Your research : 7 Results for ր

Entries' title containing ր : 10000 Results

Բիւրեղացումն, ման

s.

crystallization.


Բլուր, լրոց

s.

hill, hillock.


Բլրակ, աց

s.

hillock, knoll.


Բլրացի, ցւոյ

adj. s.

inhabitant of a hill.


Բծաւոր

cf. Բծախառն.


Բծաւորեմ, եցի

va.

to spot, to soil.


Բնաբար

adv.

naturally.


Բնաբարձ առնեմ

sv.

cf. Բնաջինջ առնեմ.


Բնագիր, գրաց

s.

original, text.


Բնադիր, դրի, դրաց

s.

camp, encampment.


Բնազանցօրէն

adv.

metaphysically.


Բնալուծարան, աց

s.

laboratory.


Բնականաբար

adv.

naturally.


Բնակարան, աց

s.

habitation, house, home, lodging, dwelling, chamber.


Բնակաւոր, աց

adj.

settled resident, natural


Բնաձոր

s.

extensive valley.


Բնաշխարհ

s.

country, reign.


Բնաշխարհիկ

adj.

of the same country, native;

s.

countryman, compatriot.


Բնատէր, տեառն

s.

true owner, master, prince.


Բնաւոր, աց

adj.

natural, innate;
— յօժարութիւն, temper, inclination.


Բնաւորեմ, եցի

va.

to habituate, to accustom.


Բնաւորիմ, եցայ

vn.

to custom or habituate one's self.


Բնաւորութիւն, ութեան

s.

habit, custom;
character, temper, disposition, nature, humour, inclination, genius.


Բողարած

cf. Բոզաբոյծ.


Բոզորդի

s.

illegitimate child, bastard, whoreson.


Բոլոր, ի, ով, իւ, ից

adj. s.

all total, entire;
garland, crown, circle;
bud, button;
environs;
— գիր, primer.


Բոլորածիր

adj.

circular, round, orbicular.


Բոլորակ, աց

adj. s.

round, circular;
circle, circuit, orb.


Բոլորակեմ, եցի

va.

to round, to make round.


Բոլորակութիւն, ութեան

s.

roundness, rotundity, circle, orb.


Բոլորաձեւ

adj.

round, circular, orbicular;

adv.

roundly, circularly.


Բոլորանիստ

adj.

circularly situate.


Բոլորանուէր

adj.

all offerod, very devoted.


Բոլորաշէն

adj.

rotund.


Բոլորապտուղ

adj.

all offered;

s.

holocaust


Բոլորեմ, եցի

va.

toround;
to crown, to finish;
to environ, to surround, to begird;
to bring together.


Բոլորեքեան

pl. s.

all, every body, every one, all things.


Բոլորեքին, րեցուն, եցունց

cf. Բոլորեքեան.


Բոլորշի

adj.

round, circular, orbicular;
rotund.


Բոլորովիմբ

adv.

all, entirely, totally, quite, utterly;

adj.

all.


Բոլորովին

cf. Բոլորովիմբ.


Բոլորութիւն, ութեան

s.

whole, total;
roundness, rotundity.


Բոլորումն, ման

s.

rotundity;
roundness, circle;
completion, accomplishment, end.


Բողբոջազարդ

adj.

having many shoots.


Բոյրք, բուրից

pl. s.

Scent, smell;
aroma


Բոսոր

adj.

blood-colour.


Բոսորած

adj.

reddened.


Բոսորային

adj.

reddish, red, dyed red;
colour of blood.


Բոսորատիպ

cf. Բոսորային.


Բովհրեմ, եցի

va.

to torrefy, to toast, to brown, to parch.


Definitions containing the research ր : 2443 Results

Ութ, ից

adj.

eight;
ութիցս քսան, eightscore;
յամի տեառն հազար — հարիւր եօթանասուն եւ —, in the year of our Lord eighteen hundred and seventy eight.


Ութեակ

cf. Ութերեակ.


Ութիջեան

adj.

eight-columned;
—ն որոգինեայ, Ottapla.


