to give, to present, to offer;
to concede, to grant, to bestow;
to provide, to furnish, to lend;
to give up, to deliver, to abandon, to expose;
to make, to render, to produce, to cause;
— զանձն, to apply to, to addict oneself to;
to give oneself up to, to abandon oneself;
— խօսել, to cause to speak;
— պատասխանի, to answer, to reply, to respond;
cf. Պատասխանի;
չ— դուլ եւ դադար, to give neither peace nor rest, to disturb continually;
— իշխանութիւն, to invest or intrust with authority;
վկայագիր, անցագիր —, to deliver a certificate, to grant a passport;
մրցանակ, վարձս —, to decree rewards, to award prizes or premiums;
— ածել, to cause to bring;
— գերեզմանի, to bury, to inter;
— ի բանտ, to put in jail or prison, to imprison;
ժողով —, to come together, to assemble, to reunite, to meet, to hold a meeting;
քարամբք —, to strike with stones;
տաց զքեզ յազգ մեծ, I will make of you a great nation;
տացէ քեզ տէր լինել, may you be!
չէ տուեալ ամենեցուն, it is not every one that can;
զորս ընդ ձեռամբ ձերով ետու, which I put in subjection to you;
ես ետու տանել զուլդ, I have sent the kid;
հօրն իւրում ետ տանել, he sent to his father;
տուր բերել ինձ փայտս մայրս, send me cedar wood;
ետ զանձն իւր երթալ, he went;
զլէգէոնս այսոցն՝ անդնդոց տայ, he sends the legions of devils into the pit;
զպատիժս տայցեն յաւիտենից տանջանաց, they will suffer eternal punishment;
զմեզ ի կորուստ եւ յոչէութիւն տան, they load us with evil and annihilate us;
մի տայք մեռանել, do not leave to die.
δίδωμι do. պ. տա՛տէն. յն. տի՛տօմի. լտ. տօ՛ տաս. դաղմ. տայու՛ տաշ եւ այլն. Մատուցանել եւ աւանդել. յանձնել ի ձեռս. շնորհել. պարգեւել. ընծայել. հատուցանել.
Ետու ձեզ զամենայն խոտ սերմանելի։ Կինս՝ զոր ետուր ընդ իս, սա ետ ինձ ի ծառոյ անտի։ Զորս ընդ ձեռամբ ձերով ետու։ Ետ նմա տասնորդս յամենայնէ։ Տո՛ւր ցիս զմարդիկդ, եւ զաւարդ քեզ ա՛ռ։ Տէր ետ նմա շնորհս առաջի բանտապետին։ Եւ ետ բանտապետն զբանտն ի ձեռս յովսեփայ։ Եւ ետ տէր բարբառս եւ կարկուտ։ Տալ ի վերայ ձեր այսօր օրհնութիւն։ Որում տուակ ի տեառնէ իմաստութիւն։ Որ ունիցի, տացի նմա.եւ այլն։
Տալ զպտուղ, զժառանգութիւն, զփրկութիւն, զցնծութիւն. ըստ սրտի. ըստ գործոց. եւ այլն։
Տաց զնա յազգ մեծ. այսինքն արարից։ Լա՛ւ իցէ քեզ տալ զնա, քան տալ զնա առն օտարի. իմա՛, ի կնութեան. եւ այլն։
Տային նոցա զրոյց զառաջին պատերազմէն. (Զենոբ.։)
Սոյնպէս սի՝ Հրաման կամ պատուէր տալ. Պատասխանի տալ. Պատերազմ տալ. Գոյժ տալ. Տալ աւետիս. Երանի՛ տալ. Վրէժս տալ. Ճարակ տալ. Թոյլ տալ. Տեղի տալ. Ի վարձու տալ։ Տե՛ս ի յարակից անուանս։
Սոքա չեն ի վարձու տալոյ զիշխանութիւն հոգւոյն սրբոյ. (Կոչ. ՟Ժ՟Դ. այսինքն տալոց. (ռմկ. տալու պէս չեն)։)
ՏԱՄ ԱԾԵԼ, ԲԵՐԵԼ, ՏԱՆԵԼ. որպէս յն. Առաքել. ἁποστέλλω. (Ծն. ՟Լ՟Ը. 17. 23։ ՟Խ՟Ե. 23։ ՟Բ. Մնաց. ՟Բ. 8։ ՟Ի՟Դ. 23։)
ՏԱՄ ԾԱՆՕԹՍ կամ ՏԵՂԵԿՈՒԹԻՒՆ. Ծանուցանել. տեղեկացուցանել. (՟Բ. Եզր. ՟Ե. 10։ Հռութ. ՟Գ. 3։)
ՏԱՄ ՎԿԱՅՈՒԹԻՒՆ. Վկայել. վկայութիւն դնել։ (Ղկ. ՟Ժ՟Զ։ 28։ Գծ. ՟Ի. 21։)
ՏԱՄ ԻՐԱՒՈՒՆՍ. Իրաւացուցանել. եւ Արդար պատճառս ի մէջ բերել.
