Your research : 7 Results for ր

Entries' title containing ր : 10000 Results

Խորհրդանոց

cf. Խորհրդարան.


Խորհրդապահ, աց

adj.

secret, discreet, prudent.


Խորհրդապահութիւն, ութեան

s.

secretness, discretion, prudence.


Խորհրդապետ

s.

prime adviser or counsellor.


Խորհրդատետր, ի

s.

missal, massbook.


Խորհրդատու

s.

adviser, counsellor.


Խորհրդատուն

s.

place of conference, council-chamber;
vestry-room;
offertory.


Խորհրդատօնք, նից

s.

mysteries;
orgies, drunken revelry, feasts of Bacchus, bacchanals, drinking-bout.


Խորհրդարան, աց

s.

house of Parliament, hall of Assembly, chamber of deputies;
place of administration of the sacramants;
offering-place;

fig.

mind, intellect.


Խորհրդաւոր, աց

adj.

mysterious, mystical, arcane;
figurative, emblematic, symbolical;
hieroglyphical;
— նշան՝ պատկեր, emblem.


Խորհրդափոխ

adj.

inconstant, voluble, fickle.


Խորձուիլ

bot. s.

bryony;
tendrils of vine.


Խորձունձ

s.

piece of soiled linen.


Խորշ, ից

s.

corner;
compartment, division, pigeon-hole;
chess-squares, chequers;
niche;
cell, partition;
nook, lurking-place, hidden corner;
hollow, cavity;
— հանդերձիկ, fold, plait, crease;
— երեսաց, ճակատու, dimple;
wrinkle, puckering;
— ծովու, gulf, bay;
creek, cove;
— նաւի, hold of a ship;
— լերանց, cave, cavern;
— կենդանեաց, den, haunt, lair;
— թռչնոց, eyrie, nest;
ի — մի, in a corner;
— զխորշիւ իջանել, to fold, to plait, to crease;
to become wrinkled, to knit the brow;
—ս քաղել, to fold variously;
—ս —ս գործել, to make smnall rooms or cells;
to gather, to plait;
—ս արկանել յայտս, to wrinkle, to pucker.


Խորշակ, աց

s.

excessive heat;
hot dry or parching wind, simoon;
drought, dryness, aridity;
— ժանտ, pestilential blast.


Խորշակահար

adj.

sun-burnt, parched by excessive heat, or by a burning wind;
— առնել, to burn, to parch;
— լինել, to be burnt, parched.


Խորշակահարութիւն, ութեան

s.

sun-stroke.


Խորշակառ

adj.

sun-burnt;
— լինել, to be burnt.


Խորշանկեմ, եցի

va. vn.

to frown, to wrinkler, to pucker;
to plait, to fold.


Խորշանք, նաց

s.

aversion, antipathy.


Խորշաւոր

adj.

cellular.


Խորշաքաղ առնեմ

sv.

to plait, to arrange gracefully, to fit, to adjust with elegance.


Խորշաքաղ ժողովեմ

sv.

cf. Խորշաքաղ առնեմ.


Խորշելի

adj.

avoidable, evitable.


Խորշեղէն

adj.

flowing, waving;

mar.

undulating, flowing gently, rippling.


Խորշեցուցանեմ, ուցի

va.

to cause to avoid or shun.


Խորշիմ, շեցայ

vn.

to feel an aversion to, to loathe, to turn from with disgust, to avoid, to shun, to eschew, to flee;
to be shy, to beware, to show or pay regard to;
to ho respectful;
— յումեքէ, to take a dislike to, to avoid of.


Խորշիւն

s.

thunder, noise, uproar, rumour.


Խորշխորշան, աց

s.

plait, double, fold, gather;
wrinkle, crease;

adj.

plaited, folded, turned down;
wrinkled, puckered.


Խորշոմերես

cf. Խրշմերես.


Խորշոմիմ, եցայ

vn.

to grow wrinkled, to shrink, to shrivel up;
— հանդերձից, to fold, to plait, to crease.


Խորշումն, ման

s.

aversion, repugnance, dislike, reluctance;
reserve, caution;
regard, respect.


Խորոպ

s.

the hymen;
maidenhead.


Խորոպճին

s.

gynecaeum, harem, womens appartments.


Խորոված, ի

s.

roast-meat.


Խորովանք, նաց

s.

earnest prayer, urgent entreaty, lively instance.


