silly, simple;
stupid foolish.
silliness, foolishness, stupidity, dullness.
to feign sickness.
stupid, dull-witted, idle, lazy, slothful.
siekness, illness, indisposition, infirmity.
cf. Խօլանամ.
foolishness, nonsense, folly.
noise, murmur, rumour, uproar.
conversing with another;
— լինել, to have an interview, to converse, to talk, to discourse, to have a chat together, to hold a conversation with.
cf. Խօսակից լինիմ.
conference, dialogue, conversation, parley, interview;
interlocution;
discourse.
speaking, that speaks.
to speak, to talk, to discourse, to converse;
to confer, to treat, to negotiate;
to betroth, to affiance;
— լեզուս, or ի լեզուս, to speak many languages;
— — եզակի, to thee-thou;
— ուղիղ, to speak out, distinctly — ի սրտի, to think, to meditate, to ruminate;
— սպառնալեօք, to speak threateningly or sharply;
— զքաղաքականութենէ, to talk politics;
տալ — զանձնէ, to be talked of;
to get a bad name;
— զումեքէ ի մահ, to compass a person's death;
— չարութիւն, to speak ill of, to slander;
— հաւու, to crow;
նա խօսեսցի առ ի քէն, he shall be thy spokesman;
— ումեք զկին, to betroth, to promise or to give in marriage;
— իւր զկին, to espouse, to marry;
կոյս խօսեցեալ առն, a vergin espoused to a man;
խօսեցայց ինձ զքեզ, I will marry you;
cf. Ընդ վայր.
herald, messenger, negociator;
flag of truce;
— լինել, to parley, to negociate, to treat.
faculty of speech.
to dawn, to shine, to begin to appear, to rise;
to be born;
to take rise;
to emanate, to proceed from;
to sprout, to germinate, to pullulate;
to blossom;
to ensue, to result, to derive;
ի— առաւօտուն, at the peep or break of day, at daybreak;
ի— արեգական, at sunrise;
ծագեցաւ արեգակն, the sun appeared;
արդարքն ծագեսցեն իբրեւ զարեգակն, the righteous shall shine forth as the sun.
to sit cross-legged.
paper-knife;
folder, up.
wrapped up, enveloped.
devouring;
consuming, wasting;
corrosive.
to flow gently, to ripple;
to wave, to undulate
cant-words, jargon, gibberish, slang, cant;
խօսել ծածկաբանութեաթբ, to talk jargon, slang or rogues language.
the knowing secrets.
cryptography.
close, dissembling, incomprehensible.
cryptogamy.
covering, cover, lid.
to be covered, hidden, concealed;
to remain unknown;
— զմեղս ուրուք, to hide, to overlook or pardon anothers faults;
— զոք իւիք, to surpass, to excel.
that which conceals or hides;
cover, lid.
act of hiding;
occultness, secrecy, mystery;
cover, covering.
to creep into a hole or cavern, to burrow;
to shut oneself up, to isolate;
to seclude oneself.
to be bored or pierced;
ծակեցաւ պալարն, the abscess has broken.
boring, perforating.
porosity.
pore
pastry;
pastry-cook's business.
flower;
small-pox;
beauty, youth, bloom;
flower, choice, best;
— գինւոյ, mother or floating lees of wine;
— պղնձոյ, verdigris;
արանց —, cf. Լօշ;
— գունոց, splendour, vivacity of colour;
ցոյցք ծաղկանց, — show;
նկարիչ ծաղկանց, — painter;
աման ծաղկի, — pot;
— մանր, floweret;
գեղեցիկ՝ հոտաւէտ՝ քաղցրահոտ՝ անհոտ՝ դեռափթիթ՝ գեղափթիթ՝ գեղափայլ՝ թարշամ՝ սիրուն՝ երփներանգ՝ կարմրագեղ՝ —, beautiful, sweet, fragrant, inodorous, fresh-blown, splendid, faded or withered, lovely, variegated, scarlet -;
ծաղկէ ի —, from — to -;
քաղցրաբոյր հոտ ծաղկանց, the sweet perfume of flowers;
ծածկել զերկիր ծաղկօք, to cover the earth with flowers;
ծաղկունս ոփռել, to strew with flowers;
փթթին, թարշամին ծաղկունք, the flowers are blooming;
— fading;
ի — մանկութեանն, in his earliest years;
ի ծաղկի լինել, to be about to blossom;
to be in the bloom of youth;
ի ծաղկի or ի — հասակին, in the prime of life;
in the — of manhood;
cf. Թօթափեմ.
