Your research : 7 Results for ր

Entries' title containing ր : 10000 Results

Լծարձակ

adj.

unharnessed, detached;
separated, divorced.


Լծարձակութիւն, ութեան

s.

partial divorce, separation.


Լծնբարձ

cf. Լծաբարձ.


Լծորդ, աց

adj.

united under the same yoke;
joined, associated, allied;
equal, matched;

gr.

cf. Լծակից.


Լծորդածին

adj.

germane, uterine.


Լծորդեմ, եցի

va.

to join, to conjoin;
ի մի —, to unite in one;
— զզգաստութիւն պարկեշտութեան ընդ գեղոյ, to unite chastity with beauty;

gr.

to conjugate a verb.


Լծորդութիւն, ութեան

s.

conjunction, yoke, union;

ast.

conjunction of two planets, syzigy;

gr.

conjunction.


Լծորդօրէն

adv.

proportionally;
in pairs.


Լծվար

s.

acre (land measure).


Լկտազարդ

adj.

cf. Լկտէզարդ.


Լկտէզարդ

adj.

impudently, immodestly clothed or jewelled.


Լճեզր, զեր

cf. Լճափն.


Լոգարան, աց

s.

hath;
bathing-place;
lavatory;
cf. Լոգանք.


Լոկաբար

adv.

cf. Լոկ.


Լոկաւոր

adj.

pennyless, naked, nude.


Լողարան

cf. Լոգարան.


Լողացող մարմին

sn. mech.

floating body.


Լողորդ, ի, աց

s.

swimmer;
diver;

mech.

plunger.


Լողորդութիւն, ութեան

s.

art of swimming.


Լոյսիջոյց երդք

sn.

sky-light;
garret window.


Լոր, ոյ

ornith. s.

quail;
ձագ —, young -.


Լորամարգ, աց

cf. Լոր.


Լորամարգի, գւոյ

cf. Լոր.


Լորանոց, ի

s.

cage for quails.


Լորձ, ոյ

s.

saliva, spittle, slobber, slaver, drivel;
լորձունս ծորեցուցանել, to slaver, to slabber, to drivel.


Լորձն, ձին, ձունք, ձանց

cf. Լորձ.


Լորձնային

adj.

salival.


Լորձնատեսակ

cf. Լորձնային.


Լորճեմ, եցի

va.

to set on edge.


Լորուստ

s.

obscene song.


Լորտ

adj.

inert, idle, lazy, sluggish.


Լորտնիմ, եցայ

vn.

to be tired, fatigued, wearied;
լորտնեալ մշակ, a wearied peasant.


Լորտնուկ

cf. Խղունջն.


Լորտու, աց

s.

adder, a small non venomous yellow serpent adored by the ancient Egyptians.


Լորցք, ցից

s.

convulsion, violent contracting of the sinews, spasm.


Լուարան

s.

wash-hand basin;
basin or tub to wash in;
lavatorium;
lavabo.


Լուացաջուր, ջրոյ

s.

dishwater, slops, suds;
filth, dirt.


Լուացան ջուր

cf. Լուացաջուր.


Լուացարան, աց

s.

towel;
linen napkin;
cf. Լուարան.


Լուացարար, աց

s.

washer, bleacher.


Լուացարարուհի

s.

washer-woman, laundress.


Լութերական, աց

cf. Լուտերական.


Լուղորդ

s.

cf. Լողորդ.


Լուսաբեր, աց

adj.

luminous, bright;

s.

window;
Lucifer, the Morning-star;
heavenly bodies, sun, moon, stars.


Լուսաբորբոք

adj.

fiery, on fire, in flames, bright with heat, red hot.


Լուսագար, աց

adj.

whose eyes are diseased;
blind.


Լուսագարական

adj.

ophthalmic.


Լուսագարիմ, եցայ

vn.

to be deprived of sight;
to be blind.


Լուսագարութիւն, ութեան

s.

ophthalmy.


Լուսագրութիւն, ութեան

s.

cf. Լուսանկար (eyes).


