contemptuous, despicable, disdainful, offensive.
cf. Արհամարհիչ.
contempt, disdain, abjection, shame;
vexation, offence, humiliation.
well made, well fitted.
of a great assembly.
cf. Բազմաթիւ.
populous;
— առնել, բազմամարդացուցանել, to people.
state of an inhabited town;
great population.
cf. Բազմոց.
very useful, profitable;
very meritorious;
full of merit, well deserved.
very worthy, very meritorious.
very rich, opulent.
ingenious, full of cunning, of ingenuity, artful;
polytechnic.
cf. Բանակռիւ.
superhuman.
that makes war during the night;
cf. Գիշերամարտութիւն.
cf. Գիշերամարտ.
nocturnal combat.
cf. Գումարեմ.
assembly, session;
action;
addition, summing up;
sum, amount;
— առնուլ, to assemble;
— դնել ընդ ումեք, to fight or quarrel with some one.
to assemble;
to convoke;
to gather together, to add, to sum.
to assemble together, to gather together;
to be astonished, amazed, surprised, confused.
assembly;
mob;
sitting;
addition.
cf. Գումարութիւն.
assembled, gathered together.
assembly, assemblage, mob, band, corps, forces;
assembled, gathered together;
— նաւուց, squadron;
— առնել՝ դնել՝ կազմել՝ կարգել՝ սփռել, to assemble, to gather together;
to levy troops, to send a body of troops;
ի —ի, in war.
of an assembly.
penny-weight;
scruple.
grammarian, literate.
cf. Գրամարտիկ.
cf. Գօտէկռիւ.
wrestle.
wrestling, struggle.
to be amazed, blind.
assembly, meeting
that makes war secretly or invisibly.
cf. Գաղտամարտ.
of a fine form or shape, handsome, well shaped.
worthy, proper, becoming;
fit, well made, shaped, arranged, proportioned.
God and man conjointly.
that wars against Heaven, that is repugnant to God;
յ— մատչել, to declare against Heaven.
that has a body subtile, thin.
cf. Աշխարհախումբ.
list or register of the people, census of the population;
that keeps the register of the people;
առնել գիր զ—, to register the number of the people.
cf. Աշխարհամար.
cf. Տխմար.
cf. Տխմարութիւն.
well-chorded, well-tuned;
adapted, suitable.
cf. Ամառնային.
summer-time;
in summer-time, during summer.
the two arms extended, open arms;
bosom, breast;
fathom;
—ս արկանել, — ընդ —ս խառն լինել, to embrace, to hug one another;
ընդ —ս մտանել, ընդ աղեղն լինել, to draw the bow well;
այն ինչ լինէր զոգիսն ի —ս իւր թափել, whilst he drew his bow tight;
— ընդ — խառնել or խառն լինել, — ընդ խառն or գրկընդխառն or գրկախառն լինել, to wrestle, to struggle with one;
— ընդ խառն կռիւ or մարտ, wrestling.
cf. Գումարեմ.
cf. Գօտէմարտութիւն.
cf. Դամարճակ.
to come;
to arrive, to attain;
to behave, to demean one's self, to act;
to be inclined;
to apply ones self with ardour;
յառաջ —, to spring, to proceed, to emanate, to rise, to derive, to result;
— ի միտս, յինքն, to recover one's senses;
— ի լաւութիւն, to amend, to reform;
— ի յառութիւն, to grow worse;
ընդ արհամարհանս —, to be despised;
եկն ի վախճանել, he was near death;
— աւուրն, it is getting light;
ի — աւուրն, at the break of day, at dawn;
ի — երեկոյին, towards evening;
— ի վտանգ, to run into danger or peril;
— ի զարմացումն, to admire;
— ի հարցումն, to interrogate;
յերկիւղ — to fear;
— յոզորմութիւն, to have pity;
— ի զղջումն, to repent;
— յիմն, to undertake;
ի քնին —, to examine;
— ի կարծիս ուրուք, to consent;
յաղերս —, to grant, to become compassionate;
ընդ ձեռամբ —, to fall into the hands of;
— ընդ աղբ or ապաւառ, to stain, to soil one's self;
— ընդ ծուխ, ընդ փոշի, to be smoked;
to cover with dust;
— ընդ կուսական արգանդ, to be born of a virgin;
ընդ ուրուք կեանս —, to examine the life of some one;
— ըստ կամաց or ըստ բանի ուրուք, to listen, to give attention;
ըստ կարծեաց ուրուք —, to speak according to the opinion of some one;
սիրով — զմատնըչաւ, to love traitors;
— զայլ արամբ, to love another persons husband;
— զտամբ իւրով, to take care of one's own household;
զերկրաւ —, to turn, to travel round the world;
— զիւիք, to applicate one's self, to give one's self to;
գինւոյ — զտկամբ, to see double from wine;
զօրինօք —, to keep the laws;
զանառակութեամբ —, to be inclined to debauchery;
— զարբեցութեամբ, զընչիւգ —, to give one's self to drink, — to avarice;
զբանիւք —, to chatter, to tattle;
որքան — է քեզ, according to your strength;
որչափ իւր — էր, as much as he could;
— ի վերայ, to assail, to come upon;
to happen some misfortune.
