Your research : 3 Results for ե

Entries' title containing ե : 10000 Results

Բերանալիր

adv.

with the mouth full.


Բերանալոյծ

adj.

that says whatever comes uppermost;
not fasting;
gluttonous.


Բերանալուծութիւն, ութեան

s.

too great a freedom of speech;
gluttony;
state of a person who is not fasting.


Բերանակալ

s.

lid;
cork.


Բերանակապ, ի

s.

bit, bridle, gag;

adj.

with the mouth shut, dumb, speechless;
— լինել, to become dumb.


Բերանանամ, ացայ

vn.

to form itself a mouth, to open, to flow away, to stream.


Բերանացաւ

adj.

that has a pain in the mouth;

s.

sore mouth.


Բերանացի

adv.

with the mouth.


Բերանացուցանեմ, ուցի

va.

to make a mouth, an aperture, to open.


Բերդ, ից, աց

s.

fortress, castle.


Բերդակալ, աց

s.

governor of a castle, commander of a fortress, castellan;
—ք, garrison.


Բերդակալք

pl. s.

guard of a fortress, garrison.


Բերգակալեանք

s.

cf. Բերդակալք.


Բերդամարտութիւն, ութեան

s.

war against a fortress.


Բերդամէջ, միջի

s.

the interior or centre of a fortress.


Բերդապահ

cf. Բերդակալ.


Բերդարգել

adj.

imprisoned in a fortress.


Բերդեան

pl. s.

fortresses, castles;
garrison.


Բերեմ, րի

va.

to carry, to bring, to bear;
to produce;
to conduct, to lead back, to drag along;
to provoke;
to refer;
to render;
to suffer, to support;
— զնմանութիւն, to imitate;
to resemble, to be like;
յինքեանս — զկեղծիս, to feign, to dissimulate, to pretend;
— ընդ միոյ երեսուն, to give thirty for one;
— զվճիռ, to give sentence;
— զլռութիւն, to be silent, to hold ones tongue;
ոչ բերէ ատել կարդ բանիս, the order of mine discourse does not permit me to say;
— ատելութիւն ընդ ումեք, to hate, to dislike some one;
նախանձ — ընդ ումեք, to envy some one;
— սրամտութիւն ընդ ումեք, to be angry with some one;
to be offended;
ի գործ —, to make use of;
խորհուրդ — ընդ ումեք, to consult, to take counsel with some one;
ոգի —, to strengthen one's self, to become strong;
ոչ — զփառս ուրուք, to envy the glory of some one;
ի համար, ի հաշիւ, to count, to enumerate, cf. Համարեմ, cf. Հաշուեմ;
տալ —, to cause to be conveyed, to despatch;
ի միտս, ի յուշ —, to remember;
օտարացուցիչս իմն բերես ի լսելիս մեր, you tell us strange things.


Բերիմ, բերայ

vp.

to go;
to carry or to bear ones self;
to be inclined, to lean;
to behave one's self, to act;
զի՞նչ օգուտ յայնմանէ բերցի, what advantage will result from it ? — ի վերայ ջրոց, to walk on the waters;
ընդ երկիր —, to travel, to voyage;
to be busy with mundane things;
առ երկրաւ —, to travel round the world;
to shed on the earth;
անխտիր ընդ մեզս —, to be given up to sin;
այսր անդր — or բերեալ լինել, to go here and there;
to be taken hither and thither;
շուրջ — զօրինօք Աստուծոյ, to observe the laws of God;
— ի կործանումն, ի վայր, to fall into ruin, to fall down;
ի նախանձ or նախանձու —, to envy, to covet;
ի բարկութիւն orբարկութեամբ —, to get angry;
ընդ քիրտն —, to sweat, to perspire;
եւ այլ որ ընդ սոքօք բերին, եւ որ զկնի բերին ասացեալքն, and so on for the rest, as follows.


Բերկրալի

adj.

joyful, delicious, delightful, pleasant, diverting, delectable;
content, cheerful.


Բերկրալիր

cf. Բերկրալի.


Բերկրալից

cf. Բերկրալի.


