Արմատ Ճեմելոյ. Շրջագայութիւն. քայլափոխութիւն. ընթացք. գնացք. (լծ. թ. ատըմ. քայլ)
Ի ճեմս զբօսանաց ի դուրս ելանէր. (Արծր. ՟Ա. 15։)
Էանց գնաց ճեմ զճեմի առ զօրավարն։ Ճօճին պերճն ճեմօք. (Պտմ. աղեքս.։ Վեցօր. ՟Է։)
Ճեմելով եւս անառակեցան՝ յողն եւ ի ճեմս պարանոցաւն. (Գէ. ես.։)
Ամպ վաղորդայնոյ ծագեալ, ի ճեմս քաղցր արեւու ցօղեալ. (Տաղ.։)
Սրտից ճանապարհ ահեղինաճեմ, ճեմ ցոփինընթաց գերեզմանի դուռն. այսինքն յիսուս գայ սիրով ի գերեզման ղազարու. (Նար. տաղ.։)
ՃԵՄ ԱՌՆՈՒԼ. cf. ՃԵՄԻՄ.
Ի մեծ սրահի անդ ճեմ առեալ շրջէր։ Ընդ հրապարակս ճեմ առեալ շողայցեմք։ Ճեմս առեալ երթայր զկնի զօրուն. (՟Գ. Մակ. ՟Ե. 12։ Ոսկ. ՟ա. տիմ.։ Արծր. ՟Ա. 5։)
Ի յանգս բարդութեանց՝ երբեմն պահէ զնշանակութիւն Ճեմելոյ, եւ երբեմն է որպէս Ճամուկ, զգեստ, զգեաց. եւ կամ գումար. որպէս թ. ճէմ, ճէմի եւն։
Եւ ըստ կրկին առմանց նուագէ (Նար. տաղ յար.)
Դիտեմ դիտանոց՝ դէմ հարաւոյ ճեմ, ճեմ պատմուճանի բոսորայնոյ գոյն։
ՃԵՄ, (կամ ՃԻՄ, կամ ՃԵԱՄ), κημός camus. որ եւ ԿԵՄ կամ ԿԵԱՄ. Առասան. դանդանաւանդ. սանձ. կէմ. (յն. գի՛մօս).
Իբրեւ ձի եւ ջորի, զորոց հրամայէ ճնշել ճմաւ եւ սանձիւ զկզակսն. (Նիւս. երգ.։)