bushy, thick, full of branches.
juggle, juggling.
horn of plenty.
desert, uninhabited, deserted, uninhabitable, solitary, uncultivated, desolate.
solitude;
desolation, depopulation;
abandonment.
of or belonging to summer.
cf. Ամառնային.
summer-time;
in summer-time, during summer.
lever, a piece of wood to raise or move any burden.
accusation, complaint, information, action;
imputation.
ungodly, impious, irreligious, sacrilegious, unholy, unrighteous, profane, extremely wicked, flagitious.
presumptuous, ness, haughtiness, pride, arrogance.
cf. Ամբարշտանամ.
impiety, irreligion, ungodliness, iniquity, unrighteousness, profaneness, wickedness, flagitiousness.
to be proud, haughty, presumptuous.
pride, haughtiness, arrogance, presumptuousness.
unsoiled, clean, neat;
immaculate, spotless, pure, innocent, honest, just.
cf. Ամբոն.
cleanliness, purity, integrity, honesty, probity.
turbulent, riotous, seditious;
crowded, thronged, full of people.
to be in confusion;
to be embroiled, disturbed, to riot, to be in commotion.
perturbation;
commotion.
entire state, totality, completeness, whole;
accomplishment.
amethyst;
granite.
fierce, ferocious, savage, wild, unruly, untameable;
raging, furious.
ferocity, fierceness, savageness;
fury.
very pious, religious, devout.
all-bountiful, super-excellent, most excellent, best.
curing all diseases.
very pretty, very handsome, charming, very genteel;
extremely agreeable, most beautiful.
cf. Ամենագով.
pantheon.
omnipotence.
omnipotency.
most true, very certain.
very deceitful, very fraudulent, very knavish, very roguish.
very venerable, very respectable, very estimable;
right or most reverend;
most honourable.
very unclean, most impure, execrable, detestable.
notoriously prostitute, abandoned to prostitution.
cf. Ամենաստեղծ.
diffused every where, spread far and wide, very extensive.
very much to be wished, most desirable.
saviour of all.
cf. Ամենեւին.
not at all, by no means, no wise, not in the least;
quite, wholly, totally, entirely.
cf. Ամեներանեան;
very happy.
cf. Ամենեքեան.
most wise, — scientific, — learned.
prince or master of the universe.
he-kid.
cf. Քաւիչ.
to expiate, to atone for;
to justify;
to propitiate, to satisfy, to conciliate, to render favorable or propitious;
աստուած, քաւեա զիս զմեղա ւորս, God, be merciful to me, a sinner;
քաւեալ եմ ես, I am innocent.
cf. Քեռորդի.
act of scraping, scratching or rubbing off;
abrasion;
cf. Քերիչ.
to erase, to scratch out;
to scrape, to scratch, to grate, to graze, to rasp, to plane, to polish;
to rub the skin off, to excoriate, to flay, to lacerate, to torture;
to take away, to remove, to annul;
to engrave, to inscribe, to write;
— առ, to graze, to touch slightly;
— առ ափամբք, to skirt, to coast along, to keep close to the shore;
— զափամբք, to go terra a terra, to sail along the coast;
— զամօթն ի բաց —, to lay aside all sense of shame, cf. Ունչք.
poetical;
grammatical;
— ազատութիւն, poetical license.
cf. Քերթութիւն.
cf. Քերովբիմ.
cf. Քերովբիմ.
cf. Քերովբիմ.
cf. Քերիչ.
inn, hostelry;
dwelling, lodging, habitation, convent;
a day's journey;
երանաւէտ — արդարոց, the happy abode of the just;
օթեւանս առնել՝ առնուլ՝ ունել, to lodge in, to dwell in, to reside in, to live in, to inhabit;
ո՞ւր են —ք քո, where do you live ? հեռի երեսուն —օք, thirty days journey distant.
bearing gifts;
— լինել, to bring a portion or dowry;
to make a present.
to anoint;
to consecrate;
— ոսկւով, to gild;
— արծաթով, to silver;
— զանձն իւղով անուշիւ, to pomatum, to perfume one's person.
cf. Օծութիւն.
serpent, adder, snake;
— or — աւազակ, the devil;
— խարամանի, dipsas or dipsade;
— շչէ, the serpent hisses;
cf. Քաղցրութիւն.
ring, slide;
curl, ringlet;
— շղթայի, link;
— ճարմանդի, button-hole.