Definitions containing the research ր : 2443 Results

Կռիւ, վռուոց

s.

scuffle, struggle;
strife, contest, debate, dispute, squabble, difference, contention, quarrel, wrangling;
skirmish, combat, battle;
— ոտից, place to put one's foot;
ի — կալ, to oppose, to resist, to contend, to contest, to combat;
to come to blows;
ի — արշաւել, to take the field, to open the campaign;
ի — կոչել, to throw down one's glove, to defy, to challenge.


Կռնչեմ, եցի

vn.

to crake, to creak;
to make a shrill noise, to cry out, to shriek, to squeak, to scream;
to hiss;
to whistle;
— գորտանց, to croak;
— ագռաւուց, to caw;
— խորդոց, to crunk, to crunkle;
— խոզից, to grunt;
— շանց, to growl;
to yelp;
— եղջերուի, to bell.


Կռոնոս

cf. Երեւակ.


Կռուիմ, ուեցայ

vn.

to take offence, to wrangle, to strive, to contend, struggle or dispute with, to debate, to contest, to quarrel;
to skirmish, to grapple with each other, to clash together, to fight, to come to blows;
to take hold of, to cleave to, to cling, adhere or stick to, to hold fast by, to catch or grasp at, to get entangled in;
— ընդ միմեանս, to beat one another, to fight together;

fig.

to quarrel;
թօթափել զփոշին կռուեալ, to shake the dust off one's foot;
ի բեւեռ կռուեցաւ հանդերձ նորա, his coat is caught by a nail.


Կսկծեցուցանեմ, ուցի

va.

to smart, to make smart, to cause pain;

fig.

to peck at, to bite, to taunt, to scoff;
— զսիրտ, to break a persons heart, to grieve most deeply, to wound, to rend, to harrow;
— զոք բանիւք, to nettle, to sting, to pique one with taunting or satirical words.


*Կսմթեմ, եցի

cf. Ոզրեմ.


Կտակ, աց

s.

will, testament, last will testament;
— առնել, to make one's will;
կտակաւ տալ՝ թողուլ, to bequeath by will, to leave a legacy to;
կատարել զ—, to execute a will.


Կտեմ, եցի

va.

to tattoo;
to prick down;
to pinch;
գիր կտեալ, tattooing.


Կէս, կիսոյ, ով

s.

half;
middle;

adj.

half, semi, demi;

adv.

half, in halves, in part;
ի —, կիսով չափ, by half;
half done;
— ի —, in part, half, by halves, imperfectly;
— ժամ, half an hour;
զտասն եւ — ժամաւ, at half past ten;
— գիշեր, midnight;
ի — ճանապարհին, half way;
հեռի իբր երկու եւ — խրասախօք, about two leagues a half distant;
ի կանգնոյ եւ ի կիսոյ, a cubit & a half;
ի տարւոջ եւ ի կիսում, in a year & a half;
ի —ն վերածել, to reduce to half;
— ի — բանիւ խոստանալ, to make a half promise;
to promise with the lips, insincerely;
ի — աւուրց մեռանել, to die early, in the flower or bloom of youth;
եթէ կիսոյ — ի մէնջ մեռանիցիմք, if half of us die;
մեծ — աշխարհին աւերեցաւ, half the country was ruined;
եւ ահա ի — չէ or ոչ է ի — զոր պատմեցին ինձ, not half the truth was told me;
that which was told me was not half the truth;

s.

—ք, կիսոց, the one, the others;
—ք..., այլք... some..., others...


Կթեմ, եցի

va.

to milk;
to gather, to reap, to get in, to harvest, to get in the harvest, to collect the fruits;
to win at play;
— զկովն, to milk the cow;
— զայգի, to gather the grapes;
ի քարէ կաթն —, to skin a flint.


Կթղայ

s.

— ընկեր, bottle-companion.

s.

drinking-glass;


Կթոտիմ, եցայ

vn.

to totter, to languish, to grow weak;
կթոտէին բարձք նորա, he could hardly keep on his legs;
կթոտէին դողդոջուն ծունկք նորա, his trembling knees sank beneath him, or failed under him.