tribunal, court, audience, auditory, assembly of judges, seat, bar;
magistrate;
senate;
յ— մատնել, to call before a tribunal or council;
գումարել զ—, to convoke, to call together an assembly.
worthy, proper, suitable, fit;
cheap;
dignity;
right, equity, justice;
—է, it suits, it befits, it is necessary;
ոչ է —, it is not just, necessary, convenient;
— համարել, to judge worthy;
to deign;
ոչ — համարիլ, to disdain, to judge unworthy;
— ինչ էր, was it necessary ? — եւ իրաւ է, it is just to, fit;
յարժանս ou — տալ կաճառել՝ գնել, to give, to sell, to buy cheap or cheaply.
worthy, that deserves something;
just, convenient, suitable, decent, proper;
— համարել, to deign;
գնալ —, to go worthily, conformably;
— ըստ արժանւոյն, յարժանի, worthily, justly, suitably, cf. Արժանապէս;
— լինել, to be worthy, to deserve;
— առնել, cf. Արժանաւորեմ.
unarmed;
յ— մարանչել, to fight without weapons.
vain, useless, neglected, slighted, forgotten;
— առնել, to neglect, to forget, to slight, to violate, to infringe, cf. Արհամարհեմ, cf. Խոտեմ;
— լինել, cf. Անպիտանամ.
cf. Համարձակախօս.
nation, people;
generation;
race;
gender;
kind, sort, quality;
sex, age, epoch;
century;
manner, way;
Գիրք —ազգաց, Book of Judges;
յագէ յազգ, from age to age, from generation to generation;
ազգ Հայոց, the Armenian nation;
Անգլիացի յազգէ, of the English nation, English;
Ամերիկացի եմ ազգաւ, I am American by birth;
— կանանց, the female sex, the fair sex, the woman kind;
— մարդկան, the human kind, humanity;
ազգով, with all the nation;
մի —, the same, the same manner, equally;
ազգք ազգք բանասիրութեան, the different kinds of literature;
ազգք եւ ազինք, all nations, all people.
illness, disease, indisposition;
affection, passion;
vice, bad habit;
menses;
seed of man;
— ցաւոց՝ դառնութեան, calamity, plague, disaster, any thing troublesome;
— արտասուաց, tears;
— քնոյ, sleep;
— մահու՝ մահացու, mortal malady;
զ—ս մահու ջերանիլ, to be seriously, mortally ill;
— մարդահաճութեան, adulation, flattery;
ապաս ունել ախտի, մեծարել զախտ, to give one's self up to vice, pleasure.
ocular, witnessed by the eye;
visible, apparent;
— վկայ, eye-witness;
— ճշմարտութիւն, an evident truth;
visibly, seeing with one's own eyes.
to fall;
to chance, to happen;
to descend, to flow;
to steal away, to slip away, to escape;
to fall to ruin, to decay, to be impaired, to decline, to fail;
to place one's self, to fix one's self, to belong, to have relation to;
to put down, to deposit;
to pass away;
— ընդ, to undergo;
to sink under;
— երեսաց, to be put out of countenance, to be abashed;
— զբանիւք, to hold a long discourse;
— յոք, to associate with (any one), to be intimate with, to confide in;
— ի միտս՝ զմտօք՝ ի սիրտ, to remember, to recall, cf. Յիշեմ;
— ի ճանապարհ՝ իչու՝ յուղի, to voyage, to travel, cf. Ուղեւորեմ;
— ի վերայ, to come upon unawares, to attack, to surprise;
— ի մտաց, to become made, to lose one's reason, cf. Խելագարիմ, cf. Յիմարանամ;
— ի կենաց, to die, to lose one's life;
— ի յուսոյ, to lose hope, to become desperate;
— ի վերայ երեսաց, to fall upon one's face, to prostrate;
— յոտս ուրուք, to throw one's self or fall at the feet of some one;
— ի ձեռս ուրուք, to fall in the bands or power of some one;
— ընդ ումէք՝ ընդ միմեանս՝ այր ընդ այր, to come to blows, to fight, to combat, to quarrel, to dispute;
— յիշխանութենէ, to lose one's authority, to fall from one's power.
