Your research : 7 Results for ր

Entries' title containing ր : 10000 Results

Ծովամարտութիւն, ութեան

s.

sea-fight, battle by sea.


Ծովանկար, ուց

s.

sea-scape, sea-view;
marine-painter


Ծովարտոյտ

s. zool.

frigate-bird, sea-swallow.


Ծովափրփուր, փրոյ

s.

meerschaum.


Ծովեզերեայ, եայց

s.

maritime, bordering on the sea;

s.

—ք, coasts, shores.


Ծովեզր, զերաց

s.

sea-coast, sea-side, shore, strand, beach;
առ or ի ծովեզերին, on the sea-shore.


Ծովեզրեցի, ցւոց

adj.

dwelling on the coast.


Ծովեցի զօրք

s.

marines.


Ծովորոր

s. zool.

sea-gull, sea-mew.


Ծոր, ոյ

s.

dropping, trickling;

bot.

barberry;
new-mown hay.


Ծորածոյ մեղր

s.

virgin honey.


Ծորակ, ի

s.

cook, tap;

mech.

— մաթրիչ, purging-cock.


Ծորան, աց

adj.

running, flowing, liquid, fluid;

s.

flow, flowing, running out


Ծորեմ, եցի

vn.

cf. Ծորիմ;

va.

to mow.


Ծորենի, ենւոյ

bot. s.

barberry bush;
lent-isk, mastic-tree.


Ծորեցուցանեմ, ուցի

va.

to set running, to cause to flow;
զմտաւ իսկ ածելն —նէ զբերանս, the mere thought of it makes my mouth water.


Ծորիմ, րեցայ

vn.

to trickle, to flow, to leak, to run down or out of, to ooze out, to run or pass away, to ebb;
— մարմնոյ, to be affected with gonorrhoea.


Ծորին

s.

fluor;
ծորնաքար, fluorspar.


Ծործոր, աց, ոց

s.

valley, vale;
little valley, dale, dell.


Ծործորակ, աց

cf. Ծործոր.


Ծորումն, ման

s.

trickling, dropping;
flowing, running;
leaking;
— ըստ ամսեանցն, the menses, menstruation.

med.

— ի մարմնոյ, gonorrhoea, running of the reins.


Ծորուն

adj.

flowing, fluid.


Ծորուտ

cf. Ծորուն.


Ծունր

s.

knee;
— դնել՝ կրկնել, ի— իջանել, to kneel, to bend the knees, to fall on one's knees, cf. Ի գուճս իջանել, cf. Ի գուճս հարկանել, cf. Ի գուճս կալ, cf. Ի գուճս անկանել, cf. Խոնարհեմ, cf. Ընդգճիմ;
առ — լալ, to weep all alone;
— ածել, to adore, to worship;
արկանել — զծնգաց եւ զսրտի, to worship on bended knees;
հապա ի — ! down on your knees! ի — խոնարհեալ աղաչեմ զքեզ, I entreat it on my knees, or with bended knees;
— կապել, to be knitted, to be formed with knots or joints.

bot.

knot.


Ծունրդրութիւն, ութեան

s.

genuflection.


Ծրաբոլոր

s.

circle.


Ծրագիր, գրաց

s.

sketch, outline;
project, draught, plan, design;

adj.

written, described, traced;
— դրական, graphical.


Ծրագրեմ, եցի

va.

to sketch, to trace the contours, to draw the outlines of;
to describe, to write, to trace.


Ծրագրիչ

s.

pencil, lead-pencil.


Ծրագրութիւն, ութեան

s.

laying out;
cf. Ծրագիր.


Ծրանամ, ացայ

vn.

to grow or become round;
to surround, to enclose.


Ծրար, ից

s.

packet;
package;
roll;
envelope, cover;
bag of money;
—ք կախարդաց, fascination, talisman;
cf. Թուղթ.


Ծրարեմ, եցի

va.

to envelop;
to pack;
to wrap up;
to roll;
— զվաճառս, to pack up;
զխրոխտ գագա թունս յամպս ծրարէին, they reared their proud heads to the skies;
որոյ գագաթն յամպս ծրարի, whose top cleaves the skies.


