cf. Ընդելացուցանեմ.
acceptable, admissible;
agreeable, welcome;
obtainable;
that accepts, that receives.
reception, taking, acceptance, admission, obtaining, acquisition;
cheer, feast, entertainment;
participle;
— փոխանադրոյ, acceptation of a letter of credit, of a bill of exchange;
— առնել ումեք, to welcome, to feast, to entertain;
— առնել օտարաց, to lodge strangers;
առնել — ցրտագին, to receive coldly, to give a cool reception;
— գոյր յարքունիս, ի դեսպանատան, there was a reception at court, at the embassy;
յ— լինել Աստուծոյ, to believe in God.
legible;
reader, lecturer.
cf. Ընդել.
cf. Ընդելակից.
cf. Ընդելանիմ.
cf. Ընդելասէր.
cf. Ընդելացուցանեմ.
cf. Ընդելուզած.
cf. Ընդելուզանեմ.
cf. Ընդելուզուած.
cf. Ընդելութիւն.
cf. Ընդելուցանեմ.
better, excellent, very good, preferable.
elected with another.
elect and graceful.
eligible;
most select, best;
— է քեզ զմի յայսցանէ, you must choose one of these alternatives.
happy, blessed;
— առնել, to make happy;
— լինել, to be happy.
the fact which one asserts on oath.
cf. Երեւելապէս.
more illustrious, famous.
evidently, visibly.
visible, palpable, evident;
celebrated, eminent, signal, illustrious, heroic, high, serious, great, glorious, famous, brilliant, important, memorable, noble, principal, solemn, splendid;
— առնել, to illustrate, to render illustrious or famous;
to manifest;
— լինել, to signalize or distinguish one's self, to acquire undying fame.
visibility;
appearance.
troublesome, importunate, annoying, tedious, tiresome, disgusting.
cf. Թախծական.
cf. Թաղումն.
tow (hemp or flax).
hindering the discharge of purulent matter.
translatable.
penetrable, permeable.
thread, filament;
fibre;
— ոսկի, արծաթի, երկաթի, gold or silver thread;
iron or metal-wire;
հատանել —ս —ս, to reduce to filaments;
to atomize;
զ—ն յօրինել, to weave thread by thread;
to adorn symmetrically;
—ք բանից, պատմութեան, the thread of a discourse or story;
հատանել զ— բանին, to break the thread of one's argument;
— կենաց, the thread of life;
հատանել զ— կենաց, to cut the thread of life, to cut off one's days.
chord.
cf. Հեռագիր.
that instigates, that advises;
— լինիմ, cf. Թելադրեմ.
to instigate, to prompt, to incite, to suggest, to inspire, to advise, to counsel, to dictate.
suggestion, instigation, persuasion, incitement, counsel, advice, dictate.
oar;
rudder.
agent, bailiff, proctor, manager, saving man.
wire drawing-plate.
to be still half drunk.
blamable, condemnable.
straw-berry;
arbute-berry;
տունկ —ի, straw-berry-plant.
cf. Ելագ.
place through which one goes and enters.
ladder, scale;
stairs, stair-case;
of going out or going up;
— շրջանակաւ, a round stair-case.