Բերկրական

cf. Բերկրալի.


Բերկրամիտ

adj.

joyful, cheerful.


Բերկրանոց

s.

belveder, stage.


Բերկրանք, նաց

pl. s.

joy, mirth, pleasure, content, delight;

adv.

բերկրանօք, deliciously.


Բերկրապատար

adj.

joyful joyous, cheerful.


Բերկրարար

adj.

gay, joyful, that gives joy, delightful, pleasant.


Բերկրեմ, եցի

va.

to rejoice, to give joy, to recreate, to divert, to delight, to enliven, to please.


Բերկրեցուցանեմ, ուցի

va.

cf. Բերկրեմ.


Բերկրիմ, եցայ

vn.

to rejoice, to be delighted, pleased.


Բերկրութիւն, ութեան

s.

joy, mirth, contentment, pleasure, delight, gaiety, agree-ableness, satisfaction, complaisance, mildness.


Բերումն, ման

s.

portage, carriage;
exigence;
tendency;
proneness, propension, inclination;
fertility.


Բերրի

adj.

fruitful, fertile.


Բեւեկն, ի

s.

turpentine.


Բեւեկնի, նւոյ

s.

turpentine-tree;
juniper-tree;
բեւեկնոյ խիժ orկռէզ, colophony, rosin.


Բեւեռ, աց

s.

nail;
pole;
դարբնոց բեւեռաց, nail-trade;
բեւեռօք հաստատել, to nail;
հանել զբեւեռն, to unnail;
բեւեռով զ— թափել, one ill chases another;
(diamond cut diamond).


Բեւեռագործ

s.

nailer, nail-maker.


Բեւեռագործութիւն, ութեան

s.

nailery.


Բեւեռակապ

adj.

nailed, fastened with nails.


Բեւեռապինդ

cf. Բեւեռակապ.


Բեւեռաձեւ

adj.

cuneiform.


Բեւեռեմ, եցի

va.

to nail, to nail up, to fasten with nails.


Բեք

adj.

rich, potent;

int.

o! oh!


Բզզեմ, եցի

vn.

cf. Բզզամ.


Բէեղզեբուղ

s.

Beelzebub;
satan, devil.


Բեշկի մշկոյ

cf. Բէշկ մշկոյ.


Բթացուցանեմ, ուցի

va.

to blunt, to make less sharp or piercing, to take off the point, to rust;
to stupify, to make stupid or heavy.


Բթեմ, եցի

va.

cf. Բթացուցանեմ.


Definitions containing the research ե : 3419 Results

Կիրճ, կրճից, աց

s.

pass, defile, narrow passage;
straits, channel;
neck, isthmus;
առնուլ, ունել զ—ս, to hold or defend a pass, to be master of the communications, to hold the roads, to close the passage.


Կիրք, կրից

s.

passions;
movement of the soul, emotion, sentiment, feeling;
animal passions, sensuality, vice;
suffering, pain, torment;
accident;
attributes, properties;
— լուսնի, phases of the moon;
յոյզ կրից, transports, fits of passion;
զաչացու՝ խօլական՝ նորածին՝ մոլեգին —, blind, extravagant, furious, outrageous passion;
յուզել զկիրս, to stir up, to provoke or excite the passions;
գգուել զկիրս, to flatter, to soothe one's passions;
անձնամատն լինել ի կիրս իւր, to give oneself up, to abandon oneself to one's passions, to indulge, to let loose, to gratify one's passions;
ի դժուարին կիրս գտանել, to find oneself in a painful, embarrassing or awkward position;
նուաճել զկիրս, to rule, to subjugate or control one's passions, to bring one's passions under subjection.


Կից

adj.

united, joined, conjoined, connected, annexed;
contiguous, adherent, adhesive, sticking;
adjoining, abutting, lying close to;

adv.

conjointly, together, at the same time;
— ընթանալ, to run together;
to concur with, to cooperate;
to compete;
— լինել, to be annexed;


Կիցք

s.

joint, conjunction, union;
kick, kicking;
— բանից, composition, texture;
— ճանապարհի, place where four roads meet or cross, cross-road or cross-street;
— անդրեաց, group of statuary;
կիցս արձակել՝ ընկենուլ, to kick, to fling out or kiok up the heels.


