cf. Խաժամուժ.
house of illfame.
that speaks confusedly or impurely, confused;
unchaste, impure.
idle talk, prating;
buffoonery, scurrility;
confused or impure language, barbarism;
obscene discourse.
mixed, confused, embroiled, complicated;
impure, obscene;
tie, bond, union;
copulation, pairing;
the rabble, the mob.
abusively;
improperly said.
cf. Միաբանակեաց.
to mix, to blend;
to confuse, to perplex, to embarrass, to confound;
to intrigue;
to disturb, to embroil;
to twist;
to couple or pair.
to be mixed, confused, confounded with;
to come to blows, to fight;
to be in communication with, to haunt, to frequent;
to have commerce
cf. Խառնակեաց.
licentious life, debauchery.
trodden by impure persons, profaned.
medley, confusion, disorder, chaos;
disturbance, perturbation, tumult;
profanation;
coition, copulation;
conjunction.
cf. Խառնակութիւն.
incredulous, unbelieving, impious;
vulgar;
cf. Խառնագնաց.
indistinctly, inarticulately;
not clearly audible, indistinct, confused;
— հնչել, to give an uncertain sound;
to utter confused cries;
— շշունջ, confused murmur.
resonance.
the mass, the common herd, the multitude, the rabble, the mob;
low, vulgar, plebeian;
— ամբոխ, the lower classes, the common people, the scum or dregs of the people, the vulgar.
cf. Խառնաղանճ.
siftings.
twistled, entangled.
cf. Խառնաման.
mixed, confused.
cf. Խառնամառն.
tumultuous;
with a disorderly rabble.
related indistinctly, confusedly, without method.
ill-used, ill-treated;
— առնեմ, to abuse, to misuse, to make a bad or ill use of.
goblet, cnp, howl;
banquet, feast;
crater;
recipient of the Word (Virgin Mary).
pronounced confusedly, indistinctly;
in a huddle, pell-mell.
embroiled, disordered, intricate, confused;
confusedly, disorderly, pell-mell.
to throw into disorder or confusion;
to embroil, to confuse, to perplex, to disturb.
confusion, disorder, disturbance, embroiling, perplexity.
cf. Խառնափնդորութիւն.
to thrash one's elf with the discipline, to scourge, to flagellate one'self.
scourging, flagellation, discipline.
to drive away with the whip.
wearing sack-cloth;
— լինել, to wear haircloth.
cf. Խարազնազգեաց.
lunar caustic, nitrate of silver;
caustic potash.
to conspire against, to attempt evil, to deceive;
to risk, to be exposed to danger.
traiterous, deceitful, fraudulent, knavish.
to become fair or flaxen.
dwelling in obscurity, obscure, gloomy;
devils, demons.
walking in the darkness.
cf. Խաւարիմ.
to bewed, to stoop, to grow crooked.
cf. Կամիմ.
cf. Կամն.
to be stubborn, obstinate, obdurate.
to be composed;
cf. Կամ.
cf. Անդորրանամ.
again, anew, afresh;
from or to the same place, in the same situation;
— դառնալ, to return;
— սկսանել, to recommence;
— ասել, to repeat or say over again;
cf. Անդէն.
wife's father, father-in-law;
— Լիբանանու or Լիբանաներ, Antilibanus.
invisible, vanished;
imperceptible, insensible;
—, յ—ս լինել, to vanish, to disappear, cf. Աներեւութանամ;
— լինելն, disappearance;
infinitive;
Աներեւոյթ, Յաներեւոյթս, աներեւութաբար, invisibly.
cf. Անզարդանամ.
cf. Անզգայանամ.
to be avaricious, niggard, to save sordidly;
to be sparing of, to hoard avariciously;
— զագահութիւն, to be given to covetousness;
— ի ժամանակն, to be sparing of one's time.
cf. Ազազանամ.
nation, people;
generation;
race;
gender;
kind, sort, quality;
sex, age, epoch;
century;
manner, way;
Գիրք —ազգաց, Book of Judges;
յագէ յազգ, from age to age, from generation to generation;
ազգ Հայոց, the Armenian nation;
Անգլիացի յազգէ, of the English nation, English;
Ամերիկացի եմ ազգաւ, I am American by birth;
— կանանց, the female sex, the fair sex, the woman kind;
— մարդկան, the human kind, humanity;
ազգով, with all the nation;
մի —, the same, the same manner, equally;
ազգք ազգք բանասիրութեան, the different kinds of literature;
ազգք եւ ազինք, all nations, all people.