to go out, to go from the inside to the outside;
to ascend, to go to a higher place;
to be horn, to take rise, to be produced, to proceed, to emanate, to flow from, to derive;
to attain, to arrive;
to agree, to be proper and suitable;
to surmount, to surpass, to go beyond, to overflow, to advance;
to stray;
ելանէ արեգակն, the sun rises or begins to appear on the horizon;
— ի վեր or ի վերայ, to reascend;
to leap over, to cross;
to gush out;
— աքաղաղի ի վերայ մարւոյն, to tread the hen;
— ի վերայ մատակի, to cover a mare, a bitch;
— ի ցամաք, to disembark;
— յորջոյ, to dislodge;
— զմիմեամբք, to concur;
to surpass;
յոգւոց —, to sigh;
ի գլուխ, ի լրումն —, to be ended, finished;
—ի գենաց, ի կենցաղոյս, to make one's exit from this world, to depart this life, to die, to decease;
to become defunct;
— ի հիւանդութենէ, to recover;
— ընդ սուր, զէնս, to commit suicide, to run one's self through with a sword;
ի պխտիւ —, to exalt or raise one's self to honour;
— յանկողինս ուրուք, to commit adultery;
to seduce;
անմասն, դատարկ —, to have no part, to be excluded;
— զհետ ուրուք, to pursue, to give chase;
յաչաց —, to render one's self hateful or odious, to fall in disgrace;
— ըստ չափ, to pass beyond, to exceed;
— կուսին ըստ չափ, to pass the flower of her youth;
— ըստ ձեռն՝ ընդ իշխանութիւն ուրուք, to revolt, to rebel, to rise up against;
— ըստ քաղաքն, ըստ դուռն քաղաքին, to leave the city;
— ի նաւ, to embark;
— ի կառս, ի ձի, to mount in carriage, on horseback;
— ընդ առաջ, to meet, to go out to meet;
— ի պատերազմ, to go to battle;
ի յորս —, to go hunting;
— յանկողինս մահճաց, to go to bed;
ընդ հակառակս —, to oppose one's self to, to resist;
— ընդ ինչ, to occupy one's self, to dedicate one's self to;
ի չարեաց ի չարիս ելին, from one perverseness they passed to another;
յայլոց յայլ ճառս —, to pass from one subjeet of discourse to another;
ընդ գին —, to buy, to traffic;
— ի սիրտ, to think, to conceive an idea;
to hope;
զարդարիլ եւ ընդ ոսկի —, to clothe or adorn one's self with golden apparel;
— իմիք յայդ, to remain, to rest over for the next day;
— յաջողութեան գորղացն ի ձեռս ուրուք, to progress, to succeed, to promote an affair by another persons means;
օրհնեալ լիցիս դու յ— եւ ի մտանել քում, (blessed be thy going out and coming in), God be with you, good luck to you.
electroscope.
eleetric;
— մեքենայ, — machine;
— ցնցումն —, — shock.
electricity.
anger, wrath, ire, indignation, passion;
harshness;
disgrace;
զիջանել, ցածնուլ, դառնալ ի բարկութենէ, to be appeased, to allay one's anger;
թափել զ—, to give vent to one's anger;
— or հրացան —, thunder-bolt;
սրտմտիլ բարկութեամբ, to rage, to get into a passion;
— սրտմտութեան, սրտմտութիւն բարկութեան, furry, ire, wrath.
that seeks the first place, fixed in an honourable place;
— լինել, to seek the first place.
high, elevated;
sublime, eminent, great, excellent;
հոսել ի բարձուէ, to fling, to throw from above;
ի ձայն բարձր, — ձայնի, ձայնիւ բարձու, aloud, loudly;
— առնել, to elevate, to raise on high, to magnify, to exalt, cf. Բարձրացուցանեմ, cf. Վերացուցանեմ, cf. Համբառնամ, cf. Օրհնեմ;
— լինիմ, to be elevated, glorified, cf. Բարձրանամ, cf. Փառաւորեմ;
ճանաչել զբարձունս, to know sublime or profound things;
սեղան —, splendid, sumptuous dinner, banquet;
ի բարձուէ, from above;
— ոճ, elevated style;
— քանդակ, relief, basso-rilievo.
moral, belonging to morals;
moralist;
moral;
— իմաստասիրութիւն, ethics;
— գիտութիւն, morality, ethics;
— իմաստ, morality;
առնել — խորհրդածութիւնս, to moralize, to make moral reflections.
good;
well;
եթէ — թուի առաջի or յաչս, if you please or like;
— ծերութիւն, a prosperous old age;
— վարդապետութիւն, good or sound doctrine;
— այր, a good man;
— խոտել, to despise or to scorn well;
— է մեզ աստ լինել, it is a good thing for us to remain here;
— է or — է բանդ, վադապետ, you say well, master;
ոչ է — մարդոյգ միայն լինել, it is not well for man to be alone;
տուժել զայր արդար չէ —, it is not a good thing to do ill to the just.
manners, custom, disposition, inclination, conduct, manner of acting;
բոյս բարուց, nature, character, natural, disposition, inclination;
— քաղցունք, good manners, morals;
անբիծ, անարատ —, pure morals;
խրոխտ —, proud character;
խանգարել՝ եղծանել զբարս, to corrupt the morals;
ամոքել զբարս, to soften the morals;
յիւրոց բարուցն, ի կամաց բարուցն, կամաւոր բարուք, բարուք, յօժարութեան, willingly, spontaneously.
open, uncovered;
բացաւ գլխով, with an uncovered head, bareheaded, cf. Հոլանի;
impudently;
աչօք —օք or —աւ աչօք ոչ զոք տեսանէր, with the eyes open, he saw nothing;
—աւ երեսօք or —օք երեսօք, with the face uncovered;
թողուլ ի — զքաղաքն, to leave open the gates of a city;
ի — է դուռն, the door is open;
ի — ունել զգլուխն, to have the head uncovered;
ի — զնա՜, go away !
