to spend, to expend;
to eat, to use, to consume, to waste, to reduce to nothing, to exhaust;
to absorb;
to devour;
to corrode;
*to sell;
— զժամանակն, to waste, to throw away one's time;
— զինչս, to dissipate one's fortune;
զվաստակս —, to lose one's labor, to have one's labor for one's pains;
ի զուր զբանսն —, to speak to no purpose, to talk to the winds;
հրոյ —, ի հուր —, to consume by fire;
— առաւել քան զսովորականն, to exceed the ordinary expenditure.
δαπανάω sumptus facio, impendo. ծախս առնել ընչից. վճարել. վարել զիմն ի պէտս, եւ սպառնել. որպէս եւ զժամանակն անցուցանել. խարճել, հատցընել, մսխել, անցընել.
ի բժիշկս ծախեալ էր զամենայն լիչս իւր։ Ծախեա՛ ինչ ի նոսա։ Մտադրութեամբ ծախեցից, եւ ծախեցայց վասն անձանց ձերոց։ Ես ծախէի, եւ խառնէի ի ճաշ իմ։ Ծախեաց գանձս բազումս։ Ոչ ծախէ աղախին քո զկերակուրն՝ որ եկեալն է ընդ իս.եւ այլն։
Զերկու լումայս ունէր, եւ զայն յողորմութիւն ծախեաց. (Մանդ. ՟Ը։)
Խօսին ընդ նմա՝ երկայն բանս ծախելով վասն նորա։ Բովանդակ զօրն անդ ծախեն. (Ոսկ. ՟Ա. 78. եւ 57։)
Ծախեցան աւուրք բազումք, եւ ո՛չ հասեր յարս. (Մաշկ.։)
եւ մեզ ո՛չ ի զուր ինչ զբանս ծախել. (Եզնիկ.։)
Ի մշտնջենամռունչ յաղօթս ծախէր (զժամանակն). (Յհ. կթ.։)
Ոչ եթէ օթեւանք ինչ պիտոյ էին ծախել միածնի որդւոյն աստուծոյ յելս բարձրութեան երկնից. (Ագաթ.։)
ԾԱԽԵԼ. ἑξαναλίσκω, καταναλίσκω եւ այլն. absumo, consumo եւ այլն. (լծ. թ. զայ էթմէք ). Վատնել. մաշել. սպառել. լափել. սատակել. կորուսանել.
Բոց կամ հուր ծախեաց զփայտ, զողջակէզ։ Հրով ծախեսցի։ Ծախել զսեղանն։ Ծախեսցէ զձեզ, կամ զազգս յերեսաց քոց։ Ոչ ծախեցաւ եւ ոչ ինչ, կամ եւ ոչ մի։ Վասն իմ ծախեցին զգործս իւրեանց.եւ այլն։
Ծախել պարտ էտ լնոսա երկրի, եւ ոչ սնուցանել. (Եզնիկ.։)
Զայրն աստուծոյ ծախեաց՝ ոչ առիւծ, այլ կատարումն ժամանակի. (Խոր. ՟Գ. 68։)
Ծախել ատամամբք գազանութեան. (Նար. ՟Հ՟Թ։)
Հրով կամ հրոյ ծախել։ Արագ ծախեն բռնաւորքն զմեզ (որպէս ծերացեալս). (Ճ. ՟Ա.։)
Խոնաւութեանն ծախեցելոյ ի մարմնի. (Յհ. իմ. երեւ.։)
Փայտ ընդ փայտ շփեալ՝ հուր ծնանին, եւ անդէն ծնողք ծախին ի ծննդոցն իւրենց. (Խոսրովիկ.։)
Ի պատուհասն ծախեաց զբանսն. (Ոսկ. ես.։)
Զծախ իւղոյն յարգէ, եւ զծախելեացն յիշատակարան պատմեն ամենայն ուրեք. (Կորիւն.) (այսնքն ծախողաց, կամ մարիամու)։
ԾԱԽԵԼ. որպէս աշխարհիկ ոճով, Վաճառել.
Ժողովեսցուք իւղ. զի անդ ոչ ծախեն։ Զոր գնեն, եւ զոր ծախեն. (Ոսկ. յհ. ՟Ա. 22։ ՟Բ. 14։)
Շահելով զնոսին գնով ի ծախողացն ծախել զգործն իմ. (Վրք. հց. ՟Ժ՟Ը։)