiderately;
— ինչ թուիցի ձեզ ? — ինչ իցէ յաչս ձեր ? does that seem to you a light thing ? — եղեւ նմա յաշխատութենէ, he rested from his labours;

adv.

—, —ս, —ով, quickly, lightly, easily


Թեթեւագնի

adv.

cheaply;
վաճառել, to sell -.


Թեկն, թիկան

s.

top of the shoulder, acronium;
shoulder-bone, shoulder;
arm;
end of a book;
cf. Թիկունք;
— ածել զիրիք, to undertake, to attempt;
to aspire to, to pant for, to seek;
to embroil;
to sell off, to dispose of;
to explain one's self, to pretend to be;
զվարդապետի, զիշխանի թեկն ածել, to pass one's self off for a doctor, for a prince;
to play the grandee, to lord it;
թեկն ածել զաւագութեան, զպատուոյ, to desire eagerly, to covet the primacy, to aspire to honours;
թեկն ածել ումեք, to favour, to support, to assist, to protect, to aid, to defend;
թեկն ածել ընդդէմ ուրուք, to rebel, to revolt;
թեկն ի թեկին, strutting, looking big, playing the swell, walking or acting in a stately, imposing or boastful manner.


Դուռն, դրանց, դրաց

s.

door, entrance;
sluice;
— մեծ, portal;
— or — արքունի, the Ottoman or Sublime Port;
the Court;
դրան մարդիկ, the courtiers;
դրան երէց, almoner, chaplain;
արտաքին դրունք, porch, portico;
դրանց ի դուրս, դրանէ ի —, from door to door;
գրօք փակելովք, with closed doors;
դուրք դրանն, the street door, the gate, portal;
ի դուրս, out;
ի դուրս մերձեալ, եկեալ, հասեալ, impending, very near;
առ դուրս մահու, at death's door;
դրունք դժոխոց, the gates of Hell.


Դուստր, դստեր, աց

s.

daughter, girl;
— եղբօր or քեռն;
niece;
— որգւոյ or դստեր, grand daughter;
դստերք քաղաքի, villages, suburbs;
— Սիոնի, the old and new church;
վերին Սիոնի, the church triumphant.


Դպիր, դպրաց

s.

lecturer;
scholar, oue brought up at a seminary;
transcriber;
notary;
scribe, copyist;
արքունի or յիշատակաց —, chancellor;
հրովարտակաց —, secretary of State.


Դրամ, ոց

s.

drachm;
coin, money;
penny;
—ովք վճարել, to pay ready cash — հատանել, հարկանել, կոփել, գրել զ—, to coin, to make money.


Եզնող

cf. Եզնավար.


Ելանեմ, ելի

vn.