Ծրարիմ, եցայ

vn.

to be enveloped or wrapped up;
ծրարեալ, cf. Ներփակեալ.


Ծրարիչ

s.

packer


Ծրարող

s.

cf. Ծրարիչ.


Ծրարումն, ման

s.

packing


Ծրդիմ, եցայ

vn.

to stain, to soil or dirty oneself.


Ծրունք, ի մէջ —

s.

knot of a cane or reed;
internodium, space between two joints or knots in a plant.


Ծրտեմ, եցի

va.

to mute, to guano, to dung as burds;
— ձկանց, to spawn.


Կագազարթոյց

adj.

contentious, quarrelsome, cavilling.


Կազագործութիւն, ութեան

s.

manufacture of gauze;

chem.

distillation of gas.


Կազակերպ

adj.

gasiform.


Կազարան, ի

s.

gasometer.


Կազդուրական

adj.

corroborative.


Կազդուրացուցանեմ, ուցի

va.

to strengthen, to corroborate, to sustain, to give strength to;
to repair, to restore to vigour good health, to re-establish;
to encourage, to give heart to;

vn.

to recover, to regain one's strength, to get well again, to be restored;
to take heart, to cheer up.


Կազդուրեմ, եցի

va.

cf. Կազդուրացուցանեմ.


Կազդուրեցուցանեմ, ուցի

va.

cf. Կազդուրացուցանեմ.


Կազդուրեցուցիչ

adj.

strengthening, cordial, invigorating, fortifying, analeptic, corroborant.


Կազդուրիչ

cf. Կազդուրեցուցիչ.


Definitions containing the research ր : 2443 Results

Միւս, ոյ, ով

adj.

other, another;
different from, other than;
—ն, the other;
— քան զ—, one more than another;
—ում աւուր, the other day;
բայց եւ զ—ն պատմեցից, but I will tell you something else;
cf. Մի;
անգամ — or միւսանգամ, cf. Միւսանգամ.


Մխեմ, եցի

va.

to drive in, to force into or penetrate, to fasten in, to fix, to force down, to plunge;
to pierce, to prick, to run through;
to temper iron or steel, to caseharden;
— զձեռն, to stretch, to extend or hold out the hand;
— զձեռն յարիւն ուրուք, to imbrue the hands in the blood of;
մխեաց զդաշոյնն ի լանջս նորա, he has plunged the dagger in his heart;
cf. Ձեռն.


Մխիմ, եցայ

vn.

to be driven, plunged into, to penetrate, to enter;
to meddle, to get in;
to begin, to commence, to undertake;
— բարկութեամբ, to be seized with rage, to be enraged.


Մտանեմ, մտի, մուտ

vn.

to enter, to go or come in, to introduce, insinuate or intrude oneself;
to penetrate into, to slip in;
— առ ոք, առաջին ուրուք, to present oneself, to call on, to visit;
— աղօթից առաջի ուրուք, to be heard, hearkened to;
— առ ումեմն, to be a guest, to receive hospitality, to be lodged;
— առ կին, to know a woman;
— ի վերայ օտարի ամուսնոյ, to commit adultery;
— ի or ընդ գիրկս, ընդ աղեղն, to bend a bow;
ի դատաստան, ի դատ —, to sue, to bring an action against, to summon before a magistrate or court of justice;
ընդ դատաւորաւ —, to act the judge;
ընդ երկիր —, to plunge into an abyss, to be engulfed, swallowed up;
ընդ գետին —, to be overwhelmed with shame, to hide one's confusion under the earth;
— ի ծառայութիւն, to enter a person's service, to serve;
— յորդեգրութիւն, to be adopted;
երաշխաւոր —, to guarantee, to become security;
— ի պայքար, to dispute, to contest;
ի փորձ —, to prove, to try, to make an experiment;
— ընդ մերով մարդկութեամբս, to be clothed with our humanity;
ի քուն —, to be overcome with sleep, to sleep, to lay to sleep;
— արեգական, to go down, to set;
ընդ քիրտն —, to sweat, to work hard, to give oneself much trouble;
— ի նաւ, to embark, to go on board a vessel;
— ընդ անձին, to be at enmity with oneself;
— ընդ լծով or — ընդ ձեռամբ ուրուք, to submit, to become subject to;
— դիւի ի մարդ, to possess;
— ի ճաշ, to sit or be at table.


