Անխիղճ

adj.

ԱՆԽԻՂՃ որ գրի՝ եւ ԱՆԽԵՂՃ Ուր չիք խիղճ ստգտանաց, կամ խիճ՝ որ տացէ գթել մտաց. անստգիւտ. անարատ. անկեղծ. ողջամիտ. ἁπρόσκοπος. inoffensus, ἁνυπόκριτος, non simulatus, ἁδιάκριτος, non dijudicatus եւ այլն. խղճմտանքը մաքուր.

Անխիղճ միտս ունել առ Աստուած։ Զանխիղճ հաւատսն։ Անխիղճ, առանց կեղծաւորութեան. (Գծ. ՟Ի՟Դ. 76։ ՟Բ. Տիմ. ՟Ա. 5։ Յկ. ՟Գ. 7։)

Անխիղճ մտօք զայն ճանապարհն երթայցէ. (Ոսկ. ես.։)

Անխիղճ մտացն ուրախութեամբն. (Մանդ. ՟Ժ՟Ը։)

Անբամբաս յաշխարհէ, եւ անխիղճ յանձնէ. (Մաշտ.։)

Անխիղճ եւ անպատճառ իցեն առ հեռաւորս եւ առ մերձաւորս. (Յճխ. ՟Ժ՟Է։)

Անխիղճ են յամենայն եկեղեցիս Աստուծոյ (չորք Աւետարանքն). (Եւս. պտմ.։)

Անխիղճ ձեռօք մերձեսցին ի մարմինն Քրիստոսի. (Կլիմաք.։)

adv.

Առանց ունելոյ զխիղճ. յն. բարի խղճիւ.

Անխեղճ եւ բարի կամօք հաստատիցիմք. (Բրս. հց.։)

Նստան յիւրաքանչիւր տեղիս անխիղճ, մինչ զի բժշկեցան. (Եփր. յես.։)

իբր անտխեղծ.

Ծնցի մարմին անխիղճ (կամ անխեղճ), անաղտ. (Նար. երգ.։)

Մայր քո՝ որ ծնաւ մարմին անխիղճ։ Մարմին անխեղճ։ Անխիղճ էր մայրն անարատ. (Վրդն. երգ.։)

որպէս ոչ խղճելի. խղճմտանք չընելու.

Այնուհետեւ անխիղճ են իրքն. (Կանոն.։)

Ի հարցմանս խղճի եւ անխղճի. (Մխ. դտ.։)

ԱՆԽԵՂՃ. Ոյր չիք խիղճ մտաց. որ ոչն խղճէ. արհամարհոտ. անզգոյշ. անգութ. խղճմտանք չունեցօղ. ինսաֆսըզ.

Կայէն սպան զեղբայրն անխեղճ եւ անողորմ սրտիւ. (Երզն. խր.։)

Անխոստովանութեանն անխղճի (ընդդէմ կարգել) խոստովանութիւն խղճիւ մտացն. (Յճխ. ՟Ժ՟Թ։)

Զաշակերտսն ցուցանէ անխիղճս եւ յիմարամիտս. (Ոսկ. ՟ա. կոր.։)