Կիզում, կիզի

va.

to burn, to set on fire, to set fire to, to fire;
— արեգական, to tan, to brown, to make swarthy.


Կիթառ, ի, ով

s.

guitar, cittern;
— հարկանել, to play on the -.


Կիճ, կճոյ

s.

marble;
— կարծրակուռ, granit;
հանք կճոյ, — quarry.


Կին, կնոջ, կնաւ, կանամբ

s.

woman;
wife, spouse;
ազգ կանանց, womankind, women, the fair sex;
թշնամի կանանց, woman-hater;
cf. Կնատեաց;
— առնակին, married woman, wife;
մանկահասակ — գեղեցիկ, a young beauty;
— այրասիրտ, heroine, courageous woman, championess;
գեղեցիկ՝ նազելի՝ առաքինի՝ բարեպաշտ՝ ամօթխած՝ ողչջախոհ՝ հաւատարիմ —, pretty, charming, virtuous, pious, modest or bashful, chaste, faithful -;
տգեղ՝ սոսկալի՝ զարդասէր՝ թեթեւամիտ՝ կամագնաց՝ փոփոխամիտ՝ անհաւատարիմ՝ լկտի՝ տռփոտ —, ugly, frightful, coquette, giddy or volatile, capricious, fickle, faithless, immodest, lewd -;
հարկանիլ ի սէր կնոջ, to be enamoured, smitten, in love with a -;
— առնել՝ առնուլ, to take a, wife, to wed, to marry, to take in marriage;
— լինել ումեք, to get married, to be spouse of;
— ածել զդուստր ուրուք, to marry the daughter of;
կեալ ընդ կնոջ, to live with a —;
պատրել՝ մոլորեցուցանել զկին, to deceive or seduce a -;
բռնադատել, ապականել զ—, to force, to dishonour a -;
ծանր նստել կնոջ, to be with child, pregnant, in the family way;
եւ առ նմա մայր նորա — յերկրէն եգիպտացւոց, & her mother gave him an Egyptian wife;
եւ եղեւ ինձ —, & I took her to wife;
կամաց տուն cf. Կանանոց.


Կիսակ

s.

sharp, diesis;
cf. Կիսակատար.


Կիսահագագ

adj.

half uttered;
— բերան, half-open mouth.


Կիսատ

cf. Կիսակտուր.


Կիցք

s.

joint, conjunction, union;
kick, kicking;
— բանից, composition, texture;
— ճանապարհի, place where four roads meet or cross, cross-road or cross-street;
— անդրեաց, group of statuary;
կիցս արձակել՝ ընկենուլ, to kick, to fling out or kiok up the heels.


Կկոցիմ, ցեցայ

vn.

to grow hollow, to sink in;
կկոցեալ աչք, hollow, sunken eyes;
ի դուրս կկոցեալ աչք, startingeyes.


Կղկղանք, նաց

s.

excrements, evacuation, ordure;

fig.

scum;
waste, loss;
— հրահալեաց, scoria, dross, slag.


Կճղակաբաժին, ժնի

cf. Թաթահերձ.


Կճղակաբաշխ, ից

cf. Թաթահերձ.


Կնատ, աց

adj.

cf. Կնամարդ;
fainthearted, poor-spirited, cowardly, base.


Կնիք, նքոց

s.

seal;
signet;
stamp, impression ot a seal;
signature;
mark, figure, sign, character;
proof, witness;
confirmation, sentence;
sign of the cross;
baptism;
— Հօր, the only Begotten Son;
— — անմահութեան, the seal or stamp of immortality;
անփակ —, flying seal;
— կուսութեան, maidenhead, hymen;
— դրամոյ, die, stamp;
— բանից, conclusion, end;
— հարկանել, to affix one's seal to, to seal;
լուծանել՝ քակել զ—, to unseal, to break the seal;
— տալ, to baptize;
to seal up, to terminate, to finish;
— առնուլ to receive baptism, to be baptized;
առնուլ զոք ի կնքոյ, to stand godfather or godmother to;
— բանիս, after all, in fine, in short, in a word;
— դնել բանից, to wind up a speech, to conclude a discourse.

mus.

tone, sound.