Ուժգին

adj.

strong, great;
violent, impetuous, vehement;

adv.

—, —ս, strongly, vigorously, violently, vehemently;
—ս գանել, to beat violently, unmercifully;
— առնուլ, to take by force;
—ս ակնարկել, to eye disdainfully, to regard ferociously;
—ս ընթանալ, to be swift-footed, to run swiftly.


Ուլն, լան, ուլունք, լանց

s.

neck;
զուլամբ երթալ, to fall headlong, head-foremost, to tumble, to fall;

fig.

to be plunged in sensuality;
to be sunk in debauchery, to wallow in voluptuousness;
pearl necklace;
Venetian pearls, bead, glass-bead, bugle;
knuckle-bones, cockle.


Ուխտ, ից

s.

vow;
wish, desire, prayer;
compact, covenant, agreement;
alliance, pact, treaty;
order, congregation, community;
clergy, churchmen;
pilgrimage;
— աղի, everlasting covenant;
—ք եւ դաշինք, conditional promise, alliance;
մատեան —ի, Holy Writ, the Bible;
տապանակ —ի, the ark of the Covenant;
հին եւ նոր —, the Old and the New Testaments;
— հաւատացելոց, Christians;
— եկեղեցւոյ, մանկունք —ի, clergy;
— կանանց, nunnery;
—ի տեղիք, holy places, sanctuaries, relics;
պարզ, հրապարակական, անլուծանելի —, simple, solemn, indissoluble vow;
անխորհուրդ, անխոհեմ —, indiscreet, imprudent vow;
— դնել, to make a vow, vows;
— դնել ողջախոհութեան, to make a vow of chastity;
—ս կռել հրապարակաւ, to make a solemn treaty;
— դնել or յ— մտանել ընդ ումեք, to make a treaty, or an alliance with any one, to be in treaty for;
կնքել — հաշտութեան, — հաստատութեան առնել, to make peace;
կալ յ—ին, to remain faithful to one's vow;
կատարել զ—ն, to accomplish one's vow;
անցանել զ—իւ, ջրել զ—ն, ապախտ առնել զ— իւր, to break or violate one's vow;
տնօրինել զ—ն, to dispense with or exempt from a vow;
—իւք խնդրել, to desire ardently, to long for eagerly;
երթալ յ—ս, to go on a pilgrimage;
զ—ս իմ կատարեցից, I will accomplish my vow.


Ուխտեմ, եցի

va.

to vow, to make a vow;
to take the vows, to profess;
to make or conclude a treaty, or covenant;
to confederate, to enter into a mutual obligation;
— նուէրս, to promise offerings.


Ուղեղ, ուղղոյ

s.

brain, brains;
marrow;
cf. Թափեալ;
սենեակ ուղղոյ, skull;
— ի գլուխ ունել, to be judicious, in one's right senses;
մինչեւ ց— ոսկերաց, to the very marrow of the bones.


Ուղեցոյց, ցուցի

s.

guide, escort;
itinerary;

mech.

sector-guide;
— օտարականի, cicerone, guide;
— լինել, to guide, to escort, to conduct.


Ուղէշ, աց, ից

s.

branch, bough;
shoot, slip;
—ք եղջերուաց, tiers of the horns of deer;
յապաւել զ—ս, to prune, to lop, to trim off the superfluous branches.


Ուղի, ղւոյ

s.

road, way, route, journey;
passage;
յ— արկանել, to send on a voyage, to start a person on a journey;
յ— անկանել, ուղւոյ լինել, to set out, to start, to leave, to depart, to go away.


Ուղիղ, ղղոց

adj.

right, straight, direct, vertical, upright;
correct, accurate;

fig.

right, just, honest, loyal, equitable;

adv.

directly, straightly, vertically;
uprightly, rightly, justly, well;
— գիծ, right line;
— անկիւն, right angle;
— սիրտ, honest, loyal heart;
— միտք, upright mind, just judgment;
— առնել, to smooth, to prepare;
to make ready the way;
cf. Ուղղեմ;
— գնալ ի նպատակն, to come to the point, to aim at;
— վարդապետել, to indoctrinate, to instruct in sound principles;
— դատեցար, thou hast rightly judged.