Խորովեմ, եցի

va.

to roast, to toast, to brown;
to grill, to broil, to fry.


Խորովիմ, վեցայ

vn.

to suffer, to be afflicted;
to sympathise, to have pity or compassion on;
to entreat earnestly;
to be roasted.


Խորովոյք

s.

cf. Խորոված.


Խորովումն, ման

s.

roasting;
ի —վս արկանել, to roast, to fry.


Խորովք

s.

cf. Խորովումն.


Խորութիւն, ութեան

s.

depth, profoundity.


Խորոփիք

s.

concavity, cavity.


Խորոսխեմ, եցի

va.

to make the honey-comb;
to fill with honey-cakes.


Խորտաբորտ

adj.

ragged, rough, uneven;

s.

—ք, rough, craggy places, asperity, roughness, unevenness, ruggedness.


Խորտակեմ, եցի

va.

to bruise, to crack, to break, to crush, to dash to pieces;
— զթշնամին, to crush, to bear down, to defeat, to rout, to put the enemy to flight;
— զգունդս, to disband the troops;
— զդուռն, to force open the door;
— զգլուխ, to break the head;
— զմարմինն, զանձն, to mortify one's flesh, to do penance.


Խորտակիմ, եցայ

vn.

to break, to dash to pieces;
to be broken, undone, defeated, destroyed.


Խորտակումն, ման

s.

fracture, break, crack;
rout, defeat.


Խորտիկ, տկաց

s.

dish, viand, mess;
roast-meat;
cooked victuals.


Խորտկարան, աց

s.

chop-house.


Definitions containing the research ր : 2443 Results

Ծոց, ոյ

s.

bosom, lap;
cavity;
pocket;
— ծովու, gulf, the bosom or depth of the sea;
— գետոց, channel of a river;
— լերանց, cavern, grotto;
— կառաց, the interior of a carriage;
— անկեան, sinus.

mar.

— նաւու, the keel of a ship;
գորք ամփոփման —ոյ նաւին, the hold of a ship.


Ծուէնք

pl. s.

piece of linen, bits, cuttings, shreds, strips, rags, tatters;
ի ծուէնս ծուէնս պատառե, to tear, to rend, to pull to pieces;
յերկուս ծուէնս պատառել, to tear in two parts or pieces.


Ծուխ, ծխոյ

s.

smoke;
fume, vapor, exhalation;
tobacco;
սիւն, ստեղն ծխոյ, — ծառացեալ, pillar of smoke;
մրրիկ ծխոյ, clouds or masses of smoke;
ընդ — գալ, to be in tbe smoke;
—ս արձակել, to emit smoke;
— ծխել, ձգել զ—, to smoke tobacco;
— որ ընդ մէջ մօրուին եւ ըրջուաց ծխիցի, unpleasantness or discord engendered between step-mother & step-children.

fig.

family, hearth, home.


Ծունգ, ծնգաց

s.

knee;
անկանիլ ի վերայ ծնգաց, ընդգճիլ ի —ս, to fall on one's knees, to kneel;
խոնարհեցուցանել զ—ս, to bend the knee;
անկանիլ առ —ս ուրուք, to fall throw oneself at the feet of;
փարիլ զծնդովք, to clasp the knees;
ննջել ի մէջ ծնգաց, to sleep on the knees of;
ի ծնգաց կալ, to be kneeling;

adv.

with bended knees, upon one's knees;
—ք նորա կթուցեալ դեդեւէին, his legs tottered under him;
cf. Ծնկու չափ.

bot.

knot.


Ծուփ

s.

fluctuation, undulation, wave, billow, surge;

fig.

agitation, trouble, vacillation, wavering;
care, anxiety, torment;
examination, question;
ընդ ծուփս մկանանց, on the surface of the waves;
ի ծուփս լինել, to be agitated;
ծուփ ի մտի դնել, to care, to be concerned, thoughtful;
ի ծուփս տարակուսանաց ընկղմել, to be in great perplexity, to be uncertain or undetermined what course to take, to remain in suspense.


Ծփամ, ացայ, ացի

vn.

cf. Ծփիմ;
— ընդ մէջ յուսոյ եւ երկիւղի, to fluctuate between hope & fear.


Ծփանք, նաց

s.

cf. Ծուփ;
surging of the sea;
wave, billow, swell;

fig.

trouble, care, perturbation;
— հերաց, hair floating in the breeze;

adv.