wave, billow, surge, swell of the sea;
gray hairs, old age;
ծաղկիլ ալեաց, խոնարհիլ յալիս, to grow gray-haired, to get old;
ալիս յարուցանել, to agitate the waves;
հերձանել՝ պատառել գալիս, to cleave the waves.
taste;
appetite;
affection, will, inclination, willingness;
passion, sentiment;
ունել —, to be hungry;
to have a taste;
չունել — իմիք, to have a taste for nothing;
պակասութիւն ախորժակի, want of appetite;
ախորժակաւ ուտել, to eat with appetite;
շարժել՝ բանալ զախորժակ, to excite the appetite;
բառնալ զախորժակ, to take away the appetite;
ընտիր՝ կիրթ —, անկիրթ —, good, bad taste;
ըստ իմոյս ախորժակի, according to my taste.
eye;
sight, look;
bud, germ;
hope, expectation;
opinion, suspicion;
յականէ անուանէ, by name, specially, expressly;
յական թոթափել, in the twinkling of an eye, instantaneously;
— առնուլ, to show a respect of persons, to be partial, cf. Աչառեմ;
զակն արկանել, to cast eyes upon, cf. Անտեսեմ;
յակն արկանել, to show;
to review, to read;
ընդ ակամբ ակնարկել, to scowl;
— ունել, to hope, to expect, cf. Ակնկալեմ, cf. Յուսամ;
— յայտնի, — յանդիման, in presence of, visibly, openly;
— յանդիման առնել, to represent, to lay before;
առ ական դիպել to see by accident;
առ ականէ, ostentatiously;
յ— առնուլ, to have an eye to, to watch, to take care of;
—ի խոնարհ, quite confused, cf. Ակնկոր;
կորովաբիբ —, Argus-eyed, piercing eye;
— կառուցեալ հայել, to look fixedly;
տալ ակն, cf. Նայիմ, cf. Նկատեմ;
ակն դնել, cf. Ցանկամ;
ակն ածել, cf. Պատկառեմ, cf. Ակնառեմ, cf. Ամաչեմ, cf. Խնամեմ;
cf. Ակնածեմ.
spectacles;
spy-glass;
ակնագործ, spectacles-maker.
cf. Ահագնալուր.
wheel;
— մեքենայի, — of a machine;
— յեսանի, grindstone;
— խորտկաց, jack;
— տղայոց, gig;
— առաջակողման նաւին, capstern, capstan.
to fall;
to chance, to happen;
to descend, to flow;
to steal away, to slip away, to escape;
to fall to ruin, to decay, to be impaired, to decline, to fail;
to place one's self, to fix one's self, to belong, to have relation to;
to put down, to deposit;
to pass away;
— ընդ, to undergo;
to sink under;
— երեսաց, to be put out of countenance, to be abashed;
— զբանիւք, to hold a long discourse;
— յոք, to associate with (any one), to be intimate with, to confide in;
— ի միտս՝ զմտօք՝ ի սիրտ, to remember, to recall, cf. Յիշեմ;
— ի ճանապարհ՝ իչու՝ յուղի, to voyage, to travel, cf. Ուղեւորեմ;
— ի վերայ, to come upon unawares, to attack, to surprise;
— ի մտաց, to become made, to lose one's reason, cf. Խելագարիմ, cf. Յիմարանամ;
— ի կենաց, to die, to lose one's life;
— ի յուսոյ, to lose hope, to become desperate;
— ի վերայ երեսաց, to fall upon one's face, to prostrate;
— յոտս ուրուք, to throw one's self or fall at the feet of some one;
— ի ձեռս ուրուք, to fall in the bands or power of some one;
— ընդ ումէք՝ ընդ միմեանս՝ այր ընդ այր, to come to blows, to fight, to combat, to quarrel, to dispute;
— յիշխանութենէ, to lose one's authority, to fall from one's power.
cf. Անհնարին.
cf. Անախտ.
angle;
corner, nook;
— ճանապարհի, turning of the road;
բութ —, obtus-angled, obtus-angular;
սուր — acute-angled;
— հատանել, cf. Ական հատանել.