to go out, to go from the inside to the outside;
to ascend, to go to a higher place;
to be horn, to take rise, to be produced, to proceed, to emanate, to flow from, to derive;
to attain, to arrive;
to agree, to be proper and suitable;
to surmount, to surpass, to go beyond, to overflow, to advance;
to stray;
ելանէ արեգակն, the sun rises or begins to appear on the horizon;
— ի վեր or ի վերայ, to reascend;
to leap over, to cross;
to gush out;
— աքաղաղի ի վերայ մարւոյն, to tread the hen;
— ի վերայ մատակի, to cover a mare, a bitch;
— ի ցամաք, to disembark;
— յորջոյ, to dislodge;
— զմիմեամբք, to concur;
to surpass;
յոգւոց —, to sigh;
ի գլուխ, ի լրումն —, to be ended, finished;
—ի գենաց, ի կենցաղոյս, to make one's exit from this world, to depart this life, to die, to decease;
to become defunct;
— ի հիւանդութենէ, to recover;
— ընդ սուր, զէնս, to commit suicide, to run one's self through with a sword;
ի պխտիւ —, to exalt or raise one's self to honour;
— յանկողինս ուրուք, to commit adultery;
to seduce;
անմասն, դատարկ —, to have no part, to be excluded;
— զհետ ուրուք, to pursue, to give chase;
յաչաց —, to render one's self hateful or odious, to fall in disgrace;
— ըստ չափ, to pass beyond, to exceed;
— կուսին ըստ չափ, to pass the flower of her youth;
— ըստ ձեռն՝ ընդ իշխանութիւն ուրուք, to revolt, to rebel, to rise up against;
— ըստ քաղաքն, ըստ դուռն քաղաքին, to leave the city;
— ի նաւ, to embark;
— ի կառս, ի ձի, to mount in carriage, on horseback;
— ընդ առաջ, to meet, to go out to meet;
— ի պատերազմ, to go to battle;
ի յորս —, to go hunting;
— յանկողինս մահճաց, to go to bed;
ընդ հակառակս —, to oppose one's self to, to resist;
— ընդ ինչ, to occupy one's self, to dedicate one's self to;
ի չարեաց ի չարիս ելին, from one perverseness they passed to another;
յայլոց յայլ ճառս —, to pass from one subjeet of discourse to another;
ընդ գին —, to buy, to traffic;
— ի սիրտ, to think, to conceive an idea;
to hope;
զարդարիլ եւ ընդ ոսկի —, to clothe or adorn one's self with golden apparel;
— իմիք յայդ, to remain, to rest over for the next day;
— յաջողութեան գորղացն ի ձեռս ուրուք, to progress, to succeed, to promote an affair by another persons means;
օրհնեալ լիցիս դու յ— եւ ի մտանել քում, (blessed be thy going out and coming in), God be with you, good luck to you.


Ելեւել առնել

sv.

to concur, to vie with, to emulate;
to surpass;
—ս զմիմեամբ առնելով, with emulation, vying with each other, in concurrence;
ճառ զճառից — արարից, I will pass from one subject to another.


Եկ, աց

adj. s.

alien, foreigner;
external;
—ք, income;
ի վերայ —ք, accident, misfortune.


Եղերական

adj.

mournful, dismal, dreary;
lamentable, plaintive;
tragic;
— կատակերգութիւն, tragi-comedy;
վախճան, մահ, tragic end or death;
— տեսիլ, tragic, sad spetacle, tragedy.


Եղջիւր, ջեր, ջերց, ջերաց

s.

horn;
huntsmans horn, French horn;
vessel or cup made of horn;
salient angle;
power, force;
glory, honour, praise;
* cupping-glass;

bot.

carob-bean;

fig.

retort;
— խողովակաւոր, tubulated -;
— ածել cf. Եղջերցեմ;
to puff one's self up with pride;
to threaten, to menace;
— ամբառնալ, բարձացուցանել զ—ս, համբառնալ ի բարձունս զ—ս, բարձրանալ եղջեր ամբարտաւանութեան, to lift up the horns, to become insolent, arrogant, proud, tyrannical;
to raise one's crest, to rebel;
փշրել զ—, խորտակել զ— ամբարտաւանութեան, to break the horns, to humble, to humiliate, to break down, to lower the pride;
— փրկութեան իմոյ, horn of my salvation;
reliance, support, strength, prop;
բարձր եղիցի — արդարոյ, the just small shall lift up his head;
the righteous shall be exalted.


Դատ, ից

s.

lawsuit, cause, litigation;
justice;
վարել, դնել, to proceed, to sue in law, to bring an action;
— առնել, to do justice;
to judge a lawsuit;
— տալ հատուցանել, to judge one's self, to condemn one's self, to be condemned;
ի — կոչել, to summon, to cite.


Դատարկապորտ

adj.

blackguard, rogue, rover, vagabond;
— կեանս վարել, to play the blackguard.