—է ի —, ի —, far, very far;
quite;
out, abroad;
— ի —, openly, evidently;
բացուստ ի բաց, from afar;
far;
ի —ի, in a field, out of the city, in the country, in the open air, under the open sky, cf. Արտաքս, cf. Հեռի;
ի — առնել, to remove, to send away;
քաջ ի — անցանել զբազմօք, to surpass many;
ի — բառնալ, to take away;
երթալ ի —, ի — գնալ, to go away, to depart;
ի — եգաւ ձմեռնային ցրտութիւն, the rigour of winter is past;
ի — քակել վաղաղակն, to cease from crying;
ի — տար, ի — անդր տար, never ! no ! God forbid! come along ! fy !
— ի, except, excepted, besides, save;
without.
remote, distant, far;
ի — լինել, to absent one's self, to quit.
who lives, sleeps in the open air;
shelterless;
uncovered, in the open air, under the open sky;
— լինել, to sleep, to lodge in the open air or under the stars;
to pass the night in the fields.
sufficient, fit, capable, competent, qualified;
worthy, capacity, ability;
—ն or Աստուած —, God, omnipotent, Almighty;
— լինել, to suffice, to be capable;
— լինել անձին, to content one's self;
— առնել, to enable, to capacitate;
to content, to satisfy;
sufficiently, enough;
ըստ —ի, passably, tolerably, so-so;
— է, it is enough, it suffices, cf. Շատ է;
չէ —, it is not enough or sufficient.
cf. Բաւական լինել.
cf. Բաւական առնել.
mouth;
entrance, opening;
narrow entrance of a harbour;
orifice;
defile;
anus;
— ի —, face to face;
ի —, ի —ոյ, by heart, by rote, cf. Անգիր;
ի — գիտել, ուսանել, առնուլ, ունել, to leam by heart;
— սրոյ, edge;
— գետոյ, mouth;
արկանել, կոտորել ի — սրոյ, հարկանել —ով սուսերի, to kill with the sword, to put to the sword;
ի — սովուն, at the beginning of the famine;
ըստ —, each, so much a head, apiece;
աղաղակէր ամենայն —, every one or body cried out, all the people cried out;
— ժողովոյն, orator of the assembly or council;
նա եղիցի քեզ —, he will speak for you;
գրել ինչ ի —ոյ ուրուք, to write under dictation;
ի —ս լինել, հարկանել, տապալիլ, — ի վայր անկանիլ, to fall upon one's face;
գոյժ ի — առնուլ, to bring bad news;
երդս ի — առնուլ, to sing, to warble;
ի —ոյ ուրուք, on account of or in the name of some one;
ի մի՝ ընդ մի —, ի միոջէ —ոյ, with one voice, unanimous, cf. Միաձայն, cf. Միաբերան;
— ի վայր, ի վերայ —ոյ, lying upon one's face;
ընը — ածել, to repeat incessantly;
բանս ի — դնել, to suggest, to hint;
—ք ճրադաց, cf. Բազմակալ.
that has the mouth open, open-mouthed;
delighted to admiration;
open-mouth, open-mouthed;
— լեալ հայել, — պշուցեալ հայել, to gape after, at, for, to desire ardently, to long for impatiently, to contemplate open-mouth.
bit, bridle, gag;
with the mouth shut, dumb, speechless;
— լինել, to become dumb.
