dirt, mud, mire, slime;
puddle, pool, fen, marsh, bog.
very deep mud;
pond, marsh.
dirty.
many days since;
old, that has existed a long time.
in several ways or manners, divers, various;
in many shapes.
who has a handsome beard.
cf. Անմուրուս.
cf. Անմուրուս.
cf. Երամովին.
thick-bearded, well-bearded.
longbearded.
cf. Համամայր.
whole, total, entire, universal;
all, entirely, totally, wholly;
ընդ — աշխարհ, throughout the world;
— կալ ի վերայ, understand perfectly, to know to the bottom, to penetrate deeply, to pierce to the inmost parts.
like the wind.
one only, only, only begotten;
only child.
state of an only child, or of a destitute person.
like a puddle or marsh;
marshy, fenny;
muddy, miry.
muddy, marshy.
to suffocate in a marsh.
marshy, slimy.
to stagnate, to be stagnant, to form a swamp or bog, to stand.
still, standing, stagnant.
moorish;
— հաւք, moor-fowl.
cousin, mother's sister's daughter.
cousin, mother's sister's son.
aunt, mother's sister.
uncle, mother's brother.
cousin, mother's brother's daughter.
cousin, mother's brother's son.
cf. Մօրական.
step mother.
gray-mullet, sur-mullet.
bearded.
the temple.
bearded, long-bearded or thick-bearded.
tuberose.
cf. Մօր.
cf. Մօրանամ.
very muddy or marshy;
Medzamor (an Armenian river).
scant-bearded.
black-bearded.
white-bearded.
cf. Մուրատ.
beard;
աղեբէկ —, gray-beard;
տգեղ, թաւ, անյարդար —, a sorry, thick, uncouth or neglected beard;
մօրուօք դալարանալ ծնօտիցն, to have the face covered with down, or soft hair;
մօրուս արձակել, to grow a beard;
օր սափրելոյ զմօրուս, shaving-day;
սափրել զմօրուս իւր, to shave oneself;
to get shaved;
ածելել զմօրուս ուրուք, to shave any one, to trim;
աճեցուցանել զ—ւս, to let one's beard grow;
ծաղկին — նորա, his beard begins to grow.
total;
totally.
smoke;
fume, vapor, exhalation;
tobacco;
սիւն, ստեղն ծխոյ, — ծառացեալ, pillar of smoke;
մրրիկ ծխոյ, clouds or masses of smoke;
ընդ — գալ, to be in tbe smoke;
—ս արձակել, to emit smoke;
— ծխել, ձգել զ—, to smoke tobacco;
— որ ընդ մէջ մօրուին եւ ըրջուաց ծխիցի, unpleasantness or discord engendered between step-mother & step-children.
family, hearth, home.
thick, big, great;
fat;
dense;
deep;
coarse, gross;
rude, clumsy, rough;
deep, flat, low (sound);
barytone;
bustard;
in great quantity, thickly;
— միտք, dull-witted, stupid;
— տգիտութիւն, gross ignorance;
— մարմին, weighty, heavy;
corpulent;
— անտառ, մօրուք, dense wood;
thick or bushy heard;
— քուն, deep sleep.
brother;
մեծ, աւագ, երէց —, eldest -;
կրտսեր —, youngest -;
— հօր or մօր, uncle;
աշխատաւոր —, lay -;
— ի Քրիստոս, — in Christ-Jesus.