Ուղխ, ից

s.

mountain stream, torrent, flood;
ravine;
—ք հոսանաց, հեղեղաց, torrents;
—ք փափկութեան, river of pleasures;
—ք արեան, a river of blood;
իջին յաչացն —ք արտասուաց, he shed a flood of tears.


Ուղղածուծ

adj.

whose marrow is dried up;
— առնել, to consume or suck the marrow;
— առնել ցաւոց զոսկերս, to torment, to excruciate, to torture.


Ուղղակշիռ

cf. Արդարակշիռ.


Ուղղեմ, եցի

va.

to make straight, to trim, to straighten;
to erect, to raise, to hold up;
to address, to direct;
to conduct, to govern, to rule;
to correct, to rectify;
to correct, to reclaim, to improve, to reform, to make better, to amend;
— զգնացս, զվարս, to regulate one's conduct or actions;
to repent, to amend;
— զսխալանս, to confess one's errors, to redeem one's faults;
— զբան, զխնդիր, to address, to direct one's words to, to question;
ատեան —, to assemble or convoke a council;
նիզակ ումեք —, to hurl a javelin at;

mar.

— զկայմ, to mast.


Ուղղութիւն, ութեան

s.

direction;
regularity;

fig.

rectitude, uprightness, integrity, justice, equity;
correction, rectification, adjustment, amendment;
redress, reformation;
direction, tendency;
— վարուց, moral tendency, conduct, morality, morals;
— բարուց, correction of morals;
գիրք ուղղութեանց, the Book of Jasher;
ածել յ—, to reclaim, to correct;
յ— գալ, to be reclaimed, corrected, to repent.


Ուղփ

cf. Արփի.


Ումպ

s.

drinking, drink;
drinking-bout, draught, sip, gulp;
ըմպել — առ —, to sip;
թէպէտեւ յ— էր, although he was about to drink.


Ունայնաջան

cf. Զրաջան.


Ունայնավաստակ

cf. Զրավաստակ.


Ունելիք, լեաց

s.

tongs;
pincers, pliers;
nippers;
snuffers;
cf. Մազխիլ;
— խեցգետնոյ, claws;
— շաքարի, sugar-tongs;
— վիրաբուժից, forceps;
— վարսավիրայի, curling iron, curling tongs.


Ունիմ, կալայ, կալ

vn.

to have;
to take, to hold, to possess, to occupy, to enjoy;
to take, to stop, to retain;
to seize upon, to become master of, to subject, to subdue;
to contain, to enclose;
to carry, to support, to sustain;
to relate to, to refer to;
to be able, to know how;
— առ, իբրեւ, to esteem, to repute, to take for, to look upon as, to regard as;
— զտեղի, to stand instead of, to supply the place of;
— զոք, to stop one, to seize;
— զգուշութիւն, to take care, to watch;
— ի մտի, to form a design or project, to propose to oneself, to think to;
to retain;
զառաջս —, to oppose, to resist, to impede, to hinder;
to stand or go before;
զդէմ —, to make head against, to face, to resist, to oppose, to fight;
— առ իւր զխորհուրդս, to keep another's secret;
— զտունն, to maintain the honour of the house;
պինդ — զխոստովանութիւն, to keep the faith;
ի վայր — զբարկութիւն, to refrain from anger, to control one's anger;
գութ — զմէնջ, to have pity on us;
— զաղանդ, զուսումն, to follow the doctrine, to be of the sect of;
ոչ առ սուտս ունիմ զձեզ, I do not take you for liars;
զանձինս առ իմաստունս ունէին, they thought themselves wise;
իբրեւ զմարգարէ ունէին զնա, they looked on him as a prophet;
սրտմտութիւն կալաւ զնա, he was enraged;
զի՞նչ ունիս առնել, what have you to do ?
կալ զնա զեղջերացն, take it by the horns;
հրամայեցին նմա — զգլուխ բազմականին, they gave him the highest place at the feast;
տենդն կալաւ զնա, the fever has seized him, he has caught a fever;
ունիմ ի վենետիկ քսան եւ չորս ամ, I stayed twenty-four years in Venice;
ահ կալաւ զիս, fear seized me;
ի բանի մի ունիք, never mind, do not care for that;
— ունէին իւղ՝ այլ, they had indeed oil, but;
խօսել կալաւ, he began to speak;
կալարուք զկիրճս ջրոցն, seize the canals;
դիպող պատասխանեօք ունի զբերանս նոցա, he silences them with opportune replies;
խօսիլ ոչ ունիմ, ոչ ունիմ ասել, I cannot speak, I do not know how to speak.