Կծիկ, կծկի or կծկան

s.

clew of yarn, ball of thread;

adj.

wound in a ball, squat, clustered, crouching;
պատել ի —ն, to wind up, to wind into balls or skeins;
— կալ, to crouch, to squat;
to sit on one's heels;
to creep.


Կծուակիծ

adj.

biting, sharp, acute, caustic, poignant;
— առնել, to burn, to scorch;
to pain, to torture.


Կկոցիմ, ցեցայ

vn.

to grow hollow, to sink in;
կկոցեալ աչք, hollow, sunken eyes;
ի դուրս կկոցեալ աչք, startingeyes.


Կղկղաթ լինիմ

sv.

cf. Կղկաթեմ.


Կղկղամ

vn.

cf. Կղկաթեմ.


Կղկղանք, նաց

s.

excrements, evacuation, ordure;

fig.

scum;
waste, loss;
— հրահալեաց, scoria, dross, slag.


Կճղակաբաժին, ժնի

cf. Թաթահերձ.


Կճղակաբաշխ, ից

cf. Թաթահերձ.


Կնդրուկ, դրկաց

s.

olibanum, frankincense;
benzoin;
երեւելի, pure —.


Կնիք, նքոց

s.

seal;
signet;
stamp, impression ot a seal;
signature;
mark, figure, sign, character;
proof, witness;
confirmation, sentence;
sign of the cross;
baptism;
— Հօր, the only Begotten Son;
— — անմահութեան, the seal or stamp of immortality;
անփակ —, flying seal;
— կուսութեան, maidenhead, hymen;
— դրամոյ, die, stamp;
— բանից, conclusion, end;
— հարկանել, to affix one's seal to, to seal;
լուծանել՝ քակել զ—, to unseal, to break the seal;
— տալ, to baptize;
to seal up, to terminate, to finish;
— առնուլ to receive baptism, to be baptized;
առնուլ զոք ի կնքոյ, to stand godfather or godmother to;
— բանիս, after all, in fine, in short, in a word;
— դնել բանից, to wind up a speech, to conclude a discourse.

mus.

tone, sound.


Կնճիռն, ճռան

s.

knot, tie;
pucker, wrinkle;
frowning, frown;
embarrassment, entanglement, complication, intrigue, scrape, difficulty, hinderance, hitch;
— ծնանել յերեսս, to contract or knit one's brows, to frown;
to look gruff, to put on a surly look;
to turn up one's nose, to make wry faces;
հատանել՝ բառնալ զ—, to decide a question, to solve or set at rest a disputed point;
— կտաւոյ, plaits, folds;
— խաղողոյ, husks of pressed grapes;
cf. Կոխած.


Կնութիւն, ութեան

s.

female sex;
womanhood;
marriage, matrimony;
լինել ումեք կնութեան, to marry, to wed a husband;
առնուլ կնութեան ou ի —, to take to wife, to espouse, to take in marriage;
տալ ումեք զդուստր իւր կնութեան, to give one's daughter in marriage.


Կնքահայր, հօր

s.

godfather, sponsor;
— լինել, to stand godfather.


Կնքամայր, մօր

s.

godmother, sponsor;
— լինել, to stand -.


Կնքիմ, եցայ

vn.

to be sealed, concludes, baptized;
կնքեցաւ ուխտ հաշտութեան ընդ, peace was made between.