cf. Անհամար.
unworthy, unfit, improper;
condemnable, blamable, illegal, dishonest;
— համարել, to disdain.
to adorn or bedeck one's self;
յարեաւզարդարեցաւ զարդու իւրով ըստ զարդու կանանց, she arose and arrayed herself in all her woman's attire;
— փետրովք սիրամարգի, to deck one's self in borrowed feathers.
cf. Զարմացումն;
wonder, miracle;
cf. Զարմ;
զարմանալ —ս, —ս առնել or համարիլ, ընդ —ս գալ, to be astonished or amazed, to be struck with admiration, to wonder, to marvel;
ի զարմանս ածել՝ կացուցանել, to astonish, to amaze;
ի զարմանս ըմբռնել, to strike with amazement;
որպիսի՛ — կալան զիս մինչ ..., what was my surprise when...;
— կալան զամենեսին, they were all amazed;
զի՞նչ — իցեն, what is there astonishing in that ? — են, it is wonderful, strange, surprising;
չեն ինչ —, ոչինչ են —, there is nothing wonderful in that;
no wonder, no marvel.
to clothe, to dress one's self, to put on one's back, to put on, to wear, to put on clothes;
— հանդերձ սգոյ, to put on mourning;
— հանդերձս ուրախութեան, to put on garments of gladness;
մի զգեցցի այր զգեստ կանացի, man shall not put on the garments of woman;
բարւոք զգենու, he dresses well, with taste;
մարմին —, to incarnate, to take on himself human nature;
— զարգարութիւն, to clothe one's self with justice;
to do good works;
փառս եւ պատիւ —, to clothe one's self with glory and honour;
զօրութիւն —, to clothe one's self with strength, to gather strength;
— զպատկեր ուրուք, to assume the appearance of another person, to resemble;
զգենում բանին զմարմին, cf. Մարմնանամ, cf. Մարդանամ.
dressing or robing one's self;
մարմնոյ զգեցմամբ, clothing himself in flesh.
fencer;
cf. Զինախաղութիւն;
— առնել, to fence, ուսուցիչ —ի, fencing-master;
մարզարան —ի, fencing-school.
militia, arms, profession of war;
army;
armament;
tactics;
soldiership;
մտանել, գրիլ ի —, to enlist;
— հրեշտակաց, զուարթնոց, անմարմնոց, choir, or host of angels.
cf. Կենդանակամար.
close, narrow;
subdued;
— եւ զերծ ի մարդկանէ (տեղի), distant, far from, isolated.
army, host, soldiery, militia, soldiers, forces, troops;
հետեւակ —ք, infantry, foot-soldier;
— առնել, հատանել, cf. Զօրաժողով լինել;
ընտիր ընտիր —ուց, the flower of the troops, the best troops in an army;
— ծանր, սաուար, բազմաձեռն, great army, numerous troops, overwhelming forces;
քաջակիրթ, պատերազմափորձ, մարզիկ —, disciplined, experienced, troops inured to war;
—ք երկնից, երկնաւոր —ք, the host of angels;
—, strength, vigour, force;
մինչդեռ —ն եւ սգիքն անդէն կային, and still breathing, giving signs of life.
cf. Ըմբշամարտութիւն.
cf. Դիմամարտութիւն.
to enchase, to fit into, to set, to mount, to enchase, to set in a bezel;
to string pearls, to interweave, to entwine, to braid, to form a tress;
ընդելուզեալ ակամբք՝ մարգարտով, adorned, set with jewels or pearls, ornamented with gold, or arabesqued;
ընդելուզեալ յոսկի, set in gold.