ի —նի, afloat;

fig.

in trouble;
ի —նի կալ, to waver, to fluctuate, to be agitated, billowy, vacillating.


Կագ, ի, ոյ

s.

contention, debate, dispute, contest, quarrel, hroil, strife, cavil;
— յարուցանել, to excite contention, to create strife.


Կազ, ի

s.

gauze;

chem.

gas;
— լուսաւորութիւն, illuminating -;
լոյս, լուսաւորութեան կազի, — light;
— illumination;
— կրելի, portative -;
(մայր) խողովակ կազի, — main;
(փոքր) — pipe;
բերան or կտուց, լապտեր, յարդարիչ, ընդունարան, գործարան կազի, — burner;
— lamp;
— fitter;
gasometer;
— works;
ի լոյս կազի, by — light.


Կազմ, ոյ, ի

s.

construction;
preparation, furniture, ornament;
— գրոց, binding of books;

adj.

ready, quite ready, prepared;
active, diligent;
disposed;
— լինել, to be ready, prepared;
to be disposed to.


Կազմած, ոց

s.

apparatus;
preparing, preparation;
goods, furniture, household effects;
moveables, utensils;
equipage;
armour;
cf. Կազմութիւն;
— մարմնոյ, constitution, temper;
- պատերազմականք, military stores;
- ձիոյ, harness, caparisons, trappings;
— նաւու, rigging;

s.

astronomical instruments.


Կազմեմ, եցի

va.

to form, to mode, to fashion;
to construct, to erect, to build;
to furnish, to provide, to supply;
to fit up, to arrange, to set in order;
to adjust, to put in repair;
to adorn, to embellish;
to get ready, to prepaire;
to equip;
to arm;
գունդս —, to enrol soldiers;
— զկառս, to harness the horses;
պարս ուրախութեան —, to give a ball;
— գորս, to bind books.


Կազմութիւն, ութեան

s.

construction, organisation, order, arrangement, mechanism, constitution, formation, structure, composition;
preparation, equipment;
— մարմնոյ, oonstitution, temperament, complexion.


Կաթ, ից

s.

drop;
— մի, a —, a little;
— մի ջրոյ, a — of water;
— մի քուն, a nap, short sleep.


Կաթեմ, եցի

vn.

to drop, to flow drop by drop;
to trickle, to run down;
to distil;
անձրեւ ոչ եւս կաթեաց յերկիր, not a drop of rain fell;
— լուսոյ, to shine forth, to appear.


Կաթն, թին, թանց

s.

milk;
— կովու, այծու, մաքեաց, իշոյ, cow's, goat's, ewe's, ass's;
— ձկան, soft roe;
շիճուկ —ին, butter -;
whey;
թարմ՝ թթու —, fresh, sour -;
կաթամբ սնանիլ, to live on milk;
— տալ, to suckle;
գրել զ—, to suck;
կթել —, to milk;
ամջատել ի կաթանէ, to wean.


Կաթնակից

s.

baby-companion;
— եղբայր, foster-brother


Կաթոգի

adj.

passionately or dot-ingly fond, amorous, very affectionate;
languishing, eager, very anxious;

adv.

passionately, lovingly, fondly, eagerly;
— սիրել, to love to excess;
— տենչացեալ, eagerly desired, longed for;
— են ընդ միմեանս, they tenderly love each other;
— լինել, cf. Կաթոգնիմ.


Կալ, ոց, ից

s.

threshing-floor, barn-floor;
corn-sheaves, rick, stack;

ast.

Halo;
արկանել, հոսել, սրբել զ—, to winnow.


Կալական

cf. Կալանաւոր.


Կալանական

cf. Կալանաւոր.


Կալանք, նաց

s.

arrest, caption;
detention;
prison;
ի կալանս արկանել, cf. Կալանեմ.


Կալուած, ոց

s.

possession, domain, land, estate, landed property, fief;
farm, arable land;
possession, occupancy, holding;
dominion, empire, power;
— որովայնի, costiveness, constipation of bowels.


Կալուինական

adj.

galvanic;
— ելեկրութիւն, electro-galvanism.

adj.

calvinistic;

s.

calvinist.


Կախաղան, աց

s.

gibbet, gallows;
հանել ի —, to hang by the neck, to hang up a criminal;
արժանի —ի, that deserves hanging;
criminal;
գործ —աւ, hanging, suspended or pensile work.


