breath, respiration;
throat, gullet, larynx;
aspiration;
pronunciation.
(լծ. հայ. հառաչ. ոգել. գո՛գ. ոգի. հոգի) πνεῦμα spiritus, adspiratio . Շունչ ձայնահան եւ խոշոր ընդ շնչերակն ի վեր հնչեալ. ձայն կամ շչիւն շնչոյ ընդ փողն եւ ընդ բերանն՝ որպէս ի հեւալն եւ ի հառաչելն կամ յովւոց հանելն. սունչ.
Հագագն ի ձեռն շնչափողոցն ի շնչակալ անօթոցն ի վեր մղելով. (Նիւս. կազմ.։)
ՀԱԳԱԳ. Ըստ քերականաց՝ Մասն առոգանութեան, ըստ հաստութեան եւ ըստ մեղմութեան.
Առոգանութիւնք տեսականք երեք. ոլորակ, ամանակ, հագագ։ Հագագ երկու թաւ, սոսկ. (Թր. քեր.։)
ՀԱԳԱԳ. Անցք շնչոյ, շնչափող. կոկորդ.
Դարձեալ զկապար եռացուցեալ, եւ ընդ հագագսն ըստորարկեալ. (Շ. վիպ.։)
ՀԱԳԱԳ. Ըստ ամենայն առման անխտիր ասի.
Ձայն է բացակատարումն դանչեցելոյ ի մեզ հագագի. (Սահմ. ՟Ժ՟Ա։)
Զիա՞րդ զհագագն՝ ի տալ եւ յառնուլ զշունչ՝ մատակարարել մարթ է. (Կոչ. ՟Դ։)
Մի համարեսցիս իբրեւ զհագագ ինչ ընդ բերան բանն կարգայ. (Ոսկ. ՟Ա. 1։)
Ի թառանչ սրտին՝ հագագին դուռն հրդեհեալ։ Զհաչման հագագին, զէութիւն շնչոյն։ Կենդանութեան հագագաւ ազդէ։ Շնչման հագագին. եւ այլն. (Նար.։)
Պակասեալ ի ձայնս՝ ոչ կարէին արտաքս բերել զհագագն. (Լաստ. ՟Ժ՟Ա։)