chosen, worthy;
fine, good;
civil, of good family, elegant, excellent, exquisite, nice, genteel, pretty, noble, polished, precious, pure, singular, sovereign, superb;
the best, the most excellent, the choice, the select, the flower, the cream;
զընտիր զարդուցն եդին ի հպարատութիւն, precious ornaments served to beget pride;
զ—ս Գաղղիոյ սատակեաց, he beat down the choice troops, the flower of France;
գումարել զ— նահատակս, զօրս, to reunite the bravest warriors, the picked soldiers;
— անասունք, very fast animals;
— յոյժ, best, first quality;
cf. Ընտրելագոյն;
— մատենագիր, classic author;
ընդ —ս հանել, to select, to make choice of, to elect;
յ— առնել, to give the choice, to permit the selection;
— առնել, to choose, to make choice of, to appreciate;
ընտրոյ տէր, he who has the choice, arbiter;
զնոսա թողացոյց ընտրոյ տեարս լինել, he left them the choice.
ardour, heat;
warmth, bubbling, ebullition, overheating, effervescence;
fervour, fire, fury, rapture, zeal, devotion;
activity, vivacity, vigour;
abundance;
— մտաց, enthusiasm;
— ածել ումեք, to inspire one with ardour;
— մարտի, ardour for battle.
dream;
fancy;
vision;
— տեսանել, to dream, to have a dream, to dream a dream, cf. Երազիմ;
եւ ոչ յերագի անգամ տեսանել, not even to dream of;
գեղեցիկ —ս տեսանել, to have pleasant, or bright dreams;
ցնորք զահանգելի խօլական —ոց, spectres or monstruous visions, dreadful, ghastly, frightful dreams;
յերազս լինել, յերազի անցք անցանել, to have a nocturnal pollution, a lascivious dream;
— է կեանք մարդոյ, life is but a dream.
cf. Մարդահաճութիւն.
to make king, to crown;
թագաւորեցուցի ձեզ թագաւոր, I have given yon a king;
— զճշմարտութիւն, to preach the truth publicly.
ink;
սեաւ թանաք, black ink;
կարմիր թանաք, red-ink;
cf. Կարմրագեղ;
կապոյտ թանաք, blue-ink;
թանաք տպագրութեան, printing-ink;
թանաք ճենաց, Indian or China ink;
անեղծ թանաք, indelible, indestructible ink;
համակիր, ծածկագիր թանաք, sympathetic, invisible, secret ink;
թանաք նշանագրութեան, marking-ink;
արատ, բիծ թանաքի, ink-spot, ink-stain;
արատել թանաքաւ, to ink;
մրճոտիլ, աղտեղիլ թանաքաւ, to be inked all over;
պոյտն, շիշ թանաքի, ink-pot, ink-bottle;
աման թանաքի, ink-horn, inkstand;
cf. Կաղամար.
dear, high priced;
precious;
— է, it is dear;
փոքր մի —, rather dear;
— մարմնով, corpulent.
thick, big, great;
fat;
dense;
deep;
coarse, gross;
rude, clumsy, rough;
deep, flat, low (sound);
barytone;
bustard;
in great quantity, thickly;
— միտք, dull-witted, stupid;
— տգիտութիւն, gross ignorance;
— մարմին, weighty, heavy;
corpulent;
— անտառ, մօրուք, dense wood;
thick or bushy heard;
— քուն, deep sleep.
cf. Տխմարութիւն.
to thicken, to grow thick;
to grow hard;
to curdle, to coagulate, to clot;
to augment, to increase, to accumulate;
— ի մարմնի, to become incarnate;
թանձրացաւ սիրտ ժողովրդեանս, this people's heart is waxed gross;
թանձրանայր աղաղակն, the uproar increased;
the fear redoubled.
to roll, to tumble;
to wallow, to plunge in, to penetrate;
յերկիր —, to roll on the earth;
ընդ մոխիր, յաճիւն —, to get covered with ashes, with dust;
ընդ տիղմ —, to roll in the mud, to wallow in the mire;
— ի փափկութիւնս մարմնոյ, to give one's self up to sensual pleasures, to abandon one's self to, to plunge into;
առաջի —, — անկանիլ, — առաջի ուրուք, to prostrate one's self at the feet of, to implore;
— առ ինչ, to give one's self up to, to incline to, to bend towards.
door, entrance;
sluice;
— մեծ, portal;
— or — արքունի, the Ottoman or Sublime Port;
the Court;
դրան մարդիկ, the courtiers;
դրան երէց, almoner, chaplain;
արտաքին դրունք, porch, portico;
դրանց ի դուրս, դրանէ ի —, from door to door;
գրօք փակելովք, with closed doors;
դուրք դրանն, the street door, the gate, portal;
ի դուրս, out;
ի դուրս մերձեալ, եկեալ, հասեալ, impending, very near;
առ դուրս մահու, at death's door;
դրունք դժոխոց, the gates of Hell.