ornamental capital letter, flourished or figured initial.
floriculture.
cf. Ծաղկազերծ.
full of flowers, in full bloom.
cf. Ծաղկալի.
cf. Ծաղկալի.
producing flowers, floriferous.
interwoven with flowers;
— պսակ, garland.
enamelled, strewn with flowers.
flowerness, abundance of flowers, full bloom;
efflorescence.
flowery, blossoming, blooming.
cf. Ծաղկեմ;
սրտի բերկրեցելոյ երեսք ծաղկին, a merry heart makes a cheerful countenance;
ծաղկին ամենայն ազգք արուեստից, all the arts flourish.
joke, sport, pleasantry, jocularity, waggishness.
I;
ես ինքն, myself;
յինէն կողմանէ, as for me, for my part;
ըստ իս, in my opinion;
ահաւասիկ ես, here I am, here am I;
ես եմ, it is I;
ոչ եմ ինձ եւ յիս, I am beside myself, distracted, I am not master of my self-possession, I am driven mad.
dream;
fancy;
vision;
— տեսանել, to dream, to have a dream, to dream a dream, cf. Երազիմ;
եւ ոչ յերագի անգամ տեսանել, not even to dream of;
գեղեցիկ —ս տեսանել, to have pleasant, or bright dreams;
ցնորք զահանգելի խօլական —ոց, spectres or monstruous visions, dreadful, ghastly, frightful dreams;
յերազս լինել, յերազի անցք անցանել, to have a nocturnal pollution, a lascivious dream;
— է կեանք մարդոյ, life is but a dream.
one irocritic, diviner by means of dreams;
— լինիմ, to divine by means of dreams.
thankful, grateful;
— լինել, to be thankful, grateful.
that recompenses, grateful;
— լինել, to be thankful;
—ք, thankfulness, cf. Շնորհակալութիւն.
obliged;
— լինել՝ գտանել ումեք, to be obliged, indebted, or to owe obligations to some one;
— առնել՝ կացուցանել զոք, to oblige a person highly.
cf. Երախտագիւտ.
vein;
string, filament, fibre;
metallic vein;
slender thread;
pulse;
պնգել զ—ս, զննել զթնդիւնս —ի, to feel the pulse of;
զարկ, թնդիւն —ի, beating, throbbing;
— առնուլ, հատանել, to breathe a vein, to bleed, to let blood;
զննել զ—, to sound.
troop, flock;
assembly, company;
gathered, assembled;
— —, in several troops, in company;
— թռչնոց, flight;
— հօտից, անգեայց, flock, herd.
herd, flock, cattle;
— ձիոց, stud;
— այծից, ոչխարաց, flock of goats, of sheep;
— խողից, herd of swine.
cf. Երամովին.
cf. Երանալից.
cf. Երանելի.
cf. Երանելի.
groin;
loins, reins;
hip, haunch, thigh;
knees;
lap;
առաջակողմն —նաց, mons Veneris;
քունջ —նաց, groin;
ելանել յերանաց ուրուք, to be horn of, to spring from the loins of;
լինել յերանս հօր իւրոյ, to be yet in the loins of his father;
զ—նս ածել ի վերայ, to infork, to mount, to ride.
cf. Աշխէտ.
pledge, caution, guarantee;
յ—խի առնուլ, առնել, to take in pledge, cf. Երաշխաւորեմ, cf. Ընդումիմ;
to give caution, to become bail, to answer for, to become security for.