Դատիմ, եցայ

vn.

to judge;
to discern;
to criticize;
to know;
to think, to esteem;
to reason;
to condemn;
— ընդ ումեք, to bring an action against some one;
հրով, ի հուր —, to burn, to consume by fire, cf. Այրիմ;
սրով՝ ի սուր —, to kill with a stroke of a sword, cf. Կոտորեմ, cf. Խոցեմ.

vn.

cf. Դատեմ.


Դաւ, ոյ, ով

s.

stratagem, fraud, contrivance, machination, cheat, circumvention, deceit, trick, imposture, plot, snare, trap, device;
— գործել, to conspire, to circumvent, to plot, to lie in wait;
— անձին առնել, to kill one's self;
—ով, deceitfully, treacherously.


Դաւանարան

cf. Վկայարան.


Դէտակն ունիմ

sv.

to regard, to look attentively;
to be on the watch, to lie in wait;
— ի վեր ունել, ամբառնալ, to look with attention, to raise the eyes.


Երկան, աց

s.

mill;
mill-stone;
grindstone;
— իշոյ, mill-stone turned by an ass;
վերին —, upper mill-stone;
ներքին —, lower mill-stone;
cf. Երկանաքար.


Երկիւղ, ի, իւ

s.

fear, timidity;
terror, apprehension, fright, dread;
doubt, distrust;
առ —ի, for fear of;
յ— անհնարին վարանել, զերկիւղի հարկանիլ, to fear, to apprehend, to be much afraid;
— արկանել յոք, to frigthen, to startle, to strike with terror;
խօլական —, a panic;
— մահու անկաւ ի վերայ իմ, the terror of death is fallen upon me;
երկեան — մեծ, they were sore afraid.


Զ (za)

s.

the sixth letter of the alphabet and the fourth of the consonants;
six;
sixth;
It is sometimes changed for, or confounded with the letter ս;
զգեստ, սգեստ;
սքողել, զքողել;
զգալ, սգալ.

art.

that marks the accusative;
սիրել զաստուած, to love God;
տեսանել զարեգակն, to see the sun;
ուտել զհաց, to eat bread. This article is sometimes understood, for example;
մնացի՝ զի բերցէ խաղող, եւ եբեր փուշ (instead of զխաղող, զփուշ). It is often repeated;
որք միշտ փրփրեն զիւրեանց զանձանց զամօթ (instead of զամօթ անձանց իւրեանց). It often changes its place;
ետուն նմա գիրս զԵսայեայ (usually զգիրս Եսայեայ).

It marks the narrative or sixth case, on, of, for;
երթալ զոսկւոյ, to go and fetch gold, or in order to bring gold;
առաքել զջրոյ, to send in order to bring water;
խօսել զնմանէ, to speak of him.

It marks the eighth case, round, about, on, above;
արկանել զնովաւ, to put on him;
ածել զբոցով, to pass above the flame, to singe;
անցուցանել զամենեքումբք, to surpass, to surmount, to excel more than all.

augmentative letter;
գրգռել, զգրգռել;
եղծանել, զեղծանել;
անցանել, զանցանել.


Դիակն, կանց

s.

corpse, dead body;
պաճուճել գեղովք զ—, to embalm;
առնել — անթուելի, to make great carnage;
դիակունք կռոց, destruction of idols.


Դիւրագին

adj.

very cheap, of little value, vile, common;
վաճառել, to sell at a very low price.


Դնեմ, եդի, դիր

va.