hair;
—ք, head of hair;
cf. Մազ;
անբոյս ի —աց, bald;
հոպոպիք —աց, curls, ringlets;
հիւսք —աց, tress or lock of hair, tresses, plait of hair;
cf. Հիւսք;
բուսանել —աց, growth of hair;
թափիլ —աց, falling of the hair;
փոքրել, հատանել, խուզել, կտրել զ—ս, to cut the hair;
to crop;
to shave the head;
ճողել, փետել զ—ս առ ցաւոյն or յուսահատութեան, to tear one's hair for grief or despair;
ունել, կալնուլ, ձգել զ—աց, to hold, to pull one by the hair;
զմիմեանց ձգձգել զ—ս, զմիմեանս ձգել զ—աց, to take one another by the hair;
խոպոպել, գանգրել, ծնրել զ—ս, to curl, to put on ringlets, to frizz the hair;
սանտրել զ—ս, to comb one's hair;
ներկել զ—ս, to dye one's hair;
խրձացուցանել, խոզանել, հարթուցանել զ—ս, to cause the hair to stand on end;
to ruffle the hair;
cf. Ծառ;
քստմնիլ, խրձանալ —աց, to bristle, to stand on end;
թափել զ—ս, to destroy hair, to depilate;
—ք նախաբոյսք են քան զմօրուս, the hair grows before the beard;
դեռաբոյս —ք ի ծնօտս տիգեալ, new beard;
—ք ծնրեալ եւ գանգրեալ, —քն ծալ ի ծալ, curly, frizzed hair;
—ք քստմնեալ ի վեր դիզացեալ, with bristling hair;
with hair upstanding;
քստմնեալ դիզանին —ք զգլխով, the hair stood on end;
blood ran cold;
սպիտակին, ծաղկին —ք իմ, my hair grows grey, I begin to grow grey-haired, I begin to get grey.
cf. Միամօր.
to sanctify, to consecrate;
to purify;
to clean, to wipe off, to wipe dry, to spunge up;
to expiate;
to offer, to dedicate;
to observe, to keep religiously;
to absterge, to cleanse, to deterge;
— զմօրուս, to shave the beard;
— զեղնգունս, to pare the nails;
— զուռս, to prune, to lop;
հրով —, to refine by fire;
— զցորեան, to winnow.
to shave, to shear;
cf. Մօրուք.
breast, bosom;
teat;
source, spring;
ի ստեան, at the breast;
մանուկ ի ստեան, sucking-child;
գօտեւորեալ առ ստեամբ, girt about the paps;
կերակրել ստեամբ, to suckle, to give suck, to give the breast to;
դիել զ—ս, to suck, to draw the breast;
cf. Հատուցանեմ;
անկանիլ ստեանցն, forming or rounding of the breasts in adolescence;
եռալ ստեանց, to give milk;
ի ծուծ ստեանցն կախեալ, hanging to her breast;
—ք անկան քեզ, thy breast are fashioned;
յոյս իմ ի ստեանց մօր իմոյ, my hope from my mother's womb.
orphan, orphan boy or girl;
derelict, desolate, abandoned, destitute;
— մնալ ի հօրէ, ի մօրէ, to lose one's father, or mother;
— մնալ յումեքէ, to be bereaved, to remain desolate.
cf. Մօրուք.
marshy, miry, muddy;
cf. Մօր.
branches, brushwood;
furze;
birch-tree;
maple;
— մօրուք, matted beard;
*— ասել, birch-broom.
to pull or pluck out, to depilate;
— զփետուրս, to pluck or strip off feathers;
— զհերս, զմօրուս, to tear out the hair or beard;
— զոք, to fleece a person.
well-feathered, covered with feathers, plumy;
պաղլեղ —, plumeallum;
— մօրուս, wattled.
pike;
spade in cards;
— մօրուաց, fresh beard, down, downy beard;
ի — նիզակի or — նիզակաց, ի սուր — նիզակի, with the lance, with arms;
with lance or spear thrusts;
ի — նիզակի տապալեցի զնա, I brought him down with a lance thrust;
տիգօք աչաց ակնարկել, to glare at, to frown at, to dart an angry or threatening look, to look daggers at;
տիգօք աչաց խաղաց ի վերայ իմ, be sharpened his eyes upon me, he frowned on me.
belly, paunch;
womb, uterus, matrix;
պտուղ —ի, fruit of the womb, child;
հերձումն —ի, gastrotomy;
կարան —ի, gastroraphy;
կերակուր —ի, belly-timber;
յագուրդ —ի, bellyful;
ծառայ —ի, gastrolater, fond of one's belly, dainty;
կաղ յ—է մօր իւրոյ, born-lame, lame from the womb;
խճողել զ—, to cram or stuff one's belly or guts, to glut oneself;
գնալ ի վերայ —ի, to go upon its belly, to crawl along;
անկանել ի վերայ —ի, to fall down flat on the face;
աստուածացուցանել զ—ն, to make a god of the belly;
որոց աստուած —ն իւրեանց, whose God is their belly;
ցաւէ — իմ, my stomach aches.