living, alive;
animated, lively, vivid, vivacious, sprightly;
vital, vivifying, vivificative;
animal, beast;
կենդանեաւ՝ կենգանեօք, in one's lifetime, during one's life;
— լինել, to be alive, to live;
— առնել, to give new life to, to reanimate, to vivify;
— պահել զոք, to save anothers live;
երդուաւ ի —ն յաւիտենից, he swore by the living God, by the Eternal;
— է Տէր եւ — է անձն քո եթէ, as the Lord lives, as thy soul lives...;
— է անձն քո, արքայ, թէ գիտիցեմ, as thy soul lives, o king, I cannot tell;
— է Տէր եթէ մեռանիցի, I swear by the Lord he shall not die.
Ζῶν, ζῶσα, ζωόν, ζῶν, vivus, vivens, animans. Իբր Կենսունակ. Ունօղ զկեանս կամ զինքնաշարժ գոլ, կեցօղ ըստ այլեւայլ աշտիճանաց կենդանութեան հոգւոյ, ոգւոյ, եւ շնչոյ. կեանք ունեցօղ, ողջ, ապրօղ. տիրի, սազ, ճանլը.
Ամենայն՝ որ կենդանութեան (յն. կելոյ, τοῠζῆν) հաղորդի, ուղղապէս իսկ արդեօք եւ իրաւապէս ասին կենդանի. (Պղատ. տիմ.։)
Աստուած կենդանի։ Երգուաւ ի կենդանին յաւիտենից։ Դու ես որդի աստուծոյ կենդանւոյ։ Կենդանի եմ ես, եւ կենդանի է անուն իմ։ Զի՞նչ խնդրիցեն վասն կենդանեաց ի մեռելոց անտի։ Տակաւին կենդանի՞ իցէ հայրն ձեր։ Զամենայն մարմին կենդանի, եւ եղեւ մարդն յոդի կենդանի։ Հանցէ երկիր շունչկենդանի։ Հանչեն ջուրք զեռունս շնչոց կենդանեաց Յերկիրն կենդանեաց (այս ինքն անմահ հրեշտակաց կամ հոգւոց). եւ այլն։
Նմանութեամբ իբր Կենսառիթ, զովացուցիչ յագեցուցիչ, (հոգւայ կամ մարմնոյ), անսպառ, զուարդարար, անմահական, եւ այլն.
Զուր կենդանի։ Ջուրովն կենդանեաւ։ Հաց կենդանի։ Բան կամ պատգամ կենդանի։ Պատարագ կենդանի. եւ այլն։
Գետք յորովայնէ նորա բղխեսցեն ջրոց կենդանեաց. (Աթ. ՟Ա։)
Ջուր կենդանի յաւէտ ասի, որ յարաժամ բղխէ, եւ աղբերն հոսում ոչ հատանի. (Ոսկ. յհ. ՟Ա. 31։)
Կենդանի երանութիւն սիրոյն աստուծոյ, որ անփոփոխն է կենդանի երանութեամբ։ Զրկեալ ի կենդանի երանութեանցն ժառանգութենէ։ Զնորա գութն ի մեզ ձգեալ կենդանի խնամօք իւրօք. (Յճխ. ստէպ։)
Ζῶον, ζόν, animal. հայվան. իսկ բանականն, հայվանի նադըգ.
Կենդանի բանական կամ բանաւոր. այս ինքն մարդ. (Սահմ. Ա։)
Ամենայն կենդանի։ Չորք կենդանիք։ Կենդանին առաջին նման առիւծու. եւ այլն։ Հասարակօրէն ուր բանն է զանբան կենդանեաց, ի մեզ դնի Անասուն կամ Գազան. որպէս թ. ճանավար. որ եւ pecus, ovis.
Դժուարին կենդանի է մարդս առ ի սովորելն սննդեամբ ըստ հարկաւոր սահմանին. (Պղատ. օրին. Զ։)
ԿԵՆԴԱՆԻ ԱՌՆԵԼ. cf. ԿԵՆԴԱՆԱՑՈՒՑԱՆԵՄ. ζωοποιέω, vivifico. զոր օրինակ, (Յհ. ՟է. 21։ Հռ. ՟դ. 17։ Գաղ. ՟գ. 24։ ՟ա. տիմ. ՟զ. 13. եւ այլն։)
ԿԵՆԴԱՆԵԱՒ. ԿԵՆԴԱՆԵՕՔ. ζῶν, ζόντος, vivens, vivente. Ի կենդանութեան. եւ Կենդանւոյն. ողջութեան ատեննը. սաղլըղընտա.
Կենդանեաւ մերով տեսաք զդիակունս. (Եղիշ. միանձն.։)
Այն որ առ դաւթայ կենդանեաւն երկնչէր նենգել. (Եփր. թագ.։)
Կենդանեաւ մերով. (Ողբ. ՟Դ. 16.) այլ ձ. կենդանութեամբ մերով. (յն. ի գոլն մեր տակաւին։)
Ո՛չ կենդանեօք, եւ ոչ յետ կենդանութեան ուրեք փախչել կարիցեմ. (Բ. Մակ. ՟Զ. 26։)
Ոչ յետ մահու հօրն իւրոյ, այլ առ նորա կենդանեօք. (Կիւրղ. ծն.։)
Իբր կենդանեօք զիմս պատմեսցէ խոստովանեալ զանօրէնութիւնս. (Նար. ՟Ձ՟Ը։)