to lay, to set, to put, to place;
to constitute, to found, to establish;
to apply;
— ի վերայ, to impose;
to put on;
— ընդ մէջ, to interpose;
վերստին —, to reinstate;
անուն —, to give a name, to name;
մարտ —, to make war;
պատիւ —, to honour, to show honour and respeet;
— զունկն, to obey;
— արծաթ ի շահ, to place money, to invest;
— գիրս, to compose books;
— ի սրտի, to think;
— առաջի, to propose;
— զանձն ի ձեռին, — զոգի ի բռին, to expose one's life;
to dedicate one's self;
— յապականութիւն, to to destroy;
մեզս —, վնաս ինչ or բազայս ի վերայ —, to blame;
to accuse, to impute;
— բանս, բան — ընդ ումեք, to agree, to come to an understanding;
to promise, to make an appointment;
վէրս —, վէրս ի վերայ —, to wound;
— ի դպրոց, to send to a hoarding-school;
— զոք ի նախատինս աղգաց, to make one the shame or laughing-stock of nations;
ի պահ —, to reserve, to put by;
խորհուրդ յանձին —, to take a resolution or decision;
պատուէր —, to give orders, to command;
— առ մինեանս, ընդդէմ մինեանց, to compare, to confront;
ընդդէմ բանս —, to speak against, to contradict, to oppose;
ձայն զկնի — ուրուք, to cry after some one, to call;
կեանս եւ մահ — ընդ ումեք, to agree to live or die together;
զգիշեր տիւ գնալ, to turn night into day;
քայլս —ի գնալ, to begin to walk;
եդից զքեզ յազգս, I will make thoe a father to nations;
եդից զքեզ յանապատ, I will turn thee into a desert;
սուր ի վերայ եդեալ կոտորել, to condemn to be shot (to put to the sword);
հանդստեան եւ գիւր կենաց — զանձն, to abandon ones self to dissipation;
դսրովանս թշնամանս, to outrage, to offend, to insult;
ասպատակ —, to ravage with troops;
արշաւանս —, to make inroads, to plunder;
երկիւղ մահու — ի վերայ, to threaten with death;
աղաղակ —, to cry;
աշխար —, to weep;
— առ իմիք, to add, to subjoin;
— զանձն ուրուք, to kill some one, to slay.


Թիկունք, կանց

s.

back, shoulders;
back, hind part;

fig.

aid, succour, assistance;
բարձրացաւ քան զամենայն ժողովուրդն թիկամբք չափ ի վեր, he was taller than all the people from the shoulders upward, (head and shoulders taller than all the people);
ձեռին ուրուք լինել ի վերայ թիկանց թշնամեաց իւրոց, to place ones hand on the necks of one's enemies;
to put one's enemy under, to subjate;
—նս դարձուցանել, to turn the back, to take to flight, to flee, cf. Արհամարհեմ, cf. Փախչիմ;
—նս տալ արեւելից, to turn to the west;
—նս առնել or —նս օգնականութեան առնել, to form an alliance, to enter into an alliance, to confide in, to recur to, to rely on;
զ—նս հաստ առնել, to strengthen one's self, to be reinforced;
ի —նս հասանել, կալ, իջանել, to fly to the rescue, to send aid or reinforcements, to give a helping hand;
դառնալ ի —նս or ի —նս կոյս, to turn back, to turn one's back, to fly;
ի —նս առաքել, to send back, away;
— նաւին, poop;
ի թիկանց, ի —նս or ի —նս կոյս, զթիկամբք, behind, from behind, backward.


Թունդ

cf. Թինդ.

cf. Թինդ;
cf. Թնդիւն;
սիրտ ի թնդոջ իվեր վազէ եւ զկուրծս բախէ my heart throbbed.


Թիւ, Թուոց

s.

number;
enumeration;
list, order, rank;
quantity;
era, epoch;
number of chapters (in a book);
—ք, arithmetic;
վերացեալ —, abstract number;
—ք or Գիրք Թուոց, Book of Numbers;
ոչ էր or ոչ գոյ նոցա —, բազում էին քան զ—, their multitude was innumerable;
թուով ամք, մարդիկ, few years;
few men, persons;
թուով են առաքինիք, virtuous people are rare;
ի թուոյ փախչել, to be innumerable, numberless;
անցուցանել ընդ —, ի — արկանել or — համարոյ առնել, to number, to count, to calculate;
to range, to set in order;
ի — արկանել զզօրս, — համարոյ առնել զօրաց, to review the troops;
ի — or ընդ — մտանել, ի — անկանել, to be of, or among the number;
կարգել ի — այլոց, to reckon or rank among;
կարգել զոք ի — սրբոց, to canonize, to number among the saints;
ի — ասել, to recite;
ի — գիտեմ, ուսեալ եմ, I know by heart, memory or rote;
— համարուց, — համարոյ ամենայնի, the detail;
the sum total;
cf. Ոսկեթիւ.

gr.

number.


