Շնչաւոր

adj. s.

ψυχικός ad animum vel animam pertinens, animalis, vivens, vitalis, sensibilis, carnalis, indulgens carni ἑμπνέον inspirans, respirans, animale ἕμψυχος, ἑμψυχούμενος animatus, anima praeditus πνευματικός spiritualis. cf. ՇՆՉԱԿԱՆ՝ ըստ ամենայն առման. որպէս Ունօղ զշունչ զգայական կամ անբանական. զգայուն. կենդանի, բանաւոր կամ անբան. մարմնեղէն, եւ մարմնասէր.

Մարմին շնչաւոր։ մարդ շնչաւոր։ Երկրաւոր շնչաւոր եւ դիւական։ Շնչաւորք՝ որ զոգին ոչ ունիցին.եւ այլն։

Սատակեցի զամենայն շնչաւոր՝ որ ի նմա։ Կոտորեցին ի նմա զամենայն շնչաւոր. եւ ոչ մնաց ի նմա շնչաւոր։ Մի՛ ապրեցուցանիցէք ի նոցանէ զամենայն շնչաւոր։ ոչ թողոյր զամենայն շնչաւոր տանն յերոբովամայ (յն. շունչ). եւ այլն։

Շնչաւորք կոչին մարդիկ եւ անասունք, գազանք եւ թռչունք. զի ամենայն որ թոք ունի, եւ տուրեւառ օդոյ, նա կոչի շնչաւոր. (Շ. բարձր.։)

Ի նմին յամառութեան կան՝ զամենայն ինչ կենդանի եւ շնչաւոր համարելով։ Եդ կրօնս պիթագորաս զշնչաւորաց միս չճաշակել։ Ամենայն արարածոց՝ շնչաւորաց եւ անշնչից. (Եզնիկ.։)

Մանիքեցիք ասեն, թէ շնչաւոր իցէ երկիր. (Վեցօր. ՟Ը։)

ՇՆՉԱՒՈՐ. Ունակ բանական հոգւոյ. հոգիաւոր. որ եւ ասի ՀՈԳԵՒՈՐ, եւ ԱՆՁՆԱՒՈՐ.

Կարասցես նուիրիլ աստուծոյ, եւ օրինակ իմն՝ տաճար շնչաւոր լինել հօրն. (Փիլ. ել. ՟Բ. 51։)

առաքեալքն դիրք եւ օրէնք շնչաւորք լեալ շնորհօք. (Ոսկ. մ. ՟Ա. 1։)

Մարիամ դրախտ շնչաւոր, եւ աստուածաբոյս մարմինն ի մէջ նորա. (Պետր. սիւն.։)

առաքեցաւ գաբրիէլ առ շնչաւոր արքայարանն թագաւորին հրեշտակաց։ Ե՛րթ առ կոյսն մարիամ, գնա՛ առ շնչաւոր քաղաքն. ե՛րթ առ բանաւոր դրախտն իմ. (Ոսկ. յաւետիս.։)

Փչէ զկենդանութիւն յամենայն մարմինս, եւ ինքն առեալ մարմին շնչաւորի մարդկային ազգէ. (Եփր. ծն.։)

ՇՆՉԱՒՈՐ. որպէս Շնչողական, փչողական.

Երաժշտականութիւն. ի ձեռն որոյ ամենայն պատկանաւորն նուագ ձայնի կենդանեաց, եւ շնչաւոր գործեաց կազմին հնարիւք հանճարոյ. (Փիլ. լին. ՟Գ. 3։)