Կնճիռն, ճռան

s.

knot, tie;
pucker, wrinkle;
frowning, frown;
embarrassment, entanglement, complication, intrigue, scrape, difficulty, hinderance, hitch;
— ծնանել յերեսս, to contract or knit one's brows, to frown;
to look gruff, to put on a surly look;
to turn up one's nose, to make wry faces;
հատանել՝ բառնալ զ—, to decide a question, to solve or set at rest a disputed point;
— կտաւոյ, plaits, folds;
— խաղողոյ, husks of pressed grapes;
cf. Կոխած.


Կնութիւն, ութեան

s.

female sex;
womanhood;
marriage, matrimony;
լինել ումեք կնութեան, to marry, to wed a husband;
առնուլ կնութեան ou ի —, to take to wife, to espouse, to take in marriage;
տալ ումեք զդուստր իւր կնութեան, to give one's daughter in marriage.


Կշիռ, կշռոց

s.

balance;
steel-yard, weighing machine;
weight, heaviness, ponder-ousness;
equilibrium, poise;
equivalent, equal value, counterpoise;
proportion;
parallel, comparison, likening;
trial examination, ponderation, judgment;

adj.

equal, just, tantamount, equivalent, proportional;

adv.

equally, justly, exactly, proportionately;
perpendicularly, directly over, vertically;
ծանրոցք կշռոյ, counterpoise, the weights of a steel-yard or beam;
— դահեկանաց, money-scales;
— անօթոց, tare, tare & tret;
— հաւասարութեան, equilibrium, counterpoise;
— տեսակարար, յարաբերական, բացարձակ, specific, relative, absolute weight;
— քաղաքական, balance of power;
— տաղաչափական, the scan or measure of verses, prosody;
— գտակաւ, exactly, precisely;
— վերուստ ի վայր, in equilibrium;
perpendicularly, vertically;
կշռով, by weight;
զնոյն կշռով, as much, equally, of like measure or weight;
պաշտօնեայ կարգեալ յուղղութիւն կշռոց, officer appointed to mark weights & measures;
սահմանել զ—ս, to stamp with the public mark;
— արդար, correct balance, scales;
just weight;
— նենգութեան, false weight;
— ստութեան առնել, to falsify weights or scales;
զմէտ կշռոյն անայլայլակ ունել, to hold the balance evenly;
to counter-balance, to counter-poise, to counter-vail, to equipoise, to equilibrate;
դնել ինչ ի — ոսկւոյ, to pay exceedingly dear for, or at an extravagant rate;
դնել զգլուխ իւր ի կշիռս, to risk oneself, to incur danger, to run into jeopardy, to expose oneself to death, to carry one's life in ones hand, to encounter danger or death;
ի — մտանել, to be weighed, carefully pondered or considered;
ի — դնել զոք ընդ ումեք, ի — ընդ միմեանս արկանել, to compare with;
ի — բերեալ համեմատել, ի — համեմատութեան բերել ընդ ումե, to be compared with, to compare oneself with;
զ—ն ընդունել, առնուլ անդրէն զ—ն, to receive the equivalent, or in exchange;
կորուսանել զ— կայից, to lose the balance or equilibrium;
— հաշուի, balance, balance-sheet;
առնել զ— հաշիւ, to strike the balance;
— առնել զհաշիւ, to balance or settle an account;

ast.

Libra, the Balance.


Կշռեմ, եցի

va.

to weigh, to measure;

fig.

to weigh, to calculate, to examine, to ponder on, to take into, consideration;
to compare, to confront;
to shoot, to dart, to take good aim at, to hit the mark;
քաջ —, to weigh well, to ponder, to reflect with mature consideration, to pause;
— զխօսս իւր, to be cautious in one's words;
— զփոխարէն, to return like for like, to recompense, to reward, to renumerate;
— զհարուածն, to strike, to adjust one's blow;
— զամենայն աշխարհս, to be worth the whole world;
ըստ կշռելոյ ական, judged by eyesight;
եւ ոչ կշռեսցի արծաթ ընդ գնոց նորա, neither shall silver be weighed for the price therof.