Մօտ

adv. prep.

near, nigh, next, close by, by;

adj.

near, next;
cf. Մերձ;
— այսր, near to this place;

adv.

— առ —, — ի —, — ի —ոյ, quite near or close, contiguously, thickly;

adv.

— ընդ —, — ընդ հուպ, soon, directly, instantly;

adv.

ի or ընդ մօտոյ, ի —է, մօտուստ ի —ուստ, near, nearly, close by or to, next;
soon, shortly, soon after;
lately;
ընդ — աւուրս, shortly, soon;
— լինել, to be near or close to, to approach, to draw near;
ի — կալ, to stand near, to be present at, to attend;
— կտրել, to cut quite short;
— անցանել, to pass close to, or hard by;
— է առ քեզ յորժամ կամի ցիս՝ կարող լինել, where there is a will there is a way;
ի մօտոյ, ի նանիր, cf. Մօտ, cf. Նանիր.


Յագ, ոյ

s.

cf. Յագուրդ;

adj.

satiated, sated, glutted, cloyed, full;

adv.

—, ց-, to satiety, to one's fill, to the full;
ց— ուտել եւ ըմպել, to eat and drink one's bellyful.


Յագեցուցանեմ, ուցի

va.

to satisfy, to satiate, to sate;
կշտապինդ —, to surfeit, to cloy, to glut, to stuff, to gorge;
— զցասումն իւր, to vent one's wrath.


Յագիմ, եցայ

vn.

to be satisfied, to have one's fill;
— յանչափս or կարի իմն, to glut, cram or gorge oneself with;
չյագէր ի հայելոյ, he was never tired of looking at.


Յագութիւն, ութեան

s.

cf. Յագուրդ.


Յագումն, ման

s.

cf. Յագուրդ.

s. chem.

saturation.


Յախճապակեմ, եցի

va.

to cover or ornament with porcelain;
—եալ յատակ, tessellated pavement;
—եալ յօրինուած, tessellation;
mosaic.


Յածեցուցանեմ, ուցի

va.

to walk, to take or lead about, to conduct here and there;
to veer, to turn about;
to circulate;
— զաչս, to turn, to roll one's eyes;
շուրջ — զաչս, to glance over, or round about;
տարաժամ զբերանն —, to eat out of season.


Յածիմ, եցայ

vn.

to travel, to visit different places, to rove, to ramble, to roam, to wander;
to lounge;
to stray;
to circulate;
— ընդ ծով եւ ընդ ցամաք, to travel by sea and land;
cf. Ընդ վայր.


Յաղթական

adj.

triumphal, victorious, triumphant;

s.

triumpher, conqueror, subduer;
— լինել, to triumph over, to conquer;
to excel;
— երգ, triumphal song, epinicion.


Յաղթեմ, եցի

va.

to vanquish, to overcome, to conquer, to subdue, to subjugate;
to surpass, to excel, to prevail over;
— պատերազմի, to conquer, to triumph;
— ցաւոցն, to overcome or master one's grief or sorrow;
— ամենայն դժուարութեանց կամ ներհակաց, to overcome all sorts of difficulties, to surmount every obstacle;
— անձին, կամ կրից անձին, to conquer oneself, to get the victory over self;
to overcome or subdue one's passions;
— ի դատաստանի, to gain one's cause.


Յաղթութիւն, ութեան

s.

triumph, victory, success, advantage;
cf. Յաղթանդամութիւն;
կատարեալ —, decisive victory;
ունել, տանել, ստանալ զ—, to get the victory, to carry the day, to be victorious, to prevail over, to get the better or the mastery of;
լի բովանդակ ունել or տանել զ—, to obtain a complete victory;
մեծապանծ —ս ի գլուխ տանել, to gain great advantages over;
կանգնել —ս ի վերայ, to triumph, to be triumphant.