Կախիմ, եցայ

vn.

to hang, to hang oneself;
to be hanged or held in suspense;
to suspend;
to be lowered;
to depend, to be dependant, in the power of;
to become attached to, to get fond of;
— զսիրոյ ուրուք, to love tenderly;
— զշրթանց ուրուք, to listen open-mouthed, to hang on the lips of a speaker;
— զառասպելեաց, to believe in fables;
ժողովուրն ամենայն կախեալ կային զնմանէ ի լսել, all the people hung on his lips.


Կակաչ, ի, ից, աց

bot. s.

tulip;
արքունի —, fritillary;
վայրի —, poppy, corn-poppy.


Կակաչի

s.

tulip-tree;
cf. Կարկաչ.


Կահեմ, եցի

va.

cf. Կահաւորեմ.


Կաղամ, ացայ, ացի

vn.

to limp, to be or go lame, to halt, to hobble;

fig.

to hesitate, to water;
յերկուս հետս —, to halt between two opinions


Կաղամբ, ից, աց

s.

cabbage;
— ընդաւոր, cauliflower;
— խոպոպի, savoy cabbage;
— վայրի, colewort, rapeseed;
—ի տակ, — stalk, — stump.


Կաղանդ, ի

s.

calends, first day of month or year;
new-year's day;
շնորհաւոր -! a happy new-year to you, & many of them.


Կաղին, ղնոյ

s.

hazel-nut;
acorn;
hazel-tree;
արքայական —, filbert.


Կաճառ, աց

s.

assembly, meeting;
academy, body, company, society;
— բանասիրաց, academy of belles-lettres;
ակմբահոյլ դիցն —, Olympus.


Կաճին

cf. Կարճին.


Կամ, ի, աւ, ով

s.

, will, desire;
— է ինձ, I will, I intend;
cf. Կամք;
cf. Կոր.


Կամ, կացի

vn.

to be, to exist;
to remain, to stand;
to subsist, to live;
to last, to continue, to be permanent;
to stop, to stay;
to wait;
— մնալ, to rest, to dwell, to reside;
to persist, to persevere;
ի բաց —, to hold aloof, to give up, to withdraw;
ի վերայ —, to superintend, to oversee;

fig.

to understand, to comprehend, to perceive;
հաստատուն՝ պինդ —, to hold fast in, to remain firm;
անկեալ —, to lie, to lie down;
— առաջի երեսաց ուրուք, to make head against, to cope with, to resist;
cf. Առաջի;
ստէպ —, to apply oneself, to be assiduous;
ստէպ — օրինաց, to keep the laws;
դատաւոր — ի վերայ, to be judge or arbitrator;
շուրջ — զոմամբ, to beset some one;
կայ մնայ նմա, it is reserved for him;
զիա՞րդ կայք, how do you do ? զի՞ կաս, why do you wait ? what are you waiting for ? զի՞ կայ իմ եւ ձեր, what have you to do with me ? what does it matter to you ? եկաց՝ կացին, there has been;
there have been;
եկաց զնովին ժամանակօք, he lived or flourished about the same time or at the same epoch;
կացին ի նոսա չքնաղ օրինակք առաքինութեան, they possessed rare examples of virtue;
կացին աչք նորա, he has lost his sight, he has become blind;
չկարեմ ի վերայ կալ բանիցդ, I don't know what you mean, I do not understand you;
կալով կացցեն բանք իմ, my words shall come to pass, my prediction shall be fulfilled.


Իշացուլ, ցլուց

s.

onooentaur, jumart;
cf. Յուշկապարիկ.


Իշխան, աց

s.

prince, sovereign, despot;
minister;
magistrate;
ruler, governor, chief, commander;
—աց —, — աշխարհի, the sovereign, the king;
prince, crown-prince, heir-apparent;
— զօրուն, general of the army;
—երգոց, cf. Դասապետ;
—ք, the authorities;
— լինել, to rule, to command, to be in power, in authority;
— առնել զոք, to give power to some one;
— էր իւրոց ախտից, he was master of himself, or his own master;
քում գլխոյդ չես —, you are not lord of your own life;
չէ —, he cannot, he is not authorised to;
cf. Թեկն.


Իշխանական

adj.

sovoreign, imperial;
seigneurial, of or belonging to a baron;
magisterial;
absolute;
lordly;
noble;
ruling, in power, in authority;
—ն տունջեան, — գիշերոյ, the sun;
the moon, the stars.