Ունկն, կան

s.

ear;
ունկունք, handle;
cf. Ականջ;
— դնել, մատուցանել, to give one's ear to, to lend an ear to, to listen, to hearken, to be attentive;
խօսել յունկանէ, to speak in one's ear;
to whisper;
— արկանել, to obey;
չդնել յունկան, to disobey;
զոր լուայք յունկանէ, what has been confided to your year;
եհաս յ— նորա, it reached even his ears;
— դիք, listen! attention !
cf. Թմբուկ.


Ունողութիւն, ութեան

s.

possession;
power, authority;
շուրջ —, circuit, circumference.


Ունչք, ընչաց

s.

nose;
mustachio;
սրբել զունչս, to blow one's nose;
զընչովք առնել, to trim one's mustaches, to twirl the mustaches;
ունչս առնել, ունել, ընկենուլ, յընչաց քերել, յընչացք բանալ, to turn up one's nose at, to snap one's fingers at, to set at nought or at defiance, to take no notice of, to make no account of, to set light by, to despise, to scorn, to quiz, to laugh at, to ridicule.


Ունջ, ընջոց, աց

s.

the inner side;
bottom;
earth;
root;
յ— բերդին, under the castle walls;
յ— լերին, at the foot of the mountain;
ընդ — տանել զոք, to drag a person along the ground;
ընդ — տանել զլերինս, to raze the mountains to the ground, to level with the earth;
բրել զ—ս այգւոյ, պատառել զ—ս որթոյ, to dig about the roots of vines.


Ուշ, ոյ, ի

s.

memory, remembrance;
attention;
intelligence, mind, sentiment, sense, instinct;

adj.

late;
cf. Յուշիկ;
— եւ ուրուշ, the senses;

adv.

— ի կուրծ, attentively, carefully, heedfully;

adv.

—ի —ով, with great attention, most attentively, more at leisure, diligently, carefully;
— առնել, առնուլ, ունել, դնել, to pay attention, to be attentive, to have in view, not to lose sight of;
to apply oneself to;
to mind, to take care, to be heedful or cautious, to take good heed, to be on one's guard;
to tend to, to aim at, to seek, to try, to endeavour, to strive;
յ— ածել, առնել, արկանել, to recall to mind, to remember, to remind;
cf. Յիշեցուցանեմ;
յ— գալ, լինել, զ—ով գալ, to bear in mind, to recollect, to call to mind, to remember;
յ—ի ունել, կապել, to preserve in one's memory, to have recollection of, never to forget;
— ի կուրծս առնել, to think, to meditate, to conceive or imagine the design of;
— ի կուրծս արկանել, to take a thing for serious, in earnest;
զ— եւ զուրուշ գրաւել, cf. Մոգեմ;
ընդոստուցանել զ—, to excite the attention;
— ունել յոք, to follow with the eyes;
յ— բերել, cf. Յիշեմ;
յ—ի բերել, to revive, to cause a person recover his breath, to quicken, to rouse;
— ունել, to wait;
բառնել յ—ոյ մտաց, to cause to forget, to put out of one's head;
պրծանիլ յ—ոյ յիշատակաց, to be forgotten;
յ— լինի ինձ, ինձ յ— անկանի, I do remember;
— ի կուրծս անկաւ գրել, the idea struck him to write, he conceived the idea of writing;
— ի կուրծս քաջալերէին զմիմեանս, they incessantly encouraged one another;
չէ ի յ— մտաց, he does not remember;
նմա ընդ յ—ի կապեալ, calling to his memory, reminding him;
— կալ, attention !.