bed;
mattress;
nuptial couch;
— անպիտան, անարդ, truckle-bed;
խորշ անկողնոյ, alcove;
դնել յանկողնի, ննջեցուցանել, to put to bed;
գնալ յ—, ննջել, to go to bed;
փետրալից —, feather-bed;
յարդալից —, straw-bed;
—ս արկանել, to make a bed;
մտանել յ—, to go to bed;
յառնել յանկողնէ, to get up;
յարդարել զ—, to make the bed;
անկեալ դնել յանկողնի, to take to one's bed.
unpleasant, disagreeable, offensive;
disgustful;
— իմն օրինակաւ, disagreeably;
— լինել, to displease;
to disgust.
cf. Անհամանամ.
cf. Անհաւանական.
raillery, mockery, derision;
— կատականաց, ignominy, contempt;
— առնել, — եւ կատակ առնել, — կատականաց առնել, to jeer, to deride, to mock, to ridicule, to rail, to insult, to despise, to scorn;
— լինել, to be derided or a laughing-stock.
lasting a month, of a month's duration;
— մի ժամանակ, a month's time, space of a month.
daybreak, dawn, aurora;
day-light, morning;
ընդ այգն, ընդ այգս այգուն, այգուցն, at day-break, at the dawn of day, in the morning;
— լինել cf. Այգանամ;
յայգուէ մինչեւ յերեկոյ, from morning till night.
another, other;
different, unlike;
some;
—ով ճանապարհաւ, by another way;
—ով օրինակաւ, in another manner;
—ոք, another;
եւ ոչ — ոք, even another;
յայլմէ կողմանէ, another side, the other side;
— է ասել եւ — գործել, it is one thing to say, another to do;
եւ այլն, —ովքն հանդերձ, and so on;
— ընդ այլոյ, one for another, pellmell;
— յայլմէ լինել, to lose one's presence of mind, to be overcome by joy or fear;
ոչ — իւիք, in no other way;
— ընդ —ոյ ասել, to say equivocally, ambiguously.
cf. Այլաբանաբար.
person;
hypostasis, personality;
creature, being;
soul;
mind;
heart;
myself, thyself, himself;
անձամբ, personally;
անձամբ անձին, by one's self, personally;
զանձամբ դառնալ, to turn back;
զանձամբ արկանել, to put on, յանձին բերել, to imitate;
յանձին ունել, to accept, to approve;
չառնուլ յ—, to refuse, to deny;
սիրէ նա զ— իւր, he loves himself;
վասն անձին եւեթ տամ պատասխանի, I only answer for myself;
երգնում յ— իմ, թէ այդ այդպէս է, on my soul, it is so;
զգաստանալ յանձին, to revive, to recover one's senses;
փոյթ ունի նա վասն անձին, he takes care of himself;
անձին առնել, to commit suicide;
եռն յանձին հարկանել, to boast of, to flatter one's self, to prick one's self;
յ— առնել, to recommend, to confide;
յ— լինել, to commend one's self, to have confidence in, to confide in, to be committed.
cf. Զազրանամ.
passionate, desperate, furious, turbulent;
grievous;
—, — գնաբար, abruptly, turbulently, angrily.
cf. Օրինազանցութիւն.
to adorn or bedeck one's self;
յարեաւզարդարեցաւ զարդու իւրով ըստ զարդու կանանց, she arose and arrayed herself in all her woman's attire;
— փետրովք սիրամարգի, to deck one's self in borrowed feathers.
to hit, to strike;
— զգետնի, cf. Գետին;
— նաւուն ի վէմն, to collide, to strike against a rock.
horror, terror, fright, fear, agony, trouble;
ի զարհուրանաց գիշերոյ, because of fear in the night.
cf. Զարմացումն;
wonder, miracle;
cf. Զարմ;
զարմանալ —ս, —ս առնել or համարիլ, ընդ —ս գալ, to be astonished or amazed, to be struck with admiration, to wonder, to marvel;
ի զարմանս ածել՝ կացուցանել, to astonish, to amaze;
ի զարմանս ըմբռնել, to strike with amazement;
որպիսի՛ — կալան զիս մինչ ..., what was my surprise when...;
— կալան զամենեսին, they were all amazed;
զի՞նչ — իցեն, what is there astonishing in that ? — են, it is wonderful, strange, surprising;
չեն ինչ —, ոչինչ են —, there is nothing wonderful in that;
no wonder, no marvel.