to go out, to go from the inside to the outside;
to ascend, to go to a higher place;
to be horn, to take rise, to be produced, to proceed, to emanate, to flow from, to derive;
to attain, to arrive;
to agree, to be proper and suitable;
to surmount, to surpass, to go beyond, to overflow, to advance;
to stray;
ելանէ արեգակն, the sun rises or begins to appear on the horizon;
— ի վեր or ի վերայ, to reascend;
to leap over, to cross;
to gush out;
— աքաղաղի ի վերայ մարւոյն, to tread the hen;
— ի վերայ մատակի, to cover a mare, a bitch;
— ի ցամաք, to disembark;
— յորջոյ, to dislodge;
— զմիմեամբք, to concur;
to surpass;
յոգւոց —, to sigh;
ի գլուխ, ի լրումն —, to be ended, finished;
—ի գենաց, ի կենցաղոյս, to make one's exit from this world, to depart this life, to die, to decease;
to become defunct;
— ի հիւանդութենէ, to recover;
— ընդ սուր, զէնս, to commit suicide, to run one's self through with a sword;
ի պխտիւ —, to exalt or raise one's self to honour;
— յանկողինս ուրուք, to commit adultery;
to seduce;
անմասն, դատարկ —, to have no part, to be excluded;
— զհետ ուրուք, to pursue, to give chase;
յաչաց —, to render one's self hateful or odious, to fall in disgrace;
— ըստ չափ, to pass beyond, to exceed;
— կուսին ըստ չափ, to pass the flower of her youth;
— ըստ ձեռն՝ ընդ իշխանութիւն ուրուք, to revolt, to rebel, to rise up against;
— ըստ քաղաքն, ըստ դուռն քաղաքին, to leave the city;
— ի նաւ, to embark;
— ի կառս, ի ձի, to mount in carriage, on horseback;
— ընդ առաջ, to meet, to go out to meet;
— ի պատերազմ, to go to battle;
ի յորս —, to go hunting;
— յանկողինս մահճաց, to go to bed;
ընդ հակառակս —, to oppose one's self to, to resist;
— ընդ ինչ, to occupy one's self, to dedicate one's self to;
ի չարեաց ի չարիս ելին, from one perverseness they passed to another;
յայլոց յայլ ճառս —, to pass from one subjeet of discourse to another;
ընդ գին —, to buy, to traffic;
— ի սիրտ, to think, to conceive an idea;
to hope;
զարդարիլ եւ ընդ ոսկի —, to clothe or adorn one's self with golden apparel;
— իմիք յայդ, to remain, to rest over for the next day;
— յաջողութեան գորղացն ի ձեռս ուրուք, to progress, to succeed, to promote an affair by another persons means;
օրհնեալ լիցիս դու յ— եւ ի մտանել քում, (blessed be thy going out and coming in), God be with you, good luck to you.
to corrupt, to spoil;
to vitiate, to destroy, to ruin, to undo, to efface;
to erase, to scratch out;
to disfigure;
to abolish, to abrogate, to annul, to cancel;
to disconcert, to put out of tune, to disorder;
to overthrow;
to waste;
to notch, to mar, to choke, to bruise;
to cross out;
— զկեանս ի ճշմարտութենէ, to deprive one's self of, to shut one's ears to the truth.
heaven;
heavens, the sky, the firmament;
paradise, dwelling of the blessed;
air, ether;
ելանել յերկինս, to ascend up into heaven;
յերկինս ամբառնալ, to raise to the skies;
կապուտակ —, the blue sky;
կամար երկնից, the arch or vault of heaven;
հուր, շանթ երկնից, the bolts of heaven;
ցասումն երկնից, the wrath of heaven;
—ք եւ երկիր, heaven and earth;
—ք! արդար —ք, heavens! good heavens! ջինջ՝ պարզ՝ անամպ ամպամած —, clear, serene, cloudless, cloudy sky;
հրեզէն —, the Empyrean.
cf. Երկնագումար.
celestial assembly;
cf. Երկնագումար.
celestial;
ethereal;
— մարմինք, celestial bodies, planets, etc.;
— բարկութիւն, the wrath of heaven.
