cf. Խնձոր.
that bears or produces aromatic or odoriferous gums.
full of incense, odoriferous;
praiseworthy, honourable.
ardent, fervent, ascending like incense.
incense-box;
censer.
to incense.
incense-bearer;
flatterer, fulsome praiser, adulator.
incensing.
censing;
praise, respect, adoration.
apple;
apple-tree.
lozenge.
apple-tree.
cf. Խնձորենի.
cider.
lancer.
contemptible, despicable.
to despise.
to have a thirsty longing for acid things.
hoggishly.
hoggish, behaving like a hog, rude.
hog's wash, food for swine.
hog-shaped, like a pig.
brush-maker.
swineherd, pigdriver.
herd of swine.
cf. Խոժոռ.
orchis, beeflower, salep, satyrion
cf. Խոհակերեմ.
prudently, wisely, judiciously, sensibly.
cook, man-cook.
chief-cook;
chief executioner.
to cook.
kitchen;
անօթք —ի, utensils;
cf. Խահարան.
cf. Խահարարութիւն.
intellect, sense.
cook.
to cook, to dress victuals.
cf. Խոհականաբար.
adorned with prudence, judicious.
filth, dirt, muck, mire, mud;
filth, obscenity, villany, wantonness;
ի —ի՝ ընդ — թաւալիլ, to get splashed, to be bemired, covered with mud;
—ք պղծութեանց, defilement;
—ք միմեանց, sodomites.
muddy, dirty, filthy, impure, obscene;
— ձեռք, unclean hands.
sink, drain.
sucking-pig, porker.
cf. Խոճկոր.
cf. Խոճկոր.
cf. Խոճկոր.
cap, diadem, tiara.
cap or hat-maker, hatter.
cf. Խոյրագործ.
crowning, covering anothers head.
denticulated, notched, indented;
— գործել, to notch, to break a piece off.
tribunal, court, audience, auditory, assembly of judges, seat, bar;
magistrate;
senate;
յ— մատնել, to call before a tribunal or council;
գումարել զ—, to convoke, to call together an assembly.
magistrate, senator;
— դպիր, cf. Ատենադպիր.
tilter;
— լինել, to tilt;
— խաղարկութիւն, joust, tournament.
forest, wood;
— փոքր, grove, copse, thicket;
— թաւ, thickest part of a forest;
վերակացու անտառի, ranger of a forest, forester.
cf. Անցաւոր.
to pass;
to flow, to run;
to pass away, to end, to cease;
to passover, to omit;
— զանցանել, to exceed;
to surpass, to excel, cf. Գերազանցեմ, cf. Յառաջատեմ;
զբանիւ՝ ըստ հրամանն, to infringe, to transgress, to violate, to break;
— ընդ մէջ, to cross;
to pierce, to penetrate;
— վերստին, to repass;
—ի տեղի այլոյ, to succeed;
— ընդոստ, to leap;
— արագ, to hasten;
— զաւուրբք, to grow old, cf. Ծերանամ, cf. Պառաւեմ, cf. Զառամանամ;
— ճրագի, to be extinguished;
— ժամանակի, to elapse;
— անցից, to happen;
— յաշխարհէ, to die, to expire;
հասանել —, to cross, to traverse;
— ըստ չափ՝ ըստ սահման, to surpass, to exceed, to go beyond the limit;
հապճեպ զբազում իւիք, to pass rapidly over many things;
սակաւ ինչ — բանիւ, to speak briefly.
passed;
— զաւուրբք, old, advanced in age;
— ժամանակ, the time past.
to pass, to cause to pass;
to transmit;
to dissipate, to drive away;
to consume, to employ;
to transport;
to carry back;
to pierce;
to twine;
to enchase;
to omit, to pass over;
to surpass, to excel;
— զմեղս, to pardon sins;
— զաւուրս՝ զժամանակ կենաց, to pass away the time, to live;
— զճրագ՝ զհուր, to extinguish or put out the candle or fire;
— ընդ սուր՝ ի սայր սուսերի, to put to the sword;
— դրամ փոխանակալ or ի ձեռն դրամափոխութեան, to remit money, to send letters of change;
— զզաւակն, to miscarry in child-birth;
— զանցուցանել, to excel, to surpass, cf. Անցանեմ զանցանել;
— ընդ թիւ, to count, to enumerate;
— զցասումն, to appease anger;
— զքննութիւն իւր, to pass one's examination;
չարիս — ընդ, to hurt some one.