Կշիռ, կշռոց

s.

balance;
steel-yard, weighing machine;
weight, heaviness, ponder-ousness;
equilibrium, poise;
equivalent, equal value, counterpoise;
proportion;
parallel, comparison, likening;
trial examination, ponderation, judgment;

adj.

equal, just, tantamount, equivalent, proportional;

adv.

equally, justly, exactly, proportionately;
perpendicularly, directly over, vertically;
ծանրոցք կշռոյ, counterpoise, the weights of a steel-yard or beam;
— դահեկանաց, money-scales;
— անօթոց, tare, tare & tret;
— հաւասարութեան, equilibrium, counterpoise;
— տեսակարար, յարաբերական, բացարձակ, specific, relative, absolute weight;
— քաղաքական, balance of power;
— տաղաչափական, the scan or measure of verses, prosody;
— գտակաւ, exactly, precisely;
— վերուստ ի վայր, in equilibrium;
perpendicularly, vertically;
կշռով, by weight;
զնոյն կշռով, as much, equally, of like measure or weight;
պաշտօնեայ կարգեալ յուղղութիւն կշռոց, officer appointed to mark weights & measures;
սահմանել զ—ս, to stamp with the public mark;
— արդար, correct balance, scales;
just weight;
— նենգութեան, false weight;
— ստութեան առնել, to falsify weights or scales;
զմէտ կշռոյն անայլայլակ ունել, to hold the balance evenly;
to counter-balance, to counter-poise, to counter-vail, to equipoise, to equilibrate;
դնել ինչ ի — ոսկւոյ, to pay exceedingly dear for, or at an extravagant rate;
դնել զգլուխ իւր ի կշիռս, to risk oneself, to incur danger, to run into jeopardy, to expose oneself to death, to carry one's life in ones hand, to encounter danger or death;
ի — մտանել, to be weighed, carefully pondered or considered;
ի — դնել զոք ընդ ումեք, ի — ընդ միմեանս արկանել, to compare with;
ի — բերեալ համեմատել, ի — համեմատութեան բերել ընդ ումե, to be compared with, to compare oneself with;
զ—ն ընդունել, առնուլ անդրէն զ—ն, to receive the equivalent, or in exchange;
կորուսանել զ— կայից, to lose the balance or equilibrium;
— հաշուի, balance, balance-sheet;
առնել զ— հաշիւ, to strike the balance;
— առնել զհաշիւ, to balance or settle an account;

ast.

Libra, the Balance.


Կշռութիւն, ութեան

s.

weight, heaviness, weighing;

fig.

examination, judgment, consideration;
proportion, equality;
comparison;

ast.

Libration;
մէտ կշռութեան, equilibrium.


Կշտապինդ

adj.

glutted, surfeited, very much satiated;

adv.

to satiety;
— վայելել՝ ուտել, to eat one's belly full, to eat ones fill, to cram oneself.


Կոխ

s.

trampling or stamping upon;

adj.

trampled upon, trodden underfoot;
— ճանապարհ, beaten or frequented track, public road;
տալ ի —, to give to be trampled on, to cause to tread on;
երկինք չեւ էին —, no one had as yet entered heaven.


Կոխան

cf. Կոխ.

adj. s.

— առնել, դնել, to tread, to tread upon, to trample or tread under foot;
— լինել, կալ, to be trodden, trampled under foot;
— տալ, cf. Տալ ի կոխ.


Կոխումն, ման

s.

cf. Կոխան;
լինել ի —, to be trodden under foot;
տալ ի —, to give to be trampled on.


Կոծ, ոյ, ով

s.

lamentation, complaint, mourning, weeping, tears;
blow;
undulation;
— առնել՝ առնուլ՝ դնել, to wear mourning, to complain, to lament, to deplore;
— դառնութեան առնուլ ի վերայ ուրուք, to make great lamentation;
to chant mournful hymns, to sing dirges over;
— ջերմացուցանել, to cause to weep with exceeding bitterness;
ի — մրրկաց ծփիլ, to rise or toss about in waves, to be agitated, billowy.


Կող, ից

s.

side, rib, flank;
part;

fig.

woman;
wife;

adv.

ընդ կողաց, aside, awry, sidelong;
առ ի —, cf. Զառ՞՞՞ի՞՞՞կող;
անդէն ի —ի, directly, at once, forthwith;
ի — լինել, to stretch or lay oneself down, to lie down, to go to bed;
—ք գրեանց, cover or binding of a book.