to carry, to bring, to bear;
to produce;
to conduct, to lead back, to drag along;
to provoke;
to refer;
to render;
to suffer, to support;
— զնմանութիւն, to imitate;
to resemble, to be like;
յինքեանս — զկեղծիս, to feign, to dissimulate, to pretend;
— ընդ միոյ երեսուն, to give thirty for one;
— զվճիռ, to give sentence;
— զլռութիւն, to be silent, to hold ones tongue;
ոչ բերէ ատել կարդ բանիս, the order of mine discourse does not permit me to say;
— ատելութիւն ընդ ումեք, to hate, to dislike some one;
նախանձ — ընդ ումեք, to envy some one;
— սրամտութիւն ընդ ումեք, to be angry with some one;
to be offended;
ի գործ —, to make use of;
խորհուրդ — ընդ ումեք, to consult, to take counsel with some one;
ոգի —, to strengthen one's self, to become strong;
ոչ — զփառս ուրուք, to envy the glory of some one;
ի համար, ի հաշիւ, to count, to enumerate, cf. Համարեմ, cf. Հաշուեմ;
տալ —, to cause to be conveyed, to despatch;
ի միտս, ի յուշ —, to remember;
օտարացուցիչս իմն բերես ի լսելիս մեր, you tell us strange things.
to go;
to carry or to bear ones self;
to be inclined, to lean;
to behave one's self, to act;
զի՞նչ օգուտ յայնմանէ բերցի, what advantage will result from it ? — ի վերայ ջրոց, to walk on the waters;
ընդ երկիր —, to travel, to voyage;
to be busy with mundane things;
առ երկրաւ —, to travel round the world;
to shed on the earth;
անխտիր ընդ մեզս —, to be given up to sin;
այսր անդր — or բերեալ լինել, to go here and there;
to be taken hither and thither;
շուրջ — զօրինօք Աստուծոյ, to observe the laws of God;
— ի կործանումն, ի վայր, to fall into ruin, to fall down;
ի նախանձ or նախանձու —, to envy, to covet;
ի բարկութիւն orբարկութեամբ —, to get angry;
ընդ քիրտն —, to sweat, to perspire;
եւ այլ որ ընդ սոքօք բերին, եւ որ զկնի բերին ասացեալքն, and so on for the rest, as follows.
nail;
pole;
դարբնոց բեւեռաց, nail-trade;
բեւեռօք հաստատել, to nail;
հանել զբեւեռն, to unnail;
բեւեռով զ— թափել, one ill chases another;
(diamond cut diamond).
spot, stain;
sun-burning;
blot, blemish;
soil;
small pustule;
spotty, nasty;
— աչաց, web;
— ի մարմնի, mole, mark, spot;
—ք ագամանդի, flaws, specks in a diamond;
— դնել, —ս արկանել՝ կարկատել, ի — տանել, to blame, to find fault with, to accuse, to criticise, to censure, to calumniate.
cf. Բիծ դնել.
louse;
քաղել զ—ս, to louse, to free from lice.
nature;
essenoe, substance;
being, entity;
the elements;
disposition, constitution, temper;
humour, inclination, genius;
birth, naturalism;
person, hypostasis;
quality, manner;
sex;
ստուեր է եւ ոչ — ինչ, it is a shadow and not a substance;
հատուցանել զհարկ բնութեան, to pay the tribute of nature;
դղորդին արարածոց —ք, all nature is in commotion or confounded;
են սոքա բնութեամբ Գերմանացի, these are by origin Germans;
մի թէ յիւրմէ բնութենէ եգ զբանն, did he say it out of his own head ?
բնութեամբ, naturally, really, truly, physically, personally, hypostatically.
appeal;
complaint, recourse;
claim, lodging an appeal;
— արկանել բառնալ՝ հարկանել ունել cf. Բողոքեմ.
sound, resound, detonation, crash, great noise, explosion;
echo;
—ս արձակել, to resound, to clap;
to crack.
nest;
niche;
dwelling, lodging;
—ս դնել՝ կառուցանել, to nestle, to make one's nest;
հանել ի բունոյ, to take out of the nest.
mothy, worm-eaten;
— լինել, to get moth-eaten.
mould, mouldiness, mustiness;
ունել զհոտ —ի, to smell musty.
flame;
fury;
— արձակել, to flame.