cheer, shout of encouragement;
— առնում, to cheer up, to pluck up courage;
Օ՛ն առ, Օ՛ն առեալ, now! come! cheer up! courage! bravo! օ՛ն անդր, oh fie! for shame! pshaw! avaunt! back ! stand back ! off or away with you! օ՛ն անդր, իբաց կաց, be off! go away! begone! get you gone! օ՛ն արի, rise up! come! օ՜ն եկայք, come along ! օ՜ն եկայք եւ մեք, let us go too;
օ՜ն արիք, arise! get up! օ՜ն եւ օն, so, in this or that way, thus, such;
certainly, to be sure, assuredly;
օ՛ն եւ օն արասցէ ինձ Աստուած եւ օ՛ն եւ օն յաւելցէ եթէ ոչ մահու մեռանիցիս, may God strike me if you die not ! օ՛ն եւ օն արասցեն դիք աստուածք եւ օ՛ն եւ օն յաւելցեն եթէ, the gods do so unto me, more also, if...;
օ՛ն եւ օն արասցէ ինձ Աստուած եւ օ՛ն եւ օն յաւելցէ եթէ, may the gods load or afflict you withevery evil if ...;
օն իբաց թողցուք, oh too much! leave off ! have done !
starch;
գործարան —ի, — manufactory.
foreign land, abroad;
զօրաժողով լինել յ— կուսաց, to recruit abroad.
heterogeneous, dissimilar;
cf. Օտարազգի.
cf. Հիւրասէր.
to alienate, to estrange;
to alienate from affection, to disaffect, to avert, to turn aside or away, to detach, to wean;
— յիւրմէ աշխարհէ, to send from home, to remove, to send abroad, to expatriate.
cf. Հիւրընկալ.
day, daytime;
time, days, life;
— գործոյ, work-day;
— տօնի, feast-day, holiday;
օր ծննդոց, birth-day;
ուտիք օր, flesh-day;
օր պահոց, fast day;
օր մոխրոց, ash-wednesday;
տօն աւուրց յաւուրս, universary solemnity;
գեղեցիկ or գեղածիծաղ օր, fine, splendid day;
բարենշան՝ երջանիկ or երանաւէտ օր, fortunate, happy, lucky day;
չարագուշակ օր, unlucky day;
այս or զայս օր, today;
օր ընդ մէջ օր ընդ օրն, every other;
օր յօրէ, from day to day;
օր ըստ օրէ, quotidian;
day by day, daily, every day, more & more;
օր աւուր, աւուր աւուր, աւուրց յաւուրս, daily, every day;
առ օրին, նոյն օրին, the same day, in the same day, presently, soon;
զօրն ցերեկ, զօրն իբուն, all day, all day long, during the livelong day, from morning till night;
զօր ամենայն, every day, diurnal;
all day long;
մինչեւ ցօր հասարակ, till noon;
աւուրն, a day;
յաւուր միում, ի միում աւուրց, one day, a day, one fine day, some fine day;
յերկրորդում աւուր, the day after, next day;
ի միուսում աւուր, the day after, tomorrow;
հետեւեալ օրն, the following day;
յետ երկուց աւուրց, two days after;
յերիր աւուր, in three days;
ի նմին աւուր, the same day;
ի նմին իսկ աւուր, the very same day;
յօրէ յառաջնմէ, from the first day;
զամենայն աւուրս, every day, for ever;
յաւուրս մեր, in our days, in these days, in our time;
յաւուրս յետինս, in the latter days, latterly;
յաւուրսն յայնոսիկ, in those times or days;
յաւուրս նորա, under him, during his time;
որ օր, the day that;
զաւուրս, many days, long time;
միով օրով, of a day;
օր ի յօր or օր յօր առնել, to put off from day to day, to procrastinate, to defer, to delay;
օր սահմանել, to fix a day;
կալ զօրս զերեկ դատարկ, to waste the day, to remain idle all day;
համարել զաւուրս, to count the days;
մեռանել լի աւուրք, to die full of days;
շրջել աւուրն, the passing of the day;
բառնալ զծանրութիւն աւուրն, to bear the burden of the day;
դեռ աւուր շատ կայ, it is not yet late, it is yet early;
մինչ աւուր կայ, while it is day;
զամենայն աւուրս կենաց իւրոց, for his whole lifetime;
երկայնին, կարճին աւուրք, the days grow or are growing longer, shorter;
երեք ժամ է աւուրն, it is three o' clock a. m.;
ոչ յետ բազում ինչ աւուրց, in a few days, soon, shortly;
տային նմա աւուրն նկանակ մի, they gave him a loaf daily;
մանուկ ծնեալ առ օրին, new-born babe;
օրն խոնարհեցաւ յոյժ, the day gave place to evening;
շատ է աւուրն, sufficient for the day is the evil thereof.