Ուշակալ

adj.

cf. Մտադիր.


Ուշակալու

adj.

cf. Մտադիր.


Ուշատու

adj.

cf. Մտադիր.


Ուշեղ, աց

adj.

of good memory;
intelligent;
արտաշէս —, Artaxerxes Mnemon.


Ուռ, ոց

s.

vine-branch;
branch;
cf. Ուռենի;
yew, yew-tree;
— վարսագեղ, vine-branch with foliage and fruit.


Ուռան

s.

candlestick;
cf. Վառարան.


Ուռի, ռւոյ, ռեաց

s.

willow, osier;
վարսաւոր or վայրակախ —, weeping willow;
դնդագլուխ —, pollard-willow;
—ք, willow-plot, willow-hedge, osier bed.


Ուռճալի

adj.

cf. Ուռճալիր.


Ուռն, ռան, ուռունք, ռանց

s.

hammer;
cf. Սեպ;

fig.

oppressor;
հարուած ուռան, hammer blow;
կոփիւն ուռանց, hammering;
— հարկանել, to hammer;
— դարբնոցի, sledgehammer or forge hammer;
— մեծ, sledge;
— ճօճան, tilt hammer, tail hammer;
— ճակատաւոր, front hammer, largest forge hammer;
— վերացման, lift hammer;
— շոգեշարժական, steam hammer;
— ժայռահերձ, pounding hammer;

mar.

— ատամնաւոր, claw hammer or fid hammer;
— ձեռաց, hand hammer, up-hand hammer.


Ուռուցիկ

adj.

swelled out, puffed up, bloated, turgent;
swelling, puffing;

fig.

proud, fastuous, pompous;
— հողմն, tempestuous or stormy wind, gust;
— ոճ, turgid, inflated or fustian style;
— հերք, wavy hair.


Ուս, ոց

s.

shoulder;
back;
— շինուածոց, wing of a building;
ելանել ի յ— երիվարի, to ride, to mount, on horse-back;
զուսովք արկանել, to put on one's back;
— դնել, to become stiff-necked, obstinate;
բարձր ուսովք չափ ի վեր, taller by a head and shoulders;
cf. Ընդոստ.


Ուսանիմ, սայ, սիր, սեալ

vn.

to learn, to study, to read;
to be instructed;
to exercise oneself in;
— զդասն, to learn, to study one's lesson;
— ի բերան, to con over, to study by heart;
cf. Թոշակ.


Ուսումն, ման

s.

study, lecture, teaching, instruction;
doctrine, science;
religion, sect;
ուսման ձեւ, affectation, studied effort, endeavours;
առ ուսմանէ, by instruction;
նուիրել յ— զժամանակն, to consecrate all one's time to study;
cf. Թեւակոխեմ.


Ուսումնատենչ

adj.

cf. Ուսումնասէր.


Քաջախնամող

cf. Բարեխնամ.


Քաջահմտութիւն, ութեան

s.

vast erudition, great knowledge;
— դպրութեանց, baccalaureate of sciences.


Քառակուսի, սւոյ

adj. s.

square;
— արմատ, root — թուոյ, of a number.


Քառակուսութիւն, ութեան

s. geom.

quadrature;
— բոլորակի, quadrature or squaring of the circle.


Քառահոլով

adj.

turning or rolling in four manners;
ի եղանակս տարւոյ, in all seasons.


Քառասուն, սնից

adj.

forty;
սուրբ —ք, the forty martyrs of Sebaste;
էր ամաց —ունից, he was forty years old;
ամս երկու ընդ —սնիւ, forty two years;
քաղաքս ութ առ —սնիւք, forty eight cities;
—սուն, —սուն զպահքն լուծանել, break the fast once in forty days.


Քառատեսակ

cf. Քառակերպ.


Քացախ, ոյ

s.

vinegar;
acid;
համեմաւոր —, aromatic vinegar.