passage, journey;
pass, defile;
street, lane;
avenue;
channel, canal;
hole, opening;
gate;
accident, event;
leap;
flux;
— բնակարանաց՝ սենեկաց, gallery, corridor;
— ժամանակի, space of time, lapse of time;
— or բերան անոթոց, orifice;
անց եւ դարձ առնել, to pass, to go, cf. Երթեւեկել;
անց եւ դարձ առնել, to come and go, to traverse;
բազում — անցին ընդ իս, I have suffered much;
պատմէին իրերաց ու ինչ — ընդ իւրեանս անցեալ էին, they told each other every thing that had happened them.
cf. Կողամայր.
vase, vessel, pot;
box;
piece of furniture;
tool, instrument;
—ք խոհակերոցի, kitchen-range, set of pots and kettles, յ— առնուլ, խնդրել, to borrow;
յ— տալ, to lend.
cf. Աշխատաժիր.
eyes, sight, look;
աչս արկանել՝ արձակել, to cast eyes upon, to desire;
ըստ աչս դատել, to judge by first sight;
յաչս դնել, to despise;
առ աչս հայել, to pay respect to persons;
յաչաց հանել, to render odious;
յաչաց ելանել, to be in disgrace, to lose the good graces of any one;
առ աչօք, fantastical, fanciful, chimerical;
visibly;
առ աչօք ինչ՝ տեսիլ՝ երեւոյթ, spectre, phantom, ghost, vision, illusion;
կալ աչաց, to become blind, cf. Կուրանամ;
աչս առնուլ, cf. Աչառեմ;
թերաբաց —, half-closed eyes;
յաչս դնել, to be bold, to brave, to defy;
— յարտասուս, tears in the eyes, weeping;
զաչս ի վայր արկանել, to lower the eyes;
ցաւ աչաց, cf. Աչացաւ, cf. Աչացաւութիւն.
afterwards, then, immediately afterwards;
consequently, in consequence;
finally, at last;
secondly;
then, therefore;
առ յապա, one day, some day;
for the future;
յ—յս, առի յ—յս, henceforth, for the future;
առ ի յ—յսն յիշատակ, a monument for posterity, for the remembrance or memory;
առ յապայք, the future;
future things;
յիշեա, որդեակ, զառ յապայսն, remember, son, the future.
unarmed;
յ— մարանչել, to fight without weapons.
intolerable, rinsufferable, insupportable;
menses;
blood, river or shedding of blood;
տապալիլ յարիւն յ—, յ— թաւալիլ, յարիւն եւ յ— համակիլ, արեամբ եւ ապաժուժաւ թաւալիլ, to be bloody, stained with blood;
ընդ քիրտն եւ ընդ — գալ, ընդ քիրտն եւ ընդ — գալ, to sweat blood and water, to make great force, to fatigue on'es self to death;
— բերումն, intemperateness, violence.
vain, useless, neglected, slighted, forgotten;
— առնել, to neglect, to forget, to slight, to violate, to infringe, cf. Արհամարհեմ, cf. Խոտեմ;
— լինել, cf. Անպիտանամ.
cf. Ապախտաւորութիւն.
to corrupt, to spoil;
to alter, to change, to falsify;
to contaminate, to soil, to dirt, to spot;
to cause to rot, to putrefy;
to deform, to disfigure;
to deprave, to seduce;
to pollute, to profane;
to poison, to infect;
to vitiate;
to debauch, to lead astray;
— զկոյս, to deflour, to debauch;
— զսիրտ, to corrupt the heart;
— զտեսիլ մորուաց, to shave;
— զառողջութիւն, to ruin the health;
— զբարս, to corrupt the morals;
— զօդ, to infect the air;
— զհամբաւ, to libel;
— հրոյ զլերինս, to consume, to burn, to devour the mountains;
— զխորհուրդս ուրուք, to render useless advice;
— զմիտս, to seduce.
corruption;
destruction, ruin;
contamination, infection;
depravity, perversion, degeneration;
putrefaction, rottenness, sourness, staleness, rancidity;
— կուսի, defloration, debauchment;
տեղի՝ դուբ ապականութեան, sepulchre, tomb;
— բարուց, corruption, depravation of morals or manners;
յ— դնել՝ դարձուցանել, կարգել, հասուցանել, cf. Ապականեմ;
յ— դառնալ, լինել, անցեալ գնալ, cf. Ապականիմ;
ձմեռն ապականութեան, the winter destroyer or spoiler.