Կողմն, մանց

s.

flank, side;
side, part, party;
climate;
confine, quarter, canton;
country, soil, region, land;
հակառակ —, the wrong side;
the opposite party;
տկար —, weak side;
ի մի —, aside, apart;
առ ի —, slantingly, awry, sideways, laterally;
ի մի — թողուլ, to set apart, to lay aside;
ի — լինել, անկանիլ, to lean on one's side, to lay oneself down, to repose;
ի — առնել ի վերայ մահճաց, to place in bed, to put to bed;
— տալ, to recede, to retreat, to draw back;
ի — ելանել, to retire from, to withdraw oneself, to stand aside;
ունել զ— ուրուք, to take up the cudgels for, to take one's part, to range oneself on the side of, to side with one;
երկոցուն իսկ կողմանց հաճոյ լինել, to run with the hare hold with the hounds, to contrive, to stand well with opposite parties;
ոչ միում յերկոցունց կողմանցն լինել ձեռնտու, to preserve neutrality, to remain neutral;
նստաւ ի կողմանէ նորա, he sate near him;
յայսմ կողմանէ, on this side;
ի միւս կողմանէ, on the other side;
յերկոցունց կողմանց, on both sides;
ի կողմանց կողմանց, from different parts;
ի միոյ կողմանէ զմիւսն, from one side to the other;
through through, right through;
յամենայն կողնանց, on all sides or hands;
from all quarters, everywhere;
յինէն կաղմանէ, on my side;
on my part, as for me;
ի ձէնջ կողմանէ, from you;
in your name.


Հաչումն, ման

s.

cf. Հեծութիւն.


Հապալաս, ի

s.

cf. Պտուղ մրտենւոյ.


Հապալասի

cf. Մրտենի.


Հառաչանք, նաց

s.

sighs;
groans, lamentation, weeping;
մեծ, խոր —նս արձակել, to fetch deep or heavy sighs, to sigh heavily;
հեղձամղձուկ զ—նսն առնել, to stifle one's sighs;
— հեղձամղձուկ զնա առնէին, his sighings stifled his utterance;

adv.

—նօք, with a sigh;
—նօք ի խորոց սրտէ ասաց, after profoundly sighing he said.


Հասակ, աց

s.

shape, stature, size, height;
age, years, time of life;
կաթնաբոյծ —, babyhood;
անտիական, մատաղ, տխեղծ —, tender age, infancy, childhood;
ի սկզբնաբոյս —ին, from one's earliest years;
ի տղայութեան —ի նորա, in his infancy;
ի ծաղկեալ —ի, in the prime of life;
աճումն — ի, growth, growing;
երիտասարդ —աւ, young;
կայտառ, սթափ —, a slender waist;
— անձնեայ, large stature;
ուղղորդ —, straight figure;
բարձր —աւ, of lofty stature, tall;
միջակ —աւ, middle-sized;
վայելուչ —աւ, good-sized;
չափաւոր —աւ, middling-sized;
կարճ —աւ, short, little;
հասուն —, in ripe years, years of discretion;
այրական —, man's estate, manhood;
ծերացեալ —, — ծերութեան, old age, age, years;
ծերացեալ —աւ, aged, in years, old, stricken in years;
ի — եւ ի տիս հասանել, to reach, to attain, to grow to man's estate;
զարգանալ —աւ, to increase in age;
ի — գալ, to arrive at the age of puberty;
ի միտս եւ ի — լինել, to be of age;
— նորա բարւոք կերպարանի, his figure is becoming well developed;
եւ մեռաւ ի —ի երեսուն եւ երից ամաց, he died at the age of thirty three;
— գարնայնոյ, spring-time, spring.


Հասակաւոր, աց

cf. Հասակեղ.


Հասարակ, աց, ուց

adj.

common, ordinary, usual, trivial, vulgar, low;
common, public;
equal, alike;
half, semi, demi;

adv.

in common, together, equally, generally;

gr.

appellative;
— անուն, common gender;
— բայ, deponent verb;
—, —օր, noon, noon-tide, midday;
ի — աւուրն, զ— աւուրբ, at noon;
ց— օր, till noon;
— գիշեր, midnight;
— տարի, one year with another;

rhet.