Թլուատ

cf. Թոթով.


Թլուատեմ, եցի

vn.

cf. Թոթովեմ.


Թլուատութիւն, ութեան

s.

cf. Թոթովութիւն.


Ապստամբ, աց

adj.

rebellious, disobedient, refractory, contumacious, factious, seditious;
—ք, conspirators;
ժողով, միաբանութիւն —աց, conspiracy.


Առ

prep.

at;
near;
among;
in comparison of;
with regard to;
relatively to;
during, in, under;
against;
with;
towards;
next to;
by;
for;
on;
in presence of, before;
առ իս է յամենայն ժամ, he is always near me;
արգարացուսջիք զնա առ հօր իւրում, make excuses for him to his father;
աղէտք քո ոչինչ են առ իմովս, your misfortune is nothing in comparison of mine;
գնաց առ դուքսն, he is gone to the duke;
առ Հայս եւ առ Յոյնս, among the Armenians and Greeks;
ոչ է նոյնպէս առ Անգղիացիս, it is not even among the English;
սակաւ ինչ է այդ առ պարտեօքս՝ զոր ունիմ առ քեզ, it is little in comparison of what I owe you;
յարդոյ՝ մեծարու է առ ամենեսին, he is respected by all men;
կայթել or խայտալ առ խնդութեան, to leap for joy;
պարտ է լինել ազնուաբարոյ առ անձն եւ առ այլս, it is right to respect one's self as well as others;
առ բարեկամս ունիմ զնա, I keep him for my friend;
նստել, բազմել առ ումեմն or առ ումեք, to sit down near any one;
առ թագաւորութեամբ, under the reign of Tiridates;
առ ի տեսանել զնա, to see him;
առ արտաքս, on the outside;
առ երի, near, towards;
առ երկրաւ, on the ground;
առ այր, to each person, a piece;
առ չարութեան, for malice, through malice;
առ ահի, երկիւղի, for or through fear;
առ նովին ժամանակաւ, at that time, then.


Առագաստ, ից, աց

s.

curtain, veil, net;
pretext;
nuptial couch;
gynaeceum;
bed-curtain;
pavilion, sail of a ship;
մտնկունք —ի, young persons that accompany the bridegroom, paranymphs;
— պարզել՝ վերացուցանել, to sail;
իջուցանել զ—, to strike sail.


Առակօրինակի

adj.

mysterious;
— հրաման, վարդապետութիւնք հաւատոյ, eminent, sublime, mysterious dogma.


Առաւօտ, ուց, իւ

s.

morning;
ածջոյն —, forenoon;
ընդ —ն, ընդ —ս, the —, cf. Առաւօտու;
ընդ —ս ընդ —ս, every -;
յառնել ընդ —ն, վաղքաջ ընդ —ն, — առնել, to rise early or betimes;
յ—է մինչեւ ցերեկոյ, from till evening.


Առ ի

prep.

to;
from;
for;
by;
towards, with respect to;
in order to;
— նոսա, to them;
— մէնջ, from us;
— սրբել, in order to purify;
— յիշատակ, for the memory, for the remembrance;
— չգոյէ, not having, because he had not;
— մահ վիրաւորեալ, wounded to death or mortally wounded;
— մահ մեղանչել, to commit a deadly sin;
— հօրէ, from the father;
paternal;
— չգիտելոյ, ignorantly;
— զարգ, ornamental, by way of ornament.