Յաճախագունդ

adj.

powerful, very numerous;
— ճամբար, numerous army, innumerable throng.


Յամենամ, եցայ

vn.

to delay, to retard, to defer, to remain, to procrastinate;
to tarry, to stay, to dally, to loiter, to lag, to while;
to wait, to be patient;
— ի գինւոջ, to continue drinking;
to remain long over one's cup;
— ի հաղորդութէնէ, not to receive often the Holy Sacrament.


Յամեցուցանեմ, ուցի

va.

to retard, to defer, to delay, to put off, to procrastinate;
տէր իմ յամէ զգալ, my lord delayeth his coming.


Յամումն, ման

s.

cf. Յամուրդ.


Յայ

s.

hue and cry, hoot, hooting, whoop;
յայ յու առնել, վաշ եւ յայ կարդալ, հայ հուչ առնել, to hoot, to whoop, to ridicule, to scoff;
to treat roughly, to molest, to importune.


Յայնկոյս

adv. prep.

over, on, on the other side, beyond, on that side;
անցանել —, to cross over, to pass by, to go beyond;
անցանել — այրարատայ, to pass Ararat;
անցանել — եփրատայ, to cross the Euphrates;
cf. Կոյս.


Յայտ, ից

adj.

evident, clear, manifest, plain, palpable, obvious;

adv.

evidently, obviously, plainly, clearly, manifestly;

s.

cf. Յայտնութիւն;
— է, — իսկ է, it is evident, clear;
— իմն է, naturally, of course, certainly;
այս — է զի, it is certain that;
ապա — ուրեմն է, it is therefore clear that;
— or ի — գալ, to appear, to be manifested, made known, evident, to be discovered or disclosed;
— ածել, առնել, to declare, to make manifest, to display, to put or set forth, to show, to prove;
to signify, to name;
— առնել զընդունելութիւն, to acknowledge the receipt of.


Յայտնեմ, եցի

va.

to reveal, to disclose, to discover, to unveil, to unmask, to publish a secret, to make public;
to manifest, to declare, to explain, to expound, to set forth, to state, to expose;
to signify, to notify;
to utter, to express;
— զմիտս, զկարծիս իւր, to manifest one's designs, intentions, thoughts or opinions, to declare oneself, to speak out;
— զանձն, to manifest oneself, to make oneself known.


Յանգաշեշտ

cf. Շեշտոլոր.


Յանգումն, ման

s.

end, termination, close, conclusion;
cadence;
repose, rest;
meeting, rencounter;
— ածել, բերել, առնել, to put an end to, to finish, to terminate;
գալ ի —, գալ — կատարելութեան, to be perfected, to arrive at perfection.


Յանգուցանեմ, ուցի

va.

to draw on, to win, to attract, to charm, to captivate, to reconcile, to conciliate, to appease, to calm;
to conclude, to terminate, to finish;
յինքն — զսիրտս, to steal hearts, to win, to conciliate;
յինքն — զոք, to win or bring over.


Յանդգնութիւն, ութեան

s.

audacity, boldness, rashness, temerity, hardihood;
impudence, sauciness, insolence, arrogance, presumption;
licence, too great liberty;
frolic, youthful pranks;
յանդգնութեամբ, cf. Յանդգնաբար.


Յանդիման

adv. prep.

before, in the presence of, in the face or sight of, hard by, against, opposite, over against, in the view of, in the face, publicly, in public;
դէմ —, face to face;
front to front;
— իմ, before me, in my presence;
— եկեղեցւոյ, in face of the church;
— ամենայն աշխարհի, in the face of the whole world;
— ամենեցուն, publicly, before all people;
ասել —, to say to one's face;
— առնել, կացուցանել, ածել, to present, to offer, to introduce, to represent, to exhibit, to set before the eyes to show, to remonstrate;
— առնել, to reprove, to reproach, to blame;
— լինել, կալ, to present oneself, to appear, to make one's appearance before, to show oneself;
— մատչել, կալ, to appear before.