pledge, guarantee, surety, answerable, responsible;
assurer, certifier;
— լինել՝ կալ, to be, to become surety or guarantee;
cf. Երաշխաւորեմ.
dry, arid, parched;
cf. Երաշտութիւն.
buttock, arse, fundament;
հարկանել զ—նս, to flog;
հարուած, գան —նաց, flogging;
հարկանիլ յերաստանն, to be subject to, or afflicted with hemorrhoids.
time, moment, hour;
when, in what time;
— եւ է, no matter when;
-? առ -? when? ց-? մինչեւ յ— ? or ց-? how long ? — իցէ՝ զի, please God! o! when shall I be! when will it be that!
sometimes, now and then, from time to time;
—, էր —, յ— ժամանակի, once, in days of yore, in byegone times, of old, of yore, already, formerly, in time past;
-..., -..., now …, now ...;
at times ..., at other times...;
some-times..., sometimes..., at one time..., at another;
one while..., onother while;
— այս ինչ՝ — այն ինչ, now one thing, now another.
sometimes, from time to time;
never, at no time;
—, ոչ —, մի —, never, no, not, for ever;
ոչ — իկեսցէ, — ոչ եկեսցէ, he will never come;
մի —, — մի զլանար, do not refuse him;
է՝ էր —, երբէք երբեք, from time to time, now and then, ever and annon;
— ուրեք, sometimes.
chant, song, canticle;
air;
hymn;
recitative;
ballad;
canto;
language, voice;
— համառօտ, canzonet;
—ս առնուլ, to sing;
յ— արկանել, to sing or compose a song;
to make songs on, to lampoon;
յ— անկանիլ, to be the subject of a song;
— անհեդեդ, bad song;
նուագարան երգոց, musical instrument;
— երգոց, the song of songs, the song of Solomon.
cf. Երգեցիկ.
cf. Երգիոն.
perjured, forsworn;
— գտանիլ, լինել, to perjure one's self, to break an oath, to take a false oath.
cf. Երդմնազանց.
— լինել, cf. Երդմնահարիմ.
to swear, to take an oath;
to curse, to detest;
սուտ —, to swear falsely, to perjure one's self, to take a false oath;
— յանձն իւր, to swear to one's self.
eve, even, evening, afternoon;
the evening star;
west;
ընդ —ս, առ —ս, about or towards evening, at the close of day;
յ—ս կոյս, towards evening;
to the west;
զօրն ց—, from morning till night;
դարձաւ օրն յերեկս, the daylight fades, the day wanes, the day is going down;
որպէս or իբրեւ յ—ն եւ յեռանդն, as heretofore;
ընդ —ս է, it grows late;
cf. Երէկ.
to amuse ones self until the evening, to pass the whole day, to stay till the evening;
to remain, to pass the day;
— յանկողնի, to sleep very late.
evening;
ընդ երեկոյս, towards -;
բարի —, good —, good night.