rock;
rocky, rugged, hilly, stony;
—ն Արաբիա, stony Arabia.
asylum, refuge, place of safety, shelter;
a. sheltered, placed uuder protection;
— առնեմ, to confide, to intrust, to secure, cf. Ապաւինեմ, cf. Յանձնեմ;
— լինիմ, to take refuge;
to confide, to trust, to be confident, cf. Ապաստանել, cf. Պատսպարել, cf. Ապաւինել, cf. Վստահել;
յոգիս — լինել, յոգւոցն պարզել — լինել, to be in the last agonies, to be at the point of death.
cf. Անզգամ;
յապիմակս, cf. Անզգամաբար.
cry, scream, clamour, uproar, alarm, racket, noise, shout;
scolding;
voice;
exclamation;
— առնել՝ բառնալ՝ դնել՝ հարկանել՝ տալ, to cry, to make a noise, to alarm, cf. Աղաղակեմ.
cf. Աղանդաւոր.
cf. Աղանդաւոր.
dove, pigeon;
վայրի —, stock-dove, wood-pigeon, wild pigeon.
cf. Աղաւնարօտ.
excrement, dung, faeces;
muck, manure;
— արկանել, to manure, to muck.
bow;
arc of a circle, arch;
— երկնից, rainbow;
այր աղեղան, archer.
cf. Աղէտաւոր.
cf. Աղէտաւոր.
cf. Աղէտաւոր.
bowels, guts;
tripe, garbage;
intestines, entrails;
strings, chords;
խռովին — իմ, I have pity, compassion;
որդի աղեաց, well loved son.
to grow childish, to dote, to rave, to talk nonsense;
to stagger, to reel, to waver;
աղճատեալ ծեր, garrulous and decrepit old man.
cf. Աշմկասէր.
alarm, noise, uproar, tumult, bustle;
squabble, fray, scuffle, broil, quarrel, contest;
disorder, confusion;
clamour, riot, rising, sedition, revolt, revolution;
plot, intrigue;
— առնել՝ յարուցանել, յարուցանել աղմուկս շփոթից, աղմուկս յուզել, to trouble, to disturb, to alarm, to embroil, to excite to mutiny or sedition;
զաղմկաւ լինել, to be troubled, in confusion, agitated, embroiled.
fox;
կորիւն աղուեսու, fox's cub.
obscure, dull, dim, cloudy, dark, hidden, without lustre;
tawny;
wan;
feeble, indistinct, small;
— լոյս, darkness visible, glimmer, faint light;
ընդ — տեսանել՝ ակնարկել, to catch a glimpse of, to see indistinctly, to blink.
year;
ամի ամի, ամ յամէ, ամ ըստ ամէ, yearly, annually, a year, every year;
յամէ եւս, the following year, the year after;
յառաջիկայ ամի, next year;
յանցելումամի, last year;
զայս —, յայսմ ամի, this year;
զամն ողջոյն, all the year;
ի վերջ կոյս ամին, towards the end of the year.
to pour out, to empty;
to collect together;
cf. Ամանեմ;
— ծարիր յաչս, to colour the eyes with prepared antimony.
finishing;
յ— գործոյն ժամանել, to attain one's end or object, to complete, to bring to a conclusion.
all, total, whole;
each, every;
all, every thing;
— ոք, every one;
who ever, whosoever, whatever, whatsoever;
— ինչ, every thing, whatever;
ամենայնիւ, յամենայնի, altogether, entirely, quite;
— ուստեք, from all sides, from all parts;
— ուրեք, ընդ — տեղիս, every where, in all places;
զգիշերն —, all the night;
զ— աւուրս, every day;
յառաջ քան զ—, before all;
յետ —ի after all;
պատրաստ լինել —ի, to be ready for every thing;
ի վեր քան զ—, above all or every thing.
month;
ամիս յամսոյ, ամսոյ ամսոյ, every —;
առաջին օր ամսոյ, the first day of the month;
ի սկիզբն ամսեան, the beginning of the month;
ի վերջ ամսոյ, the end of the month;
ի մէջ կոյս ամսեան, towards the middle of the month.
cf. Անմեղաբար.
cf. Անմիջաբար.
insatiable, greedy, gluttonous;
— ուտել, to devour;
cf. Անյագաբար.
cf. Անյեղաբար.
cf. Աննախանձաւորութիւն.