Յանդիմանութիւն, ութեան

s.

reprehension, reprimand, admonition, correction, reproach;
invective, scolding, chiding;
representation, exposition;
proof, demonstration, manifestation, statement;
ջուր յանդիմանութեան, bitter water;

fig.

the waters of bitterness.


Յանձնաժողով, ոյ

s.

commission;
անդամք —ոյ, the members of the -;
— կարգել, to appoint or name a -.


Յանձնառական

adj.

acceptable, worth accepting or taking;
voluntary, avowed, accepted;
— պատուիրան, positive precept.


Յանցանք, նաց

s.

transgression, fault, wrong, offence, error, fall, sin, trespass, crime, delinquency;
իմովս —նօք, through me, through my fault;
—նս համարել ումեք, to impute as a crime to;
cf. Ընկենում;
cf. Թեթեւացուցանեմ.


Յետին, տնոց

adj.

last, furthest, ulterior, posterior;
lowest, meanest;
extreme, utmost, greatest, utter, uttermost;
—ք, posterity;
— օր, the day of judgment, doomsday;
— չքաւորութիւն, utter misery, extreme poverty;
— կարօտութիւն, extreme need;
— կողմն, cf. Յետակողմն.


Յետոյ

prep.

back, backward;
behind;

adv.

after, then, since, afterwards, subsequently, posterior to, after that;
— կողմանէ, backward;
behind, from behind;
— հուսկ, — յետուստ or ուրեմն, at last, finally, at length, in fine, in conclusion;
— եւ առաջոյ, behind and before;
— ապա, after;
— ձերմէ, behind or after you;
— գտանիլ, to be deprived of.


Յետուստ

prep.

from behind;

adv.

after, at last;

s.

back, the buttocks;

fig.

nakedness;
— ուրեմն, lastly;
— կողմանէ, behind, from behind.


Յետս

adv.

behind, backward;

adv.

walking backwards;
— — չոգան, they fell back;
— ընդդէմ, backward;
in an opposite sense, in the contrary directions, against the grain, in a wrong sense or way, contrariwise;

adj.

contrary, against, opposite, inverse;
ձախողակի — ընդէմքն պատահեաց նմա, every thing went wrong with him;
fortune was against him;
— or — ընդդէմ դառնալ, to turn back, to retrace one's steps, to return, to go or come back;
կապել զձեռս —, to tie the hands behind one;
cf. Ձեռն;
— կալ, կասել, to cease, to stop;
to abandon, to leave;
— կացուցանել, to hinder, to deter, to divert from;
— հարկանել, to reject, to refuse, to confute, to disprove;
— ընկենուլ, to reject, to contemn, to despise;
— տանել, to abandon, to leave;
— ունել, to hinder, to impede, to divert from;
ձեռս —, with the hands tied behind.


Յեց

adj.

supported by, propped against;

fig.

confided in or relied on;
կալ — առ դրանն, to stop at the door;
ընդ միմեանս հարեալ — գթովն խանդազատանաց, united by the bonds of mutual affection.


Յեցուկ

cf. Յենարան.


Յէ

int.

oh !
— մարգարէ, oh prophet!
— տառապեալ, ah wretch!


Յիշատակ, աց

s.

remembrance, recollection, memory;
reminiscence, commemoration, mention;
memorial;
monument;
—աց արժանի, worthy of memory, memorable;
— ննջեցելոց, commemoration of the dead;
— սրբոց, Saints' days, commemoration days;
զոհ —ի, sacrifice or oblation in memory of;
հաց —ի, bread for a memorial;
—աց դպիր, amanuensis, secretary;
ի —, in memory of;
առ իմոյ —ի, for my sake, in remembrance of me;
աղօտ —, a confused recollection of;
—աւ, by the memory of;
առ ի —է, in memory of;
as a memorial;
— առնել, to mention, to make mention of;
ածել ի —, to recall, to recall to mind;
to remind of, to recall to the memory of;
պահել զ—, to keep or treasure up the memory of;
պրծանիլ ի յուշոյ —աց, to have forgotten, to have no recollection of, not to recollect more.