Իշխանութիւն, ութեան

s.

sovereignty, principality, lordship;
authority, faculty;
empire, dynasty, sway, rule, dominion, domination;
abselute power;
dignity;
right, privilege;
government, command, power, jurisdiction;
free will, liberty;
licence, exclusive permission;
place, post;
diocese;
—ք, principalities (tho third order in the celestial hierarchy);
հոգեւոր՝ ժամանակաւոր, spiritual and temporal power;
առաւելազանց —, too much authority;
յ— հասանել, to rise to dignities;
to get into office, or power;
տալ ումեք զամենայն —, to empower, to give carte-blanche, or full powers to;
լինել ընդ իշխանութեամբ ուրուք, to be in the power of some one, or dependent on some one;
այս ի վեր քան գիմս է —, that is beyond my power, that surpasses my capacity.


Իշխեմ, եցի

vn.

to reign, to rule, to govern, to be master;
to be in power, to have power or authority;
to presume, to take the liberty, to dare;
— կրից՝ ախտից, to master, to dominate, or command one's passions;
— մտաց ուրուք, to hook, to lay one's hand on some one, to influence the thoughts and actions of some one.


Իշխեցուցանեմ, ուցի

va.

to give power, authority, to cause to dominate;
իշխեցուցեր ի վերայ իմ զմահ, you placed me in the power of death, you put death in authority over me.


Իջանեմ, իջի, էջ

vn.

to descend;
to fall;
to decline;
to sink;
to settle, to subside;
to light, to sit down;
to empty itself;
to lodge, to stop at, to sojourn;
cf. Սերիմ;
ի ծառայութիւն —, to lower one's self to servitude, to become a servant;
յաղքատութիւն —, to impoverish one's self, to become poor;
— ի նաւէ, ի կառաց, յերիվարէ, to disembark, to go ashore, to land;
to alight, to get out of a carriage;
to dismount or alight, to get off, to get down from a horse;
— ի գերեզման՝ իհող մահու, to descend into the grave, to be buried;
— յօթեւան ուրեք, to put up at an hotel;
— ի հպարտութենէն, to humiliate one's self;
to relent, to soften, to become calmed, appeased;
ի թիկունս —, to go to the rescue, to succour;
— ի հանդէս մարտի, to come to blows, to fight;
— գետոց ի ծով, to discharge, to fall into, to disembogue, to disgorge, to empty itself, to overflow;
արտասուք զծնօտիւք իջանեն, the tears fell down his (or her) rosy cheeks;
էջ մրրիկ հողմոյ ի ծովակն, a storm broke over the lake.


Իջուցանեմ, ուցի

va.

to make to descend, to cause to fall;
to let down, to lower;
to pull down, to take down;
to unfasten, to untie;
to turn out, to discard, to dismiss, to remove;
— զառագաստ նաւու, to lower sail, to strike sail;
արտասուս —, to shed tears, to weep.


Իսկապէս

adv.

really, in effect, in fact, truly;
— բարի, essentially good;
— բերկրանք, true or durable pleasures.


Իսկուհի

s.

Queen;
— Կոյս, the Holy Virgin;
— երկնից, queen of heaven.


Իցէ

adv. conj.

can it be! is it possible ? — թէ տեսից ? when shall I see ? will it ever happen that I shall see ? իցէ՜ թէ, oh that! would to Heaven that when will it be ? please God ! իցէ՜ թէ հաճեսցին դիք, the gods permitting;
իցէ՜ թէ արշաւեսցեն երիվարք ընդ վէմս, can horses run on loose stones!


Իւղ, ոյ

s.

oil olive-oil;
butter;
ointment, salve, ungnent;
pomatum;
essence, essential oil;
perfume;
—ք անուշունք, անուշից, perfumery;
— օծութեան, extreme unction;
holy oil;
chrism;
— ողորմութեան, alms, charity;
օծանել զերեսս անոյշ —ով, to anoint one's face with precious ointment;
առնուլ զհոտ —ոյ, to smell of oil;
զտել զ—, to clarify oil;
խանութ —ոյ, oil-shop;
հնձան —ոյ, oil-press;
վաճառականութիւն —ոյ, the oil-trade;
շիշ —ոյ, oil-bottle, or cruet;
— սեղանոց, salad-oil.


Իւղալի

cf. Իւղալիր.