stupid, dull, heavy, foolish, silly;
astonished, surprised, amazed;
յ— կրթել, հարկանել, արկանել, դարձուցանել, to strike with astonishment, to surprise, to amaze, cf. Ապշեցուցանեմ;
յ— կրթիլ, հարկանիլ, դառնալ, լինել, to be struck with astonishment, to be surprised, amazed, to wonder, cf. Ապշիմ.
ἁναίσθητος, ἅπορος. stupidus, ἅθλιος , πτήσσων, ἁπειρηκῶς. stupefactus, fessus, miser. պրս. պիհուշ. իբր Անուշ. պակասեալ յուշոյ. անզգայ. թմրեալ. պակուցեալ. հիքացեալ, վարանեալ.
Ո՞վ իցէ այնպէս ապուշ, որ ոչ կամիցի ճոխանալ յինչս իւր յաւիտեան. (Ոսկ. յհ. ՟Ա. 15։)
Ա դէն յապուշ միտս եղծանէին. (՟Գ. Մակ. ՟Զ. 15։)
Նախատէ զապուշ միտսն։ Աչքս մի՛ լիցի ապուշ. (Լմբ. առակ.) եւ (Լմբ. սղ.։)
Զմեզ ապուշ կամին առնել. (Տօնակ.։)
Ո՛րչափ եւ արբենայք աստուածային բանիւն, եւս քան զեւս զուշն ապուշ ի բաց մերժէք, եւ զաստուածեղէն յիշատակսն ի տեղւոջ տնկէք. (Սեբեր. ՟Թ։)
ՅԱՊՈՒՇ ԱՌՆԵԼ, ԱՐԿԱՆԵԼ, ԴԱՐՁՈՒՑԱՆԵԼ, ԿՐԹԵԼ, ԿՈՐԾԱՆԵԼ. Ապշեցուցանել. յիմարեցուցանել. թմբրեցուցանել.
Արբեցութիւն՝ որ ոչ զմիտս յապուշ կրթիցէ, այլ եւս քան զեւս զյիշատակն յորդորիցէ. եւ զի գործ արբեցութեան զուշն յապուշ առնէ՝ ամենեքին գիտէք. (Սեբեր. ՟Թ։)
Զմիտս ծերոց յապուշ արկանէք. (Մծբ. ՟Ժ՟Թ։)
Զխորհուրդսն յապուշ դարձուցանէր. (՟Գ. Մակ. ՟Ե. 16։)
Աղաղակն զիս պաշարեալ՝ յապուշ իմն կացուցանէր. (Յհ. կթ.։)
Յապուշ կրթեաց զմիտք կնոջն. (Եղիշ. յես.։)
Ի յապուշ եւ յիմարութիւն կործանեաց զնոսա. (Վեցօր. ՟Զ։)
ՅԱՊՈՒՇ ԿՐԹԻԼ, ՀԱՐԿԱՆԻԼ, ԴԱՌՆԱԼ, ԼԻՆԵԼ. Ապշիլ, յապշութիւն կրթիլ. թմրիլ.
Այնչափ յապուշ կրթեցայք, մինչ զի, եւ այլն։ Այնչափ յապուշ եմք կրթեալ։ Ամենայնիւ յապուշ եմք համարեալք. (Ոսկ. յհ. ՟Բ. 21։ ՟Ա. 16։)
Խոցոտեալ մերքն՝ յապուշ դառնային. (Խոր. ՟Գ. 28։)
Յապուշ լեալ ի հիացմանէ. (Վրք. հց. ՟Ի՟Զ։)
Զորովայնն մինչ ի պարանոցն լցեալ, յապուշ եւ յետս կալով ի խահիցն կերակրոց. (Փիլ. տեսական.) իմա՛, թմրութեամբ յափրացեալ, կամ առ խոնջութեան նողկացեալ։
ԱՊՈՒՇ կամ ՅԱՊՈՒՇ ԱՆԿԱՆԻԼ. ἁπορέω. haesito, dubito. Վարանիլ. յանհնարս մտանել. տարակուսիլ.
Յորժամ դադարեսցէ, յայնժամ ապուշ անկցի. (Սիր. ՟Ժ՟Ը. 6։)