fire;
fire, heat, spirit, ardour;
passion, love, flame;
fiery, igneous;
—ն անշէջ, hell, hellfire;
շրջմոլիկ —, night-fire, Will-o' the wisp, Jack-o' lantern, ignis fatuus;
— արկանել, վառել, to set on fire, to light, to kindle, to make a fire;
— հարկանել, արկանել, տալ, հրով or —բ դատել, to set fire to, to burn, to set on fire, to inflame;
ի — եւ ի սուր սպառել, մաշել զամենայն, to put every thing to fire and sword, to destroy by burning;
to chastise with fire and sword, to punish severely;
ի — այրիլ, տոչորիլ, to be burnt, consumed by fire;
իւղ արկանել զհրով, to add fuel to the flames;
— առնուլ, to catch or take fire, to fire or blaze up;
չառնուլ —, to miss fire;
— վարեալ բորբոքէր ի գաղղիա, all France was on fire, all in a blaze;
ի — ! ի — ! հարաւ զտանէ, fire ! fire ! the house is on fire !
առ սէր քո տայր զինքն or մատնէր զանձն եւ ի —, he would go through fire and water for your sake.
πῦρ ignis. (լծ. քաղդ. նուր. պ. նար. յն. փիռ. իսկ լտ. ո՛ւրօ. այլրել)
Նրբագոյնն եւ թեթեւագոյնն ի չորից տարերաց՝ այրեցօղ եւ լուսատու. եւ ամենայն նիւթ հրացեալ. կրակ. խարոյկ. ջահ. բոց։ Նմանութեամբ՝ Վառեալ սէր, բարկութիւն, ցանկութիւն, տենդ, եւ այլն.
Ճառագայթք հրոյ։ Ծծումբ եւ հուր։ Բոցոյ հրոյ։ Հնոց հրոյ։ Վառեալ էր հրով, եւ ոչ այրէր մորենին։ Խորովեալ հրով։ Ի հուրն անշէջ.եւ այլն։
Իսկ (՟Ա. Թագ. 28.)
Ետու տան հօր քոյ զամենայն զառ ի հրոյն որդւոցն իսրայէլի ի կերակուր. այսինքն զզոհս եփեալս։
Ամենայն ոք հուրբ յաղեսցի. (Ագաթ.։)
Հուր տապախառն տենդոյ վառեալ տոչորէր ի նմա. (Եւս. պտմ. ՟Ա. 8։)
Հուր սիրոյ կենարարին բորբոքեցաւ, եւ այլն. (Շար.։)
Այնպէս սաստիկ հուրն քրիստոսի. այսպէս ի վեր քան զբնութիւնն առնէ զյօժարութիւնն. (Ոսկ. եփես.։)
ՀՈՒՐ. ա. իբր Հրեղէն.
Եղիա ի հուր կառս ելեալ։ Հեռի լիցուք ի հուր բոց գետոյ անտի. (Ոսկ. յհ. ՟Ա. 11։)
ՀՈՒՐ ՀԱՐԿԱՆԵԼ. ՀՈՒՐ ԱՐԿԱՆԵԼ. ՀՈՒՐ ՎԱՌԵԼ. ՀՈՒՐ ԴԱՏԵԼ. καίω πῦρ, ἑπυρίζω, ἑκκαίω incendo, comburo. Հուր վառել, բորբոքել, հրձիգ առնել. կիզուլ. այրել. տոչորել. կրակ ձգել, վառել, էրել.
Արկցէ հուր ի տուն աստուածոց նոցա, եւ այրեսցէ զնոսա. (Երեմ. ՟Խ՟Գ. 12. որպէս եւ ՟Խ՟Թ. 27. հուր վառել. եւ Ես. ՟Ծ. 11, հուրբ վառեալ։)
Հուր արկանել սկսան ի բանակի անդ (այսինքն կրակ վառել). (՟Ա. Մակ. ՟Դ. 20։)
Հուր հարեալ զնովաւ։ Հուր հարին զքաղաքէ։ Ես հարից զքէն հուր. (Առակ. ՟Ի՟Թ. 1. եւ 8։ Եզեկ. ՟Ի. 47։)
Զայն տաճար հրով դատեցայց. (՟Ա. Մակ. ՟Է. 35։)
Զփայտակերան հրով դատել. (՟Գ. Մակ. ՟Ե. 23։)