nature, native, origin, spring, root;
stock, stalk, trunk, set, stake, stem;
baggage;
camp, army;
ancestor;
chief;
own, natural, real, original, radical, true, principal;
— աշտանակի, socket;
— սեան, shaft of a column;
ի —, ց—, մինչեւ ի —, մինչեւ ց-, ի բնի, to the end, entirely;
զգիշերն ի —, all the night;
—, ի բնէ, naturally, by origin;
— ի ներս մտանել, to enter precisely, exactly;
ի — իսկ ուսանել, to learn thoroughly;
դոք որ — անարդ էք, you who are by nature vile;
ի քաղաքն ի — նոցա, in their own capital;
ի — իսկ յերկինս, in the heaven itself;
ի բնին իսկ ի զտակի, in the same day of Easter;
— բարեկենդան, quin-quagesima Sunday;
— բարեկամ, intimate friend;
cf. Յարմատոյ.
fist;
hand;
violence, force, tyranny;
tyrant, usurper;
impetuous, furious, fiery, spirited, energetic, unruly, vehement, vigorous, angry, enraged, tyrannical, predominant, powerful;
violently, ardently;
with violence;
— մի, a handful;
— առնել՝ լինել՝ ի վերայ դնել, to force, to offer violence;
— հարկանել, to undertake;
ի — արկանել, առնուլ, զբռամբ, ածել, արկանել, ընդ բռամբ ունել, to take, to grasp, to arrest;
to rule, to conquer, to subjugate;
— հարկանել զօձեաց, to take by the nack;
ի բռին ունել, դնել զոգի or զոդիոն, to risk, to hazard, to expose one's self to peril;
ի — գալ, անկանել, to be taken, seized, arrested;
— դէպ or դէպ ունել, to aim at.
blow with the fist, fisticuffs;
բռնապատակօք ձեռակոծել, to beat with the fist, to thrash, to thump.
with fist;
— հարկանել, to cuff, to box, to fist;
— հարուած, fisti-cuffs.
struck with a stick;
— առնել, to bastinade, to beat with a stick;
— գան, to bastinado;
— լինել, cf. Գանահարեմ
that fights with wild beasts;
combat and place to combat with wild beasts;
— ի լնել, to combat with wild beasts.
chest;
caisson;
trunk, box;
դնել յարկեղ, to pack up, to put in a chest;
հանել յարկեղէ, to unpack.
stump, root;
stem, set, block, chump;
առ արմամբ խլել, to eradicate;
առ արմին դնել, to place near the root.
root;
stump;
trunk, stem;
source, origin, cause;
—ս առնուլ, արձակել, to take root.
rootedly, radically;
— խլել, to pull up by the roots, to eradicate, to displant, to grub up;
— խլումն, eradication.
elbow;
fore-arm;
խթել արմկամբ, մղել, to elbow, to push or thrust with the elbow.
manufacture;
—ս յօրինել, to manufacture;
embroidered with art;
delicately painted in miniature.
tears, lamentation;
յարտասուս, հարկանել, լուծանել, to melt in tears;
արտասուօք, with tears;
ջերմ արտասուս իջուցանել, լալ ջերմ արտասուօք, to cry bitterly;
աչք յարտասուս, with tears in the eyes;
արտասուօքս թանալ ոռոգել, to water with tears;
— հոսէին յաչաց նորա, the tears ran from his eyes;
սրբել զարտասուս յաչաց, to dry one's tears.
stray, misled;
— շաւիղ, by-way;
ըստ — անկանել՝ մոլորել, to go wrong way, to err.
palace, royal residence;
court, courtier;
յարքունիս առնուլ, գրաւել, to confiscate.
ploughman, ploughed husbandman;
ploughed up, tilled;
—, արօրաձիգ առնել, to plough up, to till;
— լինել, to be ploughed up or tilled.
cf. Արօրադիր առնել.
sand, gravel;
powder;
— ցանել, to gravel;
խրել յ—ի, to run upon a sand, to stick fast in the sand;
շփել —ով, to scour with sand;
տեղի, փոս —ոյ, sand-pit;
ժամացոյց յ—ոյ, hour-glass.
sandy, gravelly;
—ք, sand-banks, quick-sands, downs;
sand-pit;
խրել յ—ս, to run upon a sand.
alas ! —ս արկանել, to complain, to lament.
deposit;
consignment;
tradition;
offer;
յ— տալ, դնել յ—ի, to consign, to deposit.
faith;
fidelity;
յ— գործել, to make, to work faithfully.