author, creator;
captain, chief, conductor, guide, escort, director, guardian, rector;
ordinary principal, provost, overseer, prelate, superior, father;
— կարգել, to set over.
πρῶτος. primus. cf. ԱՌԱՋՆԵՐՈՐԴ. այսինքն Առաջին.
Յամին առաջնորդի դարեհի։ Յամին երեսներորդի եւ առաջնորդի, եւ այլն. (Դան. ՟Թ. 1։ ՟Ա. Մակ. ՟Ժ՟Գ. 42։ ՟Գ. Թագ. ՟Ժ՟Զ. 23։)
ὀδηγός. viae dux. Յառաջագնաց ուղեցոյց. ճամբայ ցցնօղ՝ տանօղ
Նոխազ՝ առաջնորդ հօտի։ Կոյրք են՝ կուրաց առաջնորդ. (Առակ. ՟Լ. 31։ Մտթ. ՟Ժ՟Ե. 14. եւ այլն։)
Տեսանողականքն աչէք՝ չունին պէտս առաջնորդի. (Նար. ՟Ծ՟Թ։)
Տեղեակ առաջնորդօք գալ, կամ փախչել. (Փարպ.։)
Առաջնորդ կենաց ... առաջնորդեա՛ մեզ գնալ ի ճանապարհս քո։ Առաջնորդ եղեն մեզ ուղիղ գնացիւք ի շաւիղս արքայութեան երկնից։ Նախաշաւիղ եւ առաջնորդ կենացն յաւիտենից՝ ո՛վ սուրբ վկայք. (Ժմ.։)
χειραγωγός. manuducens. Ունօղ զձեռանէ.
Անկաւ ի վերայ նորա մէգ եւ խաւար, եւ շրջեալ խնդրէր առաջնորդս. (Գծ. ՟Ժ՟Գ. 11։)
ἠγεμών, ἠγούμενος, ἁρχηγός, προηγούμενος, προεστώς. dux, princeps, praeses, rector, praepositus, praefectus եւ այլն. Առաջինն կամ գլխաւորն յամենայն տնտեսութիւն քաղաքական եւ եկեղեցական. վարիչ. ուղղիչ. թագաւոր. իշխան. վերակացու. հեղինակ. եպիսկոպոս. վանահայր. պարագլուխ. զօրագլուխ. եւ այլն։
Զաստուած՝ զհայրն, եւ զիշխան առաջնորդն աշխարհի. (Փիլ. ՟ժ. բան.։) որ եւ ասի ԱՌԱՋՆՈՐԴԱՊԵՏ։
Տացէ զքեզ պատուիրանաւ առաջնորդ ի վերայ իսրայէլի։ Իշխանք յուդայ առաջնորդք նորա։ Դու ես մեր առաջնորդ փոխանակ յուդայի։ Առաջնորդ ի վերայ ամենայն զօրացն։ Առաջնորդ նազովրացւոց հերձուածոյն. եւ այլն։
Առ եզեկիայիւ հրէից առաջնորդաւ։ Ընդ պարսիկ առաջնորդաւ վարիլ. (Խոր. ՟Ա. 22։)
Ի դամասկասցւոց առաջնորդէն փախուցեալ. (Պրպմ. ՟Բ։)
Առաջնորդովք եւ գրովք սրբովք ազգի ազգի ուղղութիւնս ցուցեալ. (Խոսր.։)
Մեծա առաջնորդաց. (Նար. մծբ.։)
Մի՛ ոք յեղբարց տրտնջող լիցի զառաջնորդէ իւրմէ. (Շ. ընդհ.։)
Մի՛ ինչ զառաջնորդին զտնօրէնութիւնն քուզել. (Բրս. հց.։)
Առաջնորդքն մեր եղեն խորհրդազգածք. (Դիոն. եկեղ.։)
ἁνάδοχως. susceptor, fidejussor. Կնքահայր. որ ընդունի զոք ի սուրբ աւազանէ.
Ըստ առաջնորդին իւրոյ աւանդութեան՝ աստուծոյ եւ աստուածայնոցն հպել։ Ի գիր հանել զնա, եւ զառաջնորդն նորա։ Ընձեռեն առաջնորդի ընծայման. (Դիոն. եկեղ. ՟Բ։)
ἁρχιγετής, ἑξηγετής. author, expositor, interpres. Նախկին մատենագիր, շարագիր. մեկնիչ. պատմիչ. օրէնսուսոյց.
Որ առաջնորդ եղեւ այնց դպրութեանց. (՟Բ. Մակ. ՟Բ. 32։)
Ոչ գտցի առաջնորդ ազգի անօրինի. իսկ պահէ զօրէնս, երանելի է. (Առակ. ՟Ի՟Թ. 18։)
ὀδηγής, ἠγούμενος, ἁρχηγός, δημαγογός. dux, princeps, rector. եւ այլն. Սկզբնապատճառ, վարդապետ, ուսուցիչ. կամ յառաջ վարօղ եւ առիթ յո՛ր եւ է բանի. եւ բերան ժողովրդեան.
Իմաստութեան առաջնորդ։ Առաջնորդ բանին. (Իմ. ՟Է. 15։ Գծ. ՟Ժ՟Դ. 11։)
Առաջնորդ առաքինութեանն մաքսաւորք եւ ձկնորսք. (Ոսկ. մ. ՟Ա. 1։)
Առաջնորդ գտեալ յոգնապատիւ կարգաց. (Յհ. կթ.։)
Առաջնորդ խաղաղութեան. (Նար. ՟Ձ՟Գ։)
Զառաջնորդ կենացն սպանէք. (Գծ. ՟Գ. 15։)
Առաջնորդ կորստեան աշխարհիս լինէր. (Փարպ.։)
Առաջնորդ լինել հիքութեանց, կամ ձաղանաց, եւ այլն. (Պիտ.։)
Եւ իբրեւ Միտք առաջնորդական.
Յիշխանական առաջնորդին ի բանականի յոգւոջն. (Փիլ. լին. ՟Ա. 6։)