visage, face, look, countenance, mien, air;
forehead;
exterior, surface;
person;
eyes, sight;
body;
reputation, honour, respect;
meaning, sense, explanation;
mask;
— կօշկաց, vamp;
վերին —ք յարկաց, roof;
— եւ աստառ, outside and lining;
— դրոց, page;
—ք մի հողոյ, stratum, layer, bed;
ոչ —ք ինչ երեւելիք էին, they were not remarkable or important personages;
եւ քո —ք երթիցեն առաջի նորա, and thou shalt be in their midst or among them;
ըստ ժամանակի եւ —աց, according to the period and people;
զ—օք ջուրց, at the water's level;
upon the face of the deep;
զ—ն քարի տացէ, so much the worse for him;
to his harm or damage;
հոտոյ ընդ —ս հարկանիլ, to perceive the odour, bad smell, stink;
տալ զ—ս խնդրել զտէր, to turn his face towards, to seek God, to be converted;
զ—ս հաստատել, դնել, to turn towards, to go to, cf. Դիմեմ;
դնել զ—ս իւր առնել ինչ, to turn the mind or attention towards, to form or conceive an idea;
—ս առնել, to have regard for, to respect, cf. Ակնածեմ;
յ—ս բերել, գալ, to manifest, to show, to display, to make known, to discover;
to appear, to present one's self;
յ—ս անկանիլ, to appear;
անկանել ի վերայ —աց, to fall prone, to prostrate one's self;
խոնարհիլ անկանիլ —աց, to sulk, to be in ill humour;
ելանել յ—աց ուրուք, to go out of the presence of;
յանդիման լինել միմեանց —օք, to see one another, to meet;
թաքչել յ—աց ուրուք, to hide or conceal one's self, to keep out of sight of some one;
հատանիլ քնոյ յ—աց, to have the sleep broken or troubled, to be unable to sleep more;
ակն առնուլ —աց ուրուք, to honour, to respect a person;
ի խոնարհ կախիլ —աց, to knit one's brows, to be melancholy, to frown, to look displeased, sullen or vexed;
զ—ս ծռել, to make wry faces;
առնուլ զ—ս ուրուք, to assume the appearance of some one, to sustain a part or character, to bear a part;
յ—աց, for, on account of;
յ—աց նորա, for his sake;
յ—աց հօր քոյ, from your father, in your fathers name;
առաջի —աց Տեառն, in presence or before the face of God;
յերեսս, to one's face;
in the face of, cf. Առաջի, cf. Յանդիման;
—, —, առ —, face to face;
man to man;
ինձ — արա, I entreat you! listen to me! do me the favour! առ —ս, ի վերին, externally, apparently;
բացաւ —օք, with the face uncovered;
unmasked (man), unveiled (woman);
barefaced, impudent;
frankly, openly;
ընդ — ամենայն —ս երկրի, over or throughout the whole earth;
հաց —աց, cf. Առաջաւորութիւն;
օծանել զ—ս անոյշ իւղով, cf. Իւղ;
որով —օք, with what an air ! with what audaciousness! ազնիւ —օք, of a handsome countenance;
երեսս առնում, cf. Անձնաւորեմ.
area, superficies, surface.
tremour, motion, agitation, vacillation;
wavering;
trembling;
— եւ տատան լինել, to wander up and down, to ramble, to rove, to stroll, to range;
յերերի կալ cf. Երերիմ.
Saturn (planet);
cf. Երեւոյթ;
cf. Տեսիլ.
appearance, exterior;
vision;
air, aspect, face, mien, sight;
colour, semblance, indication, display;
feint, false appearance, illusion;
shadow, figure, image;
exhibition, show;
phenomenon;
—ք լուսնի, phases;
—ք բնութեան, the phenomena of nature;
visible, palpable;
notable;
ridicule;
whimsical, chimerical;
առ —ս, externally, outwardly, in appearance.
cf. Երեւութիւն.
composed of thiee holies;
praised with the Trisagion;
— երգ, օրհնութիւն, Trisagion.
elder, senior;
eldest brother;
priest;
երիցանց —, pontiff;
— գահ, the first or highest place.
to go, to march, to repair, to follow a road;
— առ հարս՝ զճանապարհ ամենայն երկրի, to sleep with one's fathers, to die;
— զիւրովին, to kill ones self;
— զիւիք, to give ones self up to, to apply ones self;
— զջրոյ, to go to fetch water;
to make water;
— հետի or հետիտս, to go on foot, to walk;
— հետի յօչ կամս, նեղութեամբ or դժուարաւ, to trudge along;
— հեծեալ ի ձի, to go on horseback, to ride;
— կառօք, to go or ride in a carriage;
— սուրհանդակաւ, to travel post;
— չոգեմուղ կառօք, երկաթուղեաւ, to go or travel by rail;
— (ելանել) ի կարիս որովայնի, to go to the water-closet, to stool, to the privy;
երթայ (դիմէ) ի կոտուստ իւր, he hastens to his ruin;
այս ճանապարհ երթայ ի ..., this road leads to ...;
զհետ, զկնի —, to follow;
փախստեայ —, to flee, to take to flight;
յագարի —, to be sacked or plundered;
ի գլուխ —, to finish, to come to an end;
յերդումն —, to swear, to take oath;
զուլամբ — ձիոյ, to trip, to fall headlong as a horse;
երթ ի բաց, ե՛րթ յետս իմ, begone, go away, get you gone, get away, or off with you, be off;
ե՛րթ խաղաղութեամբ, part in peace! Adieu! ողջ երթ, երթ ողջամբ, adieu! God be with you! luck be with you!