Կոգի, գւոյ

s.

butter;
cf. Կարագ.


Կոխ

s.

trampling or stamping upon;

adj.

trampled upon, trodden underfoot;
— ճանապարհ, beaten or frequented track, public road;
տալ ի —, to give to be trampled on, to cause to tread on;
երկինք չեւ էին —, no one had as yet entered heaven.


Կոխեմ, եցի

va.

to tread under foot, to trample on;
to rack, to grind;
to press, to crush, to squeeze;

fig.

to trample upon, to grind down, to ride roughshod over, to set at nought;
to invade, to make an invasion;
առ ոտն —, to trample under foot, to stamp upon;
— մարդկան զմիմեանս, to crowd or crush one another;
— զբանակս, to surprise, to make oneself master of, to take possession of the enemy's camp;
— զտուն ուրուք, to make a descent on, to invade;
յիշխանութեան —, to attain to dignity or honour, to be invested with power.


Կոխիչ

adj.

trampling;
— ջրհան, force-pump.


Կոծ, ոյ, ով

s.

lamentation, complaint, mourning, weeping, tears;
blow;
undulation;
— առնել՝ առնուլ՝ դնել, to wear mourning, to complain, to lament, to deplore;
— դառնութեան առնուլ ի վերայ ուրուք, to make great lamentation;
to chant mournful hymns, to sing dirges over;
— ջերմացուցանել, to cause to weep with exceeding bitterness;
ի — մրրկաց ծփիլ, to rise or toss about in waves, to be agitated, billowy.


Կոհակ, աց

s.

billow, wave, swell, surge, breaker;

fig.

mountain, hill, height, eminence, rising ground;
փրփրադէզ —, foaming billows.


Կոհակաւէտ

cf. Կոհակալիր.


Կող, ից

s.

side, rib, flank;
part;

fig.

woman;
wife;

adv.

ընդ կողաց, aside, awry, sidelong;
առ ի —, cf. Զառ՞՞՞ի՞՞՞կող;
անդէն ի —ի, directly, at once, forthwith;
ի — լինել, to stretch or lay oneself down, to lie down, to go to bed;
—ք գրեանց, cover or binding of a book.


Կողկողիթ

s.

chin;
cf. Սոսորդ.


Կողմն, մանց

s.

flank, side;
side, part, party;
climate;
confine, quarter, canton;
country, soil, region, land;
հակառակ —, the wrong side;
the opposite party;
տկար —, weak side;
ի մի —, aside, apart;
առ ի —, slantingly, awry, sideways, laterally;
ի մի — թողուլ, to set apart, to lay aside;
ի — լինել, անկանիլ, to lean on one's side, to lay oneself down, to repose;
ի — առնել ի վերայ մահճաց, to place in bed, to put to bed;
— տալ, to recede, to retreat, to draw back;
ի — ելանել, to retire from, to withdraw oneself, to stand aside;
ունել զ— ուրուք, to take up the cudgels for, to take one's part, to range oneself on the side of, to side with one;
երկոցուն իսկ կողմանց հաճոյ լինել, to run with the hare hold with the hounds, to contrive, to stand well with opposite parties;
ոչ միում յերկոցունց կողմանցն լինել ձեռնտու, to preserve neutrality, to remain neutral;
նստաւ ի կողմանէ նորա, he sate near him;
յայսմ կողմանէ, on this side;
ի միւս կողմանէ, on the other side;
յերկոցունց կողմանց, on both sides;
ի կողմանց կողմանց, from different parts;
ի միոյ կողմանէ զմիւսն, from one side to the other;
through through, right through;
յամենայն կողնանց, on all sides or hands;
from all quarters, everywhere;
յինէն կաղմանէ, on my side;
on my part, as for me;
ի ձէնջ կողմանէ, from you;
in your name.


Հապալաս, ի

s.

cf. Պտուղ մրտենւոյ.


Հապալասի

cf. Մրտենի.


Հառաչանք, նաց

s.

sighs;
groans, lamentation, weeping;
մեծ, խոր —նս արձակել, to fetch deep or heavy sighs, to sigh heavily;
հեղձամղձուկ զ—նսն առնել, to stifle one's sighs;
— հեղձամղձուկ զնա առնէին, his sighings stifled his utterance;

adv.