Դա՛տ արարէք որբոյն, եւ տո՛ւք իրաւունս այրւոյն. (Ես. ՟Ա. 17։)
Արդ տո՛ւր իրաւ, ո՛վ որ պատուհասեսդ. (Եփր. ել.։)
ՏԱԼ. որպէս Մատնել զայլս կամ զանձն.
Զլեգէոնս այսոցն՝ անդնդոցն տայ։ Տուեալ ի բանտ՝ պահէ մեծաւ զգուշութեամբ ... Եւ դարձեալ տայ ի բանտ. (Ածաբ. կիպր.։ Արծր. ՟Ե. 1։)
Վասն մեղաց իմոց տուայ յայս. (Կլիմաք.։)
Զմեզ ի կորուստ եւ յոչէութիւն տան. (Լմբ. ժղ.։)
Քան զի ոչ էր սովոր արհամարհել զհրաման (հօրն), ետ զանձն իւր երթալ (առ եղբարսն). (Եփր. ծն.։)
Փափկութեան ետ զանձն։ ագահութեան տալ զանձն։ Քնոյ զմեզ տալ դրդեն. (Ոսկ. յհ. ՟Ա. 37։ Շ. մտթ.։ Խոսր.։)
Ետ իսկ (ղովտ) զանձն գինւոյն, զի ըմպելովն՝ յերկեղէն յապահով լինիցի. (Կիւրղ. ծն.։)
ՏԱԼ. որպէս Աւանդել. յանձնել. դնել. եւ Գրել.
Զսուրբսն գերեզմանի տուեալ. (Յհ. կթ.։)
Վասն ընչից զտղայս ծերոյ մի՛ տացեն. (Կանոն.։)
Որպէս եւ մովսէսի ի մատենի տուեալ պատմէ. (Եւս. քր.։)
ՏԱԼ. որպէս Կրել.
Զնոյն պատիժս տայցեն. (Յճխ. ՟Ե։)
Որպէս Թողուլ. թոյլ տալ.
Մի՛ տայք մեռանել. (Փարպ.։)
Որպէս Յանձն առնուլ. դնել. ենթադրել. ներալ. զիջանիլ.
Թէ եւ տամք զէն ի հոմանուանցն գոլ, այլ ոչ եթէ այսուիկ ինչ անգիտելի է. (Սահմ. ՟Ա։)
Կամիմք ներգործել երիս անկիւնսն հաւասար կողիցն ի վրայ հուելոց գծից. եւ եղիցի տուեալ գիծն (՟Ա. ՟Բ. Եւկղիդ.։)
Տաց, թէպէտեւ համարեսցուք, եթէ եպերեալ եւ եւ այլն. (Եփր. թագ.։)
ԺՈՂՈՎ ՏԱԼ, որպէս Գրոհ կամ հորդան տալ. կամ գումարիլ.
Ժողով տուեալ ամենայն բազմութիւնն գնդին պարսից. (Ուռպ.։)
ՏԱԼ ԳԵՏՈՅ, կամ ՄՕՐԱՑ, կամ Ի ՄՕՐԻՆ. Ստիպել մխիլ եւ խրիլ կամ ընկղմիլ։ (Մամիկ.։) Կամ ՏԱԼ ԶԱՆՁՆ ի բլուրն. որպէս (Դիմել. անդ։)
ՔԱՐԱՄԲՔ ՏԱԼ. ա հարկանել. Հրամայեաց քարամբք տալ զբերան նորա. (Ճ. ՟Ժ.։)
ՏՈՒԵԱԼ, տուելոյ. լինի եւ՝ Տուեցելոյ.
Ըստ տուեցելոց նմա ի վերուստ շնորհաց. (Արծր. ՟Դ. 12։)
ԵՐԵՏ. որպէս Ետ.
Նա վասն մեր զորդին իւր երետ. ((յն) Ոսկ. եբր. ՟Ի՟Գ։)
ԵՏՈՒՐ. իբր Ետուն։ (Վրք. ոսկ. ձ։)
ՏՈՒՒ, տուին. իբր ռմկ. տրուի, տրուին. այսինքն տուեալ լինի, ին.
Ընդունել ինչ տուի առ ի մէնջ. (Կիւրղ. գանձ.։)
Յայնպիսում ժամանակի, յորում եւ օրէնք յաստուծոյ տուին. (Փիլ. ել. ՟Բ. 49։)