law;
precepts;
faith, religion;
constitution;
rule, regulation;
right;
principle, maxim;
usage, uses, custom;
institution;
condition, fashion, mode;
district, canton, province;
— աւետեաց, guerdon or gift to a bringer of good news;
—ք քահանայապետականք, decretals;
հմուտ քահանայապետական օրինաց, decretalist, canonist;
—ք կանանց, menses, menstrua, catamenia;
—ք, or Գիրք Բ. օրինաց, or Երկրորդումն օրինաց, Deuteronomy;
—ք ազգաց, the law of nations;
—ք մտաց, principles;
— պատուոյ, decoration, insignia, badge;
—ք անօրէնք, corrupt practice, abuses;
—ք հզօրադունին, the law of might, the good old rule;
հակառակ or ընդդէմ օրինաց, against all rule, illegally;
աստուածային՝ յաւիտենական՝ բնական՝ քաղաքական՝ զինուորական՝ հին՝ նոր՝ աւետարանական՝ գրաւոր օրէնք, divine, eternal, natural, ancient, new, evangelical, written, civil, military law;
according to law, legally, legitimately, lawfully;
duly, suitably, regularly, properly;
խնդրել —ս, to come to Communion;
տալ —ս, to administer the Sacraments, to communicate;
արժանի լինել օրինաց, to be worthy of receving the Sacrament;
—ս դնել, հաստատել cf. Օրինադրեմ;
—ս դնել, to dictate or lay down laws;
to give laws to, to prescribe laws;
—ս տալ, to give laws;
պահել զ—ս, to keep, to obey the laws;
ընդ օրէնս համարել, to lay down or state as a principle;
խոտորել յօրինաց, to swerve, to depart or deviate from the laws;
զանցանել օրինօք, to transgress, to violate the law;
բառնալ՝ ջնջել զօրէնս, to abolish, to repeal, to abrogate a law;
բազում օրինօք հակառակիլ, to resist or oppose in many ways;
լինել ի կանանց օրինի or ի կանանց —ս, to have the menses;
ի կանաց օրինաց պակասել, to cease to be after the manner of women;
եթէ — իցէ ասել, if it may be said;
— է, it may be, it is allowed, one may;
— էր նմա, he was allowed to;
— էր քեզ, you might;
օրէ՞ն իցէ, իցէ՞ —, is it allowed to ? չէ —, it is not permitted to;
յետ օրինացն կցորդութեան, after the Holy Communion;
—ս իւր կալեալ էր, he holded as a maxim or principle;
—ս կարծեցին անձանց, they believed themselves permitted to.
cf. Օրինագրեմ.
cf. Օրինազանց.
cf. Օրինազանց.
cf. Օրինապահ.
extremity, last moment, agony, death;
fate, destiny, fatality;
— մահու, the point of death, deaths-door;
յ— իւր ճեպել, to run to one's ruin;
ժամանէ յ— վախճանին, his last hour is at hand.
cf. Օրհնութիւն.
blessed;
holy;
consecrated;
— դու ի Տեառնէ, God bless you;
— է Աստուած, Heaven be praised.
to bless, to shower down or bestow blessings on;
to bless, to consecrate, to offer;
to bless, to glorify, to sing hymns, to praise;
to bless, to prosper, to speed;
to salute, to greet;
to curse, to blaspheme;
— զսեղան, to say grace, to ask a blessing;
— զոք յերեսս, to curse a person to his face;
ո՞չ օրհնեցի զքեզ, didnt I curse you nicely ?
cf. Օրհնիչ.
cf. Օրհնիչ.
the thirty eighth letter of the alphabet, and the thirtieth of the consonants;
It was taken at the time of the Crusaders from the Greek, in order to facilitate the writing of foreign words. The ancients used in its stead the letter փ;
φνσιϰος as փիւսկեան;
It is consequently pertinent only to modern Armenian, and if found in some early writers, the words are of foreign derivation.
French;
cf. Գաղղիացի.
to detach, to separate, to extrange, to remove, to take away;
— ի ստենէ զորթն, — զմանուկն ի կաթին սովորութենէ, to wean;
— զսիրտ յաշխարհէ, ի հեշտութեանց, to wean or detach one's heart from worldly matters.
rancour inveterate hate, spite, ill-will, resentment;
revenge;
— ի վրիժուց, out of or from hatred;
— պահել, ի —ս մտանել, to bear or owe a grudge, to bear malice or ill-will, to bear hard;
— ի մտի ունել, to keep alive resentment for an injury;
— ունել ընդ ումեք, to have a grudge or spite against;
հանել զվրէժ քինու, խնդրել զ— վրիժուց, to by revenged, to revenge oneself.
to winkle, to twinkle, to wink, to blink;
ի — ական, in a twinkling, in a trice, in no time, as if by magic;
արագոյնք զքթթել մի ական, swifter than lightning.
cf. Քթթելիք.
cf. Քծինք;
flattery, affected airs, adulation.
lyrical;
— քերթողութիւն, lyric poetry.
cf. Քննիմ.
cf. Քոշքոտիմ.
cf. Քոշքոտիմ.
cube, die;
suffrage, vote, ball, ballot;
տուփ քուէից, urn, ballot-box;
տուփ քուէիւք, by an unanimous vote;
— արկանել, տալ ձգել, to vote, to ballot, to come to the vote, to poll.
cf. Կապիճ.
wooden water-vessel, pail, bucket;
mill-hopper;
— կաթին, milk-pail.