iron;
iron weapon, sword, razor, nail;
— կակուխ, soft, malleable iron;
— գիւրայերձ, red-short iron, hot-short iron, red shear or sear iron;
— կալուանացեալ, galvanized iron;
— կռանահար, forged, tilted, bar, or malleable iron;
— հայելական, specular, oligist iron, iron ore;
— հրաբեր, pyrophoric iron;
— սպիտակ կամ թանագ, plate, white iron, tinned iron plate, tin, tin plate;
—ք, irons, chains, fetters, gyves;
— հնոտի, old iron;
կոտորք —ոյ, grape shot;
սայր —ոյ, tag;
վաճառական —, smith, blacksmith;
պատել —ով, to bind or mount with iron;
բազմախողխող —, sharp;
—ի դար, iron age;
կռանել զ— մինչ տարաշէկն է, to beat the iron while it is hot.
cf. Ըստգիւտ.
crown, diadem, royal crown;
the Crown or regal authority, kingdom;
glory, honour;
— պապական, tiara, the pope's crown;
— եպիսկոպոսական, mitre;
— ոսկի, crown of gold;
cf. Պսակ;
— առնուլ, to become king, to reign, cf. Թագաւորեմ;
թագ ազնուականաց ―, coronet;
թագ դնել, կապել (անձին), to crown one's self, to put on the crown, to bind on the diadem;
թագ դնել (այլում), to crown, to place a crown on the head of, to cause to rule, cf. Թագաւորեմ;
եդաւ զթագ զասիացւոց, he crowned himself with the diadem of Asia;
թագաւ / թագիւ պսակիլ, to be crowned;
առնուլ զթագ ուրուք, to mount another's throne;
թագ ի գլուխ, crowned, wearing a crown on the head.
cf. Թագադիր.
king;
*bridegroom;
թագաւոր թագաւորաց, the king of kings;
թագաւոր Հայոց, the — of Armenia!
կեցցէ՛ թագաւոր, long live the -!
God save the -!
թագաւոր կենդանեաց, the — of beasts (lion);
թագաւոր թռչնոց, — of birds (eagle);
թագաւոր ծաղկանց, queen (Arm. king) of flowers (rose);
թագաւոր իժ, cf. Արքայիկ օձ;
թագաւորք, certain hymns of the Armenian Church;
թագաւոր կալ յումեքէ ի վերայ աշխարհի ուրուք, to be made — of some country;
թագաւոր առնել, to make —, to cause to reign.
cf. Արքայանիստ.
royal, regal;
royalist;
— ճանապարհ, the king's highway, main road, the highway;
թագաւորական օձ՝ թագաւորական իժ, cf. Արքայիկ՞՞՞օձ.
cf. Արքայանիստ.
to make king, to crown;
թագաւորեցուցի ձեզ թագաւոր, I have given yon a king;
— զճշմարտութիւն, to preach the truth publicly.
hand;
palm of the hand;
— ոտից, foot;
the sole of the foot;
— կենդանեաց, paw, claw, talon;
— երկաթի, gauntlet;
— կշռոց, cf. Նժար.
to faint, to loose feeling, to become insensible;
— ի ծաղուէ, to laugh till one faints, to split one's sides with laughing, to choke, to burst.