to lay, to set, to put, to place;
to constitute, to found, to establish;
to apply;
— ի վերայ, to impose;
to put on;
— ընդ մէջ, to interpose;
վերստին —, to reinstate;
անուն —, to give a name, to name;
մարտ —, to make war;
պատիւ —, to honour, to show honour and respeet;
— զունկն, to obey;
— արծաթ ի շահ, to place money, to invest;
— գիրս, to compose books;
— ի սրտի, to think;
— առաջի, to propose;
— զանձն ի ձեռին, — զոգի ի բռին, to expose one's life;
to dedicate one's self;
— յապականութիւն, to to destroy;
մեզս —, վնաս ինչ or բազայս ի վերայ —, to blame;
to accuse, to impute;
— բանս, բան — ընդ ումեք, to agree, to come to an understanding;
to promise, to make an appointment;
վէրս —, վէրս ի վերայ —, to wound;
— ի դպրոց, to send to a hoarding-school;
— զոք ի նախատինս աղգաց, to make one the shame or laughing-stock of nations;
ի պահ —, to reserve, to put by;
խորհուրդ յանձին —, to take a resolution or decision;
պատուէր —, to give orders, to command;
— առ մինեանս, ընդդէմ մինեանց, to compare, to confront;
ընդդէմ բանս —, to speak against, to contradict, to oppose;
ձայն զկնի — ուրուք, to cry after some one, to call;
կեանս եւ մահ — ընդ ումեք, to agree to live or die together;
զգիշեր տիւ գնալ, to turn night into day;
քայլս —ի գնալ, to begin to walk;
եդից զքեզ յազգս, I will make thoe a father to nations;
եդից զքեզ յանապատ, I will turn thee into a desert;
սուր ի վերայ եդեալ կոտորել, to condemn to be shot (to put to the sword);
հանդստեան եւ գիւր կենաց — զանձն, to abandon ones self to dissipation;
դսրովանս թշնամանս, to outrage, to offend, to insult;
ասպատակ —, to ravage with troops;
արշաւանս —, to make inroads, to plunder;
երկիւղ մահու — ի վերայ, to threaten with death;
աղաղակ —, to cry;
աշխար —, to weep;
— առ իմիք, to add, to subjoin;
— զանձն ուրուք, to kill some one, to slay.
back, shoulders;
back, hind part;
aid, succour, assistance;
բարձրացաւ քան զամենայն ժողովուրդն թիկամբք չափ ի վեր, he was taller than all the people from the shoulders upward, (head and shoulders taller than all the people);
ձեռին ուրուք լինել ի վերայ թիկանց թշնամեաց իւրոց, to place ones hand on the necks of one's enemies;
to put one's enemy under, to subjate;
—նս դարձուցանել, to turn the back, to take to flight, to flee, cf. Արհամարհեմ, cf. Փախչիմ;
—նս տալ արեւելից, to turn to the west;
—նս առնել or —նս օգնականութեան առնել, to form an alliance, to enter into an alliance, to confide in, to recur to, to rely on;
զ—նս հաստ առնել, to strengthen one's self, to be reinforced;
ի —նս հասանել, կալ, իջանել, to fly to the rescue, to send aid or reinforcements, to give a helping hand;
դառնալ ի —նս or ի —նս կոյս, to turn back, to turn one's back, to fly;
ի —նս առաքել, to send back, away;
— նաւին, poop;
ի թիկանց, ի —նս or ի —նս կոյս, զթիկամբք, behind, from behind, backward.
number;
enumeration;
list, order, rank;
quantity;
era, epoch;
number of chapters (in a book);
—ք, arithmetic;
վերացեալ —, abstract number;
—ք or Գիրք Թուոց, Book of Numbers;
ոչ էր or ոչ գոյ նոցա —, բազում էին քան զ—, their multitude was innumerable;
թուով ամք, մարդիկ, few years;
few men, persons;
թուով են առաքինիք, virtuous people are rare;
ի թուոյ փախչել, to be innumerable, numberless;
անցուցանել ընդ —, ի — արկանել or — համարոյ առնել, to number, to count, to calculate;
to range, to set in order;
ի — արկանել զզօրս, — համարոյ առնել զօրաց, to review the troops;
ի — or ընդ — մտանել, ի — անկանել, to be of, or among the number;
կարգել ի — այլոց, to reckon or rank among;
կարգել զոք ի — սրբոց, to canonize, to number among the saints;
ի — ասել, to recite;
ի — գիտեմ, ուսեալ եմ, I know by heart, memory or rote;
— համարուց, — համարոյ ամենայնի, the detail;
the sum total;
cf. Ոսկեթիւ.
number.