universal, general, common;
—ք, or — տիեզերք, the universe, the whole world, or earth;
— առնել, to generalize;
everywhere;
in general.
ԸՆԴ ՀԱՆՈՒՐ. ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ. καθόλου, ὄπου in universum, ubique գրի եւ ԸՆԹԱՆՈՒՐ, ԸՆԹՀԱՆՈՒՐ. Ընդ համօրէն տեղիս. յամենայն ուրեք. ընդ բնաւս. ընդ տիեզերս. առ հասարակ. ամմէն տեղ, ամմէն կողմ.
Ընդհանուր արշաւեն, ընդ բնաւս սլանան. (Եզնիկ.։)
Զամենեսեան ընդհանուր՝ յորդէգրութիւն կենաց կոչելով. (Ժմ.։)
Ընթանուր ի մի վայր բովանդակիչ անուամբք զաղտեղութիւնս նոցա բամբասեաց. (Բրս. կանոն.։)
Ընդհանուր ծաւալեցաւ ծագումն լուսոյ։ Ընդհանուր քարոզեցին զբանն մարմին եղեալ. (Շար.։)
Ընդհանուր քարոզեցին զբանդ կենաց ընդ տիեզերս։ Եւ զլոյս գիտութեան ընդհանուր յերկիր ծաւալեցին. լինի մ. եւ ա։
ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ, նրի, ից, կամ նրոյ, ոց, նուրբ, նուրց, նուրբք. ա. ὀ, ἠ, τὸ καθόλου, καθολικός universalis Հանրական. սեռական. տիեզերական. հասարակաց. բոլորական. բոլոր. համօրէն. ամենայն.
Աղաղակեմք ի յընդհանուր ամենայն արարածոց տեսակս՝ ասելով, օրհնեցէ՛ք ամենայն գործք Տեառն զտէր. (Յհ. իմ. ատ.։)
Որ քարոզդ էք ընդհանուր տիեզերաց։ Արբուցանելով քառավտակ բղխմամբ զընդհանուր տիեզերս. (Շար.։)
Ըստ տրամաբանից՝ որպէս Հակադրեալ մասնաւորի.
Երկդիմի է խոհականութեան տեսակ. է՛ որ ընդհանուր, եւ է՛ որ մասնաւոր։ Եղիցին իմաստուն մասունքն ցսոցայց եւ յանդիմանութիւն ընդհանրին։ Ընդհանրի իմն հասումն ըմբռնման. (Փիլ.։)
Սոկրատէս ոչ կարէ զընդհանուր սպիտակն ընդունել. սակայն մտօք զբանն ընդհանուր սպիտակին կարէ ընդունել։ Սահման եւ սահմանադրութիւն ընդհանուրբն եւ մասնականաւն զանազանին ի միմեանց. (Սահմ. ՟Ա. ՟Գ։)
Ընդհանուր է՝ մի թուով ըստ տեսակի՝ ի բազմաց ընկալեալ. (Անյաղթ պորփ.։)
Ասէ Պորփիւրոս ի գիրս ընդհանրից. (Մխ. ապար.։)