admiration, astonishment, surprise;
enchantment, stupefaction, stupor;
ecstasy;
wonder;
ի զարմացման լինել, to be wrapped in wonder;
ի — գալ, to be in raptures;
— էառ զիս, I was struck with wonder, I was surprised;
զարմացաւ Իսահակ — մեծ յոյժ, Isaac wondered exceedingly;
զարմացայ տեսեալ զնա — մեծ, I wondered with great admiration.
misled, led astray;
anomalous, heteroclitical;
— անկանիմ գնամ, cf. Զարտուղիմ;
— հանեմ, cf. Զարտուղեցուցանեմ.
cf. Զբօսանամ.
recovery of senses, return to sense, amendment;
wisdom, prudence;
sobriety, chastity;
watchfulness, watching;
զգաստութեամբ, soberly;
— ի կերակուրս, abstemiousness;
— մըտաց, readiness of wit, presence of mind;
դառնալ, գալ ի —, to recover one's self, or one's wits, to come to one's self again;
to be cured (of), weaned (from);
ածել ի —, cf. Զգաստացուցանեմ.
to clothe, to dress one's self, to put on one's back, to put on, to wear, to put on clothes;
— հանդերձ սգոյ, to put on mourning;
— հանդերձս ուրախութեան, to put on garments of gladness;
մի զգեցցի այր զգեստ կանացի, man shall not put on the garments of woman;
բարւոք զգենու, he dresses well, with taste;
մարմին —, to incarnate, to take on himself human nature;
— զարգարութիւն, to clothe one's self with justice;
to do good works;
փառս եւ պատիւ —, to clothe one's self with glory and honour;
զօրութիւն —, to clothe one's self with strength, to gather strength;
— զպատկեր ուրուք, to assume the appearance of another person, to resemble;
զգենում բանին զմարմին, cf. Մարմնանամ, cf. Մարդանամ.
dress, robe, garment, clothes;
— յօրինել ումեք, to dress, to make a dress for one;
— ամենօրեայ, every day clothes;
— հարսանեաց, wedding garb;
— այրութեան, widows weeds;
սեաւ —ք, dress coat;
պաշտօնական —, regimentals;
հասարակաց —ուք, in plain or private clothes;
— աւազանին, baptismal grace;
ծառայական —, towel, napkin;
— ստին, boot, shoe;
մերկ ի —ուց, undressed, disrobed, naked;
դարան —ուց, clothes-press.
to fling down, to throw on the ground, to beat down, to overturn;
զգետնեաց զնա դեւն ի միջի անդ, the devil had thrown him in the midst.
sly, circurnspect, considerate, guarded, wary;
sure, safe, secure;
զգուշ լինել կալ, cf. Զգուշանամ;
ի զգուշի առնել, cf. Զգուշացուցանեմ;
— վայր, place of safety.
sliness, precaution, circumspection, consideration, guard, watch, attention, measure, constraint, preservation, management, heed, admonition, defence;
discretion;
exactitude, accuracy, punctuality;
foresight;
reserve;
diet;
sobriety;
դնել ի զգուշութեան, to heed, to assure;
դնել ծովու —, to set a bar to the sea, to put a dyke;
— տալ, to prohibit, to forbid;
— ի կերակրոց, diet, regime;
յառաջատես —, foresight;
— եղեալ նմա՝ զոր նայն խոկայր, he having divined his thoughts;
զգուշութեամբ, cf. Զգուշաբար.
intemperate, lewd, debauched, luxurious, dissolute, spoiled;
slippery, lubricous, inconstant, voluble;
frail, weak;
—ք են ճանապարհք նորա, his ways are dissolute.
to shed, to pour out, to spill;
to fill up;
— ումեք, (յօք) զվարդապետութիւն, to preach redundantly, to be verbose;
բազում ծաղր զեղեալ հեղուլ, to laugh immoderately;
զեղուին զնովաւ զամենայն ամբոխն, the people crowded around him.
regret, compunction, penitence;
remorse;
repentant, contrite;
— լինել մտաց ուրուք, to scruple;
to have qualms of conscience, to be smitten with remorse;
— լինել ումեք, — ապաշաւ անկանիլ ի միտս, զղջի ունել զոք, ի — գալ, հարկանիլ, ի — ապաշաւանաց գալ, ընդունել, to repent, to afflict one's conscience;
ի — ածել, — բերել, to cause to repent, to reform;
որպիսի՜ — կալցի զմեզ, how we shall repent!
cf. Գագաթնակէտ.