Յիշեցուցիչ

s.

monitor, admonisher;
prompter;
cf. Գրապանակ.


Յիշողութիւն, ութեան

s.

memory;
cf. Յիշումն;
սուր յիշողութիւն, a good or happy memory;
տկար յիշողութիւն, unhappy memory.


Յղութիւն, ութեան

s.

conception, pregnancy, the being with young;
breeding;
տօն Յղութեան, Feast of the Conception;
անարատ —, Immaculate Conception.


Յո՞

adv.

where ? — երթաս ? where are you going ?

adv.

յով եւ, wherever, wheresoever


Յոլով, ից

adj.

much, great, much of, a great deal of;
—ք, many, several;
—ք ի մարդկանէ, most men, most people, the generality of mankind;
— անգամ, many a time, often.


Յոլովածին

adj.

fecund, fertile, fruitful;
հայր — ազգատոհմի, father of a numerous family;
— աւագ արամբք, fruitful in great men.


Յոյզ, յուզի, յոյզք, յուզից

s.

research, examination, investigation, inquiet;
emotion, agitation, perturbation, trouble, confusion;

adj.

troubled, agitated;
— սրտի, emotion;
—ք խռովութեանց, troubles, broils;
— եւ խնդիր, research, perquisition, chicane, pettifogging;
ի —ս կրից, in the heat of passion;
ի նախկին —ս ցասման, in the first impulse of indignation;
— առնել, ի — առնուլ, լինել ի — եւ ի խնդիր, — եւ խնդիր առնել, to search into, to make researches, to investigate.


Յոյս, յուսոյ, ով, յոյսք, յուսից

s.

hope, hopes, expectation, longing;
confidence, trust;
դեռածին, հաւաստի, կենդանի, եռանդուն, մխիթարիչ, մեծ, կոյր —, renewed or reviving, well-grounded, lively, ardent, solacing, great, blind hope;
ընդունայն, տկար, անստոյգ, պատիր or խաբէական, սուտ, խուսափու, անմիտ —, vain, weak, uncertain, delusive or deceitful, false, fleeting, foolish hope;
նշոյլք յուսոյ, the rays of hope;
բառնալ զ—, to take away or put out hope;
զհետ գնալ սնոտի յուսոյ, to abandon oneself to chimerical hopes, to hunt a shadow;
սնոտի յուսով պարարել, ի սնոտի — կապել, to nourish oneself with vain hopes;
քաղցր յուսով պարարիլ, to hug oneself with the delightful hope;
գեղեցիկ յուսով պարարել, թարթափեցուցանել զոք, to feed or entertain one with flattering hopes or chimeras, to keep one in suspense;
to ridicule, to deride;
վհատիլ ի յուսոյ, to lose hope;
հատանել զ— իւր, to despair, to give up all hope, to be in despair;
յուսով կեալ, to live in hopes;
դնել զ— իւր ի վերայ ուրուք, to build on one's hopes;
— տալ, to cause to conceive hopes, to give hope, to inspire with hopes;
ի դերեւ հանել զ— ուրուք, to deceive one's hopes or expectations;
լնուլ, կատարել զ— ուրուք, to fulfil a person's hopes;
ծփել ընդ մէջ յուսոյ եւ երկիւղի, to hover between hope and fear;
— է ինձ, I have some hopes;
— մի այսպիսի է ինձ զի, I hope that, I am in hopes that;
— իմ է, that is my only hope;
փակեալ յամենայն յուսոյ ակնկալութեան, hopeless;
— եւս շիջեալ էր յիս, hope died within me;
բարձաւ ամենայն — փրկութեան, all hope of safety was lost;
պակասեալ յամենայն յուսոյ փրկութեան, despairing of life;
հատաւ — նրան, he despaired;
հատաւ — մեր, our hope is vanished;
դու ես միակ — իմ, all my hopes are in you;
cf. Հատանիմ;
արծարծել զ—, to revive hope.


Յուզակ, աց

s.

cf. Խուզարկու;
inventor, author;
inciter, agitator, instigator;

adj.

seditious;
— ալիք, agitated sea, heavy billows.