Առնեմ, արարի

va.

to make, to do, to form, to produce, to compose, to fabric, to operate, to act, to render, to commit, to effectuate, to execute, to cause;
— յոչնչէ, to create;
վերստին, to remake;
կին —, to marry;
ատելի —, to make odious;
բարւոք չարւոք առնէք, you do well, — ill;
բարի՝ չարիս՝ վնաս — ումեք, to do good, ill, wrong to some one;
ինչ ոչ արարի քեզ, I have done nothing to you;
զի՛նչ — իցէ զայս, what to do with that ? չգիտեմ որպէս —, I do not know how to do that;
չգիտեմ զի՛նչ —, I know not what to do;
ձայն — հաւուց, the singing of birds;
— ողջակէղ, to sacrifice, to immolate;
խնդիր, մոռացումն, յիշատակ, ծառայութիւն, զյարձակումն, դատաստան, վախճան —, to seek;
to forget;
to remember;
to serve;
to assail;
to judge;
to finish or end.


Առնում, առի

va.

to receive, to take, to accept, to admit, to collect, to welcome;
to reap, to derive, to gather;
to have, to occupy;
to take away, to carry off, to ravish, to rob;
վերստին, to retake;
— ապտակո, to receive a box on the ear;
— զատամունս, to set the teeth on edge;
— արմատ, to take root;
— զդրունս, to surround, to enclose;
- երգս, to sing;
ի մէջ —, to encompass;
խորհուրդ —, խորհուրդ ի մէջ —, to consult, to deliberate;
ի միտ —, to conceive, to comprehend, to understand;
to learn by heart;
խումբ —, to assemble;
մեղս —, to sin, to be culpable;
ի բաց —, to substract, to take away;
to remove;
սուգ —, to mourn, to be afflicted;
առիթ —, to take the opportunity, to profit by it;
— ընդ կատակս, to take a thing in jest;
կասկած —, to suspect;
— ի կին, ի կնութիւն, to marry;
— ողչոյն հրաժարական, to take leave of, to bid adieu to;
— օրինակ, to take example;
շունչ —, to breathe;
զէն —, to take arms, to arm one's self;
մարմին —, to incarnate, to be incarnate;
ծագումն —, to take birth, to shoot out;
առնոյր առնէր ոք, how I should wish that some one had done it !


Ասեմ, ասացի

va.

to say, to express, to speak, to relate, to recite, to tell, to recount, to declave, to pronounce, to utter, to dictate;
— յառաջագոյն, to foretell;
վերստին, to repeat;
բարիս՝ չարիս — զումեքէ, to speak well, badly of a person;
ասա՜ ինձ, tell me;
պարտ է —, one must say;
որպէս ասացաք, as we have said;
համառօտ —, briefly, in one word;
չգիտեմ զի՞նչ —, I know not what to say;
զի՞նչ ասիցեն զքէն, what will they say of you ? անհիմն է զոր ասեսդ, what you say is without foundation;
չգիտէ զոր ինչ ասէ, he does not know what he says;
ցանգ զնոյն —, to repeat always the same thing;
— զկարծիս իւր զիմեքէ, to give one's opinion on some thing;
սուտ —, to tell falsehoods or lies;
— զճշմարտութիւն, to speak the truth;
այո՝ ոչ —, to say yes, no;
զի՞նչ կամիցի — այս, what does that mean ? այլ զի՞նչ ասեմս, but what do I say ? ըստ ասելոյ իւրաքանչիւր, as every one says;
— ընդ միտս, to say to one's self;
զայս իրրեւ ասաց, when he has said that, at these words;
զայս ասացեալ, that said.


Ասպատակ, աց

s.

straggler, marauder;
inroad, incursion;
— ծովու, corsair, pirate, sea-robber;
— առնել՝ դնել՝ տալ՝ արձակել՝ սփռել, to go marauding, to infest, cf. Ասպատակել, cf. Արշաւել.


Ասպատակութիւն, ութեան

s.

cruise, excursion, incursion, descent, irruption, marauding, plundering;
— ի ծովու, piracy.