— տեղիք, the common places, general topics;
—աց կեանք, common life;
թշնամի —աց, the common enemy;
միտք, կարծիք, —աց, common sense;
—աց հաւանութեամբ, with one accord;
օգուտ —աց, the public interests;
իրք —աց, public affairs;
ծախիւք —աց, at the public expense;
—աց վարել կեանս, to live in common;
—աց ունէին զինչս, they had every thing in common.


Հասարակած, ի, աւ

s.

moiety;
equator;
զ—աւ գիշերոյ, at midnight.


Հասարակիմ, եցայ

vn.

to be divided into halves, to be equally divided;
to be half way;
to share in, to partake of;
to be complete, accomplished;
—կեցաւ մահն յաղքատս եւ ի փարթամս, death overtook both poor and rich;
—կէ գիշերն, it is midnight.


Հասարակորդ, աց

adj.

participating equally, partaking, sharing;
equal;

s.

companion, fellow, partner;
—ս առնել, to equalize, to equal, to compare;

fig.

to appraise, to estimate;
—ս մեզ արարեր զդոսա, yon have made them equal unto us.


Հասկ, աց, ոց

s.

ear or head of corn, of barley;
ոսկեփայլ —ք, golden ears;
—ս արձակել, to shoot into ears, to ear;
to spire;
քաղել —, to glean.


Հասկաքաղ

adj.

gleaning;

s.

gleaner;
gleanings;
— առնել, to glean.


Հասու

adj.

happening: lively, clever, intelligent;
— լինել, to arrive, to reach, to attain;
to seize, to take, to catch, to entrap;

fig.

to comprehend, to conceive, to penetrate, to discover, to recognize.


Հասուն

adj.

ripe, mature, grown up;
wise, prudent, judicious;
— հասակ, ripe or advanced age;
— այր, man of mature age, a discreet sober-minded man;
— օրիորդ, marriageable young lady;
— խորհուրդ, միտք, mature judgment;
— խաղաւարտ, ripe imposthume;
— գործել, to ripen, to make ripe, to mature, to bring to maturity.


Հաստ, ից

adj.

solid, stable, firm;
strong, robust;
thick, coarse, large;

s.

—, —ք, stability, firmness, hardness, steadiness;
կալ ի —ի, to stand firm;
ի —ոջ պահել, to hold fast;
ի —ոջ ունել, to preserve, to keep.


Հաստաջով

cf. Հաստաստեղն.


Հաստատիմ, եցայ

vn.

to grow harder, to become stronger;
to be confirmed, to take root in;
to settle oneself firmly in, to stay;
to be certified, assured, proved, confirmed;
to hope for, to rely on, to confide in, to be created;
to recover, to be restored, to come round again;
—տեցաւ ոգի նորա, he recovered his strength, his senses;
—տեցան որդիք նորա, his children are grown up;
—տեցաւ յառողջութեան, he has recovered his health.


Հաստատութիւն, ութեան

s.

stability, firmness, solidity, fixedness, consistence;
constancy, resolution;
strengthening, consolidation, confirmation;
prop, stay, support, base;
affirmation, assertion, acknowledgment, authorization, certifying, approbation, ratification;

chem.

solidification;
երկնից, the firmament;
— մտաց, constancy, firmness of purpose;
— առնուլ, to be vouched for, of a certainty, to prove true, to be confirmed, attested, certified;

adv.

հաստատութեամբ, cf. Հաստատ;
հաստատութեամբ եդեալ էր ի մտի, he was resolved, he has taken a resolution, he decided to.


Հաստատուն, տնոց

adj.

firm, solid, stable, fixed;
certain, sure, positive;
immovable, constant;
permanent, persevering;
determined;

s. geom.

solid;

adv.

cf. Հաստատ;
— կերակուր, solid food.


Հաստարմատ

adj.

well or deep-rooted, well established, firm, solid;
— առնել, կանգնել, to strengthen, to root, to establish.


Հաստոյր

adj.

serious, grave, mortal;
— վերք, a deep wound;
տալ — հարուածս, to give the finishing stroke or death-blow, to despatch.


*Հասցէ

cf. Երեսագիր.