—նօք, with a sigh;
—նօք ի խորոց սրտէ ասաց, after profoundly sighing he said.


Հառաչեմ, եցի

vn.

to sigh;
ի խորոց սրտէ, to sigh deeply;
— զանլռելի զհեծութիւն, to groan incessantly;
— առ խաղաղութիւն, to sigh for peace.


Հասակ, աց

s.

shape, stature, size, height;
age, years, time of life;
կաթնաբոյծ —, babyhood;
անտիական, մատաղ, տխեղծ —, tender age, infancy, childhood;
ի սկզբնաբոյս —ին, from one's earliest years;
ի տղայութեան —ի նորա, in his infancy;
ի ծաղկեալ —ի, in the prime of life;
աճումն — ի, growth, growing;
երիտասարդ —աւ, young;
կայտառ, սթափ —, a slender waist;
— անձնեայ, large stature;
ուղղորդ —, straight figure;
բարձր —աւ, of lofty stature, tall;
միջակ —աւ, middle-sized;
վայելուչ —աւ, good-sized;
չափաւոր —աւ, middling-sized;
կարճ —աւ, short, little;
հասուն —, in ripe years, years of discretion;
այրական —, man's estate, manhood;
ծերացեալ —, — ծերութեան, old age, age, years;
ծերացեալ —աւ, aged, in years, old, stricken in years;
ի — եւ ի տիս հասանել, to reach, to attain, to grow to man's estate;
զարգանալ —աւ, to increase in age;
ի — գալ, to arrive at the age of puberty;
ի միտս եւ ի — լինել, to be of age;
— նորա բարւոք կերպարանի, his figure is becoming well developed;
եւ մեռաւ ի —ի երեսուն եւ երից ամաց, he died at the age of thirty three;
— գարնայնոյ, spring-time, spring.


Հասանեմ, հասի

vn.

to arrive at, to attain, to reach;
to catch, to take, to surprise;
to get, to obtain, to gain;
to be destined, allotted or obliged to;
to ripen, to become ripe;
to understand;
— ի վերայ, to comprehend, to conceive, to understand, to apprehend, to catch at;
to penetrate, to break into;
յեղակարծում, յանակնկալս ի վերայ —, to surprise, to catch;
to overtake, to come on like a thunderclap;
— ի պաշտօն, to obtain, to get hold of a place or post;
ի պատիւ —, to rise to dignities, to be promoted to high rank;
— զքաղաքաւ, to assault the city;
— ի վերայ իրաց աշխարհին, to assume the direction of, to take in hand public affairs;
— ի ցամաք, to disembark, to land, to arrive;
— վիրաց, to draw to a head, to gather;
եթէ զնա ոչ —նէ ինձ տեսանել, if I should not happen to see him;
թէեւ մեռանել ինձ —նիցէ ընդ քեզ, even were I to die with thee;
—նէ քեզ դարձեալ մարգարէանալ, you must prophesy anew;
գուցէ —նիցէ քեզ անձրեւ, lest the rain should surprise you;
ծերացեալ հասեալ յարս, old, among the elders;
հասեալ ժամ, present.


Հասկ, աց, ոց

s.

ear or head of corn, of barley;
ոսկեփայլ —ք, golden ears;
—ս արձակել, to shoot into ears, to ear;
to spire;
քաղել —, to glean.


Հասուն

adj.

ripe, mature, grown up;
wise, prudent, judicious;
— հասակ, ripe or advanced age;
— այր, man of mature age, a discreet sober-minded man;
— օրիորդ, marriageable young lady;
— խորհուրդ, միտք, mature judgment;
— խաղաւարտ, ripe imposthume;
— գործել, to ripen, to make ripe, to mature, to bring to maturity.


Հասունանամ, ացայ

vn.

to ripen, to grow ripe;
— պալարի, to come or draw to a head, to gather, to suppurate.


Հասունացուցանեմ, ուցի

va